Küresel deniz yolu ticaretinin yüzde 10’u ve deniz yolu konteyner ticaretinin yüzde 20’si, Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayarak Avrupa ile Asya ortasındaki en kısa rotayı sunan ve Süveyş Kanalı’nı da kapsayan Kızıldeniz’den yapılıyor.
İran’ın desteklediği Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’de İsrail ile irtibatlı ticari gemilere atakları denizcilik şirketlerinin rotalarını Ümit Burnu’na kaydırmalarına yol açarken, ABD ve İngiltere’nin Husilere karşı başlattığı ataklar nedeniyle gemilere bölgeden kaçınmaları tavsiye ediliyor.
Gemilerin rotasının Afrika’nın güneyindeki Ümit Burnu’na yönlendirilmesi, seyahat mühletinin 10-14 gün uzaması ve 4 bin deniz mili (6 bin 500 kilometre) daha fazla yol kat edilmesi manasına geliyor. Bu halde daha uzun bir seyahat, yakıt maliyetinin yanı sıra sigorta masrafları ve teslimat müddetini de artırıyor.
Aden Körfezi’ne giren gemilerin tonajı 2023 düzeylerine nazaran yüzde 45 azaldı
En büyük denizcilik hizmetleri sağlayıcılarından Clarksons Araştırma şirketinden edinilen bilgiye nazaran, Kızıldeniz’den geçerek Aden Körfezi’ne ulaşan gemilerin toplam tonajı 12-16 Ocak tarihlerinde aylık bazda yüzde 65 geriledi. Bölgedeki konteyner gemilerinin hacmi ise yüzde 90 düştü.
Dökme yük gemilerinde tonaj akışı devam etmesine karşın bölgeden toplam geçişler yüzde 20 azaldı. Halihazırda Aden Körfezi’ne giren gemilerin tonajı 2023 düzeylerine nazaran ise yüzde 45 azaldı.
Spot navlun fiyatları yüzde 173 arttı, Şangay-Rotterdam ve Cenova çizgisinde fiyatlar fırladı
Denizcilik araştırma ve danışmanlık şirketi Drewry’nin Dünya Konteyner Endeksine nazaran, denizcilik şirketlerinin rotalarını Ümit Burnu’na çevirmesiyle 40’lık konteynerin spot navlun fiyatı 30 Kasım prestijiyle 1382 dolar düzeyindeyken, 18 Ocak prestijiyle 3 bin 777 doları buldu.
Böylece, kelam konusu devirde spot navlun fiyatı yüzde 173, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran ise yüzde 82 artış gösterdi.
Şanghay-Rotterdam çizgisinde 40’lık konteynerin navlun fiyatı kasım sonundaki düzeyine nazaran yüzde 322 artışla 4 bin 951 dolara çıktı, yıllık bazdaki artış ise yüzde 174 oldu. Şanghay-Cenova çizgisinde da fiyatlar kelam konusu devirde yüzde 350 artışla 6 bin 282 dolara yükseldi, yıllık bazda ise yüzde 126 arttı.
Hacim alternatif rotalara kaydı
Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) açıkladığı bilgilere nazaran, Süveyş Kanalı’ndan geçen tahıl ve yağlı tohum hacimlerinde düşüş görülüyor. Denizcilik şirketi kargoları ise Ümit Burnu başta olmak üzere alternatif rotalar üzerinden varış noktalarına yönlendiriliyor.
Süveyş Kanalı üzerinden yapılan tahıl ve yağlı tohum sevkiyatları, Kasım 2023’teki 7,2 milyon ton düzeyine nazaran yüzde 18 azalarak Aralık 2023’te 5,9 milyona geriledi. Bölgedeki toplam tahıl ve yağlı tohum sevkiyatları aralıkta bir evvelki yılın tıpkı devrinin beşte birine ulaştı ve üç yıllık ortalamanın yüzde 15 altında kaldı.
Süveyş Kanalı üzerinden bu ayın birinci yarısındaki geçişler 0,9 milyon tonla üç yıllık ortalamaya nazaran yüzde 63 düşüş kaydetti.
Kızıldeniz’de buğday ticareti hacmi gerilerken, bu ayın birinci yarısında 0,3 milyon tonluk buğday Süveyş Kanalı’ndan kaçınılarak alternatif rotalar üzerinden sevk edildi.
DTÖ’ye nazaran, rotalarını değiştiren gemilerin sayısı giderek artmasına karşın bu durum AB, Rusya ve Ukrayna’dan Asya ve Doğu Afrika ülkelerine yapılan buğday sevkiyatında kısıtlı tesire yol açtı. Gemilerin rotalarındaki sapmalara karşın, bu ayın birinci yarısında kelam konusu ülkelerden buğday akışı 0,8 milyon ton ile geçen yılın tıpkı periyoduyla birebir düzeyde seyretti.
Küresel ticaret Aralık’ta yüzde 1,3 yavaşladı
Almanya merkezli kâr hedefi gütmeyen iktisat araştırma kuruluşu Dünya İktisadı için Kiel Enstitüsü (IfW Kiel) datalarına nazaran, global ticaret geçen ay bir evvelki aya nazaran yüzde 1,3 geriledi.
Büyük iktisatların ticaret hacmindeki düşüşün yanı sıra Kızıldeniz’deki tansiyon de geçen ay global ticarette görülen yavaşlamanın sebeplerinden biri oldu.
Söz konusu periyotta AB’nin ihracatı yüzde 2, ithalatı ise yüzde 3,1 düştü.
ABD’nin ticaretinde Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı geçişleri AB’ye nazaran daha az tesirli olmasına karşın, ABD’nin ihracatı yüzde 1,5 ve ithalatı yüzde 1 azaldı.
IfW Kiel bilgilerine nazaran, Kızıldeniz’deki konteyner hacmi aralıkta aylık bazda yarıdan fazla gerilerken, Kızıldeniz’den geçmek yerine, gemilerin Afrika’nın ve Ümit Burnu’nun etrafından dolaşması seyahat mühletini 20 güne kadar uzattı.
Kaynak Web Site: Bloomberg HT
Haber Url Adresi: https://www.bloomberght.com/kizildeniz-den-bugday-akisi-yuzde-40-azaldi-2345968
