Akman: Yumurta fiyatları yılın ikinci yarısında süratli yükselecek

İRFAN DONAT

Yumurta Üreticileri, Eserleri ve Sanayicileri Derneği (YÜSAD) Yönetim Kurulu Lideri Metin Akman, yumurta fiyatlarının yılın ikinci yarısında süratli bir yükselişe sahne olabileceğini söyledi.

Bloomberg HT’de yayınlanan Tarım-Analiz programına konuk olan Akman, maliyetlerdeki artış kadar iç talep ve dış pazarlardaki gelişmelerin de yumurta fiyatları üzerinde tesirli olduğunu söyledi.

Yumurta üretiminde en kıymetli maliyet kaleminin yem olduğunu ve yem hammaddeleri açısından Türkiye’nin ithalata bağımlı olduğunu hatırlatan Akman, “Yumurta üretiminde kullanılan yemin kıymetli bir kısmı ithalata bağımlı. İthalata bağımlı olunca da döviz kurları faktörü öne çıkıyor. Öte yandan eseri satarken de yüzde 70-80’i iç piyasaya satılıyor. Yumurta üreticisi, tüccarı, iş insanları bu süreci ihracatla uygun yönetiyor ve maliyet tesirini bu formda dengelemeye çalışıyor” dedi.

Yumurtanın geçen yıldan bu yana en şanslı hayvansal protein kaynağı olduğunu savunan Akman, “Dünya piyasasıyla karşılaştırdığımızda Türkiye’de yumurta çok ucuz. İç piyasada başka protein kaynaklarıyla da karşılaştırdığınızda ucuz kalıyor. Neden çok ucuz? Son aylarda Süveyş Kanalında yaşanan kriz burada tesirli oldu. Kriz çıktıktan sonra yumurta ihracatında makul ıstıraplarla müsabakaya başladık. Bu kahırları Rusya üzere farklı pazarlarla aşmaya çalışsak da şu anda bir arz fazlamız var. Arz fazlamız olduğu için, Ramazan gelmesine ve talep artmasına karşın arz talepten fazla olduğu için şuan yumurta fiyatları çok ucuz. Maliyetlerden çok şuan talep bacağı yumurta fiyatını belirliyor. Gelecek aylarda bayramın gelmesi, havaların ısınmasıyla birlikte yumurta fiyatlarında çok artış olmayacağını düşünüyoruz. Bu düzeylerde kalacaktır lakin yılın ikinci yarısında yumurtada süratli bir yükseliş beklenebilir. Zira talep artacaktır. Hem turizm kesimi hem de Eylül ayına yaklaşırken okulların açılmasıyla birlikte piyasaların hareketlenmesi bunu sağlayacaktır” diye konuştu.

YÜSAD Başkanı Akman, “Diğer yandan yumurta üreticisi para kazanamıyor desek yeridir. Hasebiyle kapasitelerde ve arzda bir düşüş bekliyoruz. Gerisinden talep artınca da tam zıddı bir sarmala gireceğiz. Fiyatların ikinci altı ayda süratle artacağını kestirim ediyoruz” yorumunda bulundu.

Gıda enflasyonunun manşet enflasyondan daha yüksek seyrettiğini hatırlatan Akman, ikinci ve üçüncü çeyrekte enflasyonun ne olacağını öngöremediklerini lakin yılın ikinci altı ayında yumurta fiyatlarındaki artışın besin enflasyonuna yakınsayacağını düşündüğünü söyledi.

Akman, “Maliyetler ne kadar artarsa yumurta fiyatları en az onun kadar artacaktır. Şayet bu artış devam etmezse ve çiftçi kazanamazsa daha fazla arz şoklarına hasebiyle da fiyat şoklarına hazır olmamız gerekir. O yüzden ben yumurta fiyatlarının ikinci altı aylık devirde enflasyona paralel ve üstünde artacağını varsayım ediyorum. Tüm bu artışlara karşın yumurta en ucuz hayvansal protein kaynağı olmaya devam edecektir” dedi.

“Süveyş Kanalı açılmadan bizim yumurta ihracatı konusunda net bir şey söylememiz kolay değil” diyen Metin Akman, “Çünkü ticaretin, ihracatın nasıl etkileneceğini açıkçası öngöremiyoruz. Şuan Rusya, Afrika ve öbür kanallarda çalışıyoruz ancak o işin istikrara oturması vakit alacak. Bunları yılın ikinci çeyreğinin sonunda konuşmakta yarar olabilir. Şuanda oluşan arz fazlasından ötürü yumurta çok ucuz. Bu yılın toplamına baktığınızda da birinci 6 ayda tahminen düşük giden fiyatları, ikinci altı ayda ise süratli yükselen fiyatları göreceğiz. 2024 yılının yumurta üretim ve ihracatının 2023’ten çok farklı olacağını varsayım etmiyorum. Her şeye karşın birebir düzeylerde gerçekleşecektir” diye konuştu.