YeniŞafak Gazetesi’nden zenginlerden bir sefere mahsus faal vergisi alınsın teklifi

YeniŞafak gazetesi bugün manşetten verdiği haberinde ‘ilginç’ bir teklifte bulundu.

Gazeteye nazaran, Türkiye’deki ekonomik krizin sorumlusu pandemi, sarsıntılar ve Ukrayna-Rusya savaşıydı!

Gazete, Gelir İdaresi’ne sunulmuş, 2023 beyannameleri üzerinden alınacak yüzde 1’lik ek vergi, asrın felaketinin yükünü hafifleteceğini ve hazineyi daha fazla borçlanmaktan kurtaracağını öne sürdü.

YeniŞafak’taki haberde, ekonomik krizin sorumlusu olarak tutulan pandemi, sarsıntı ve Ukranya-Rus savaşının ülke üzerindeki ekonomik tesiri, ‘varlıklı insanların fedakarlıkları ile önlenebilir’ denildi.

İşte, YeniŞafak’ın o değişik teklifi;

Pandemi, 6 Şubat 2023 zelzeleleri ve savaşın tetiklediği global krizin iktisada tesirlerini azaltmak için zenginden bir kereye mahsus “aktif vergisi” alınsın. Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın önünde duran 2023 beyannameleri üzerinden alınacak vergilere ek olarak tahsil edilecek yüzde 0,5-1’lik bir vergi hem asrın felaketinin yükünü kıymetli ölçüde hafifletir hem de Hazine’yi daha fazla borçlanmaktan kurtarır.

Türkiye 6 Şubat 2023 tarihinde büyük bir yıkıma neden olan asrın felaketini yaşadı. Maliyeti 100 milyar doları aşan bu yükün altından kalkmak için alınan kıymetler yetersiz kalıyor. Devletin borçlanarak altından kalkmaya çalıştığı zelzele yükünün, Hazine’de büyük bir açığa neden olmaması için varlıklı insanların elini taşın altına koymasına muhtaçlık var. Zelzele yükünün kamu maliyesini sarsmaması için varlıklı kısımdan tek kereye mahsus vergi alınsın.

2023 BEYANNAMELERİ HAZIR BEKLİYOR

Geçen yıl 1 trilyon lirayı bulan ve bu yıl daha fazla kaynak aktarılması gereken sarsıntı harcamalarının karşılanması için 2023 vergi beyannameleri üzerinden ek vergi alınabilir. Mevcut düzenlemelere nazaran Kurumlar Vergisi oranı; gerçek bölüm için yüzde 25, banka ve finans kurumlarında yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açık şirketlerde yüzde 23, imalatçılarda yüzde 24 olarak uygulanıyor. Bu yılın birinci çeyreğinde Gelir Yönetimi Başkanlığı’na sunulan beyannameler üzerinden tahsil edilecek bu oranlara ek olarak alınacak yüzde 0,5-1’lik ‘aktif vergisi’ asrın felaketinin yükünü değerli ölçüde hafifletir.

ZENGİNLERİN SERVETİ ŞİRKETLERİNE KAYITLI

Zenginlerin servetleri çoğunlukla şirketlerinin üzerinde kayıtlı bulunuyor. Bina, arsa, konut, otomobil, gemi, yat üzere somut varlıklarını şirketler ismine kayıtlı tutan varlıklı kesitin sahip olduğu alacaklar, pay senetleri, altın, döviz üzere değerler de şirketler ismine kasalarda tutulur. Şirket bilançolarının etkin kısmı üzerinden alınacak bir vergi ile Hazine’nin elini güçlendirecek kıymetli bir kaynağın tahsil edilmesi mümkün.

KÜÇÜK MÜKELLEF KAPSAM DIŞI OLMALI

Yapılacak düzenlemeden küçük esnafın etkilenmemesi için beyanname verme zaruriliği olmayan mükellefler kapsam dışında tutulabilir. Düzenlemenin; bilanço aslına nazaran defter tutan mükellefleri kapsaması kâfi.

BU NOKTAYA DİKKAT!

Böyle bir düzenlemede dikkat edilmesi gereken kıymetli bir nokta daha var. Şirket etkin listesinde yer alan gayrimenkullerin bilançoda gösterilen pahası ile gerçek pahası ortasında büyük bir fark var. Gerçekçi bir hesaplama için şirketler üzerinde kayıtlı bulunan gayrimenkullerin gerçek kıymetlerinin tespiti için de çalışma yapılması gerekiyor.

SON OLARAK 1994’TE ALINDI

Buna misal bir adım geçmişti atıldı. 1994 yılında Ekonomik İstikrar Vergisi çıkarıldı. Tansu Çiller’in Başbakan, Murat Karayalçın’ın da Başbakan Yardımcısı olduğu DYP-SHP Koalisyon Hükümeti’nin (1.Çiller Hükümeti) çıkardığı 3986 Sayılı Ekonomik İstikrar Vergisi, 4 Mayıs 1994 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı.

ÖZ KAYNAKLARIYLA YATIRIM YAPAN CEZALANDIRILMASIN

Ancak o düzenleme, “net aktif” üzerinden vergi tahsilatı yolunu açtığı için kendi öz kaynaklarıyla yatırım yapan işletmeler cezalandırılmış oldu. Zira; şirket bilançolarının net faal kısmı, etkinlerden borçlar da çıkarıldıktan sonra elde edilen kısım olduğu için, o yıllarda borçlanarak yatarım yapan şirketler, 1994’teki düzenlemeden neredeyse hiç etkilenmediler. Yapılacak bir düzenlemede, şirketlerin “net aktif”i üzerinden değil de; “aktif”i üzerinden vergilendirme yapılması halinde, 1994’tekinde yaşanan haksızlığın önüne geçilmiş olur.

DEPREMİN FATURASI SANILANDAN DAHA BÜYÜK

Depremin Türkiye iktisadına maliyeti şimdilik 104 milyar dolar olarak hesaplansa da, gerçek faturanın bu sayının çok üzerinde olduğu bir gerçek. 11 ili derinden sarsan Kahramanmaraş merkezli 7,6 ve 7,5 büyüklüğündeki sarsıntılardan 14 milyon vatandaşımız direkt etkilindi. 50 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve 100 binden fazla kişi yaralandı. Zelzelenin vurduğu 11 vilayette 680 bini konut, 170 bini iş yeri olmak üzere toplam 850 bin bağımsız kısım ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldi. İş yerleri, tarım alanları, ticarethaneler, fabrikalar büyük ziyan gördü.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından halen bölgede yürütülen imar ve inşa çalışmaları kapsamında, 11 kentteki 940 şantiyede 110 binden fazla işçi vazife alıyor. Bu kapsamda rezerv alanlarda 207 bin, kent merkezlerinde 50 bin ve hafif çelikten 50 bin olmak üzere toplam 307 bin bağımsız kısmın büyük kısmının ihalesi yapıldı. İhalesi tamamlanan konut ve köy konutlarının inşa süreci süratle devam ediyor.

Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) tarafından bugüne kadar 390 bin konut, 40 bin iş yeri ve 11 bin 500 ahır olmak üzere toplam 441 bini aşkın bağımsız kısım için hak sahipliği tespiti yapıldı. Şimdiye kadar teslim edilen konut sayısı 76 bini aştı. Yıl sonuna kadar 200 bin meskenin teslim edilmesi hedefleniyor.

AĞIR YÜKE OMUZ VERME ZAMANI

Depremin yaralarını sarmak için milletçe verdiğimiz büyük eforla acil olan muhtaçlıkları karşılandı. Yüz binlerce depremzede çadırlardan alınarak konteyner kentlere yerleştirildi.

Ancak konteyner kentler süreksiz, asıl büyük maliyet kalıcı konutların inşasıyla ortaya çıktı. Bölgede hayatın olağana dönmesi için ağır çaba var. Enkazın tamamı kaldırıldı. Sarsıntı riski olmayan alanlarda kalıcı konutların inşası sürüyor. Hükümet, 319 bin konutun inşasını bir yılda tamamlayıp hak sahiplerine teslim etmek istiyor. Toplamda ise sarsıntı bölgesinde 650 bin konut inşa edilecek.

TÜRKİYE BU KAYNAĞA SAHİP

Depremin vurduğu bölgede iş dünyasının tekrar güçlendirilmesi ve ziyan gören işletmelerin süratlice ayağa kaldırılması için de büyük bir yardımlaşmaya muhtaçlık var. Hem yeni ve sağlam konutların hem de zelzeleye güçlü iş yerlerinin inşa edilmesi için muhtaçlık duyulan kaynak Türkiye’de var. Türkiye’de yüzlerce holding var. Bu holdinglere bağlı iştirakler ile idaresindeki şahıslara ilişkin yüksek varlıklar dikkat çekiyor. Kişi ve kurumların aşikâr bir düzeyin üzerinde varlığından vereceği yüzde 1’lik katkıyla Türkiye, sarsıntının ağır yükünü kolaylıkla omuzlayabilir.

DOLAR MİLYONERİ 44 BİN KİŞİ VAR

İstanbul Sanayi Odası’nın bu hafta açıkladığı Türkiye’nin en büyük 500 Sanayi Kuruluşu’nun 2023’te üretimden satışları 6,4 trilyon lira, karları ise 937 milyar lira oldu. ABD iş dünyası dergisi Forbes’in geçtiğimiz nisanda açıkladığı 2023 Milyarderler Listesi’nde ise bu yıl Türkiye’den 26 isim yer aldı. Türkiye’de 1 milyon dolar ve üzerinde serveti bulunan kişi sayısı 44 binden fazla. Geçen ay açıklanan “Özel Servet Göçü Raporu 2023”sonuçlarına nazaran Türkiye’de 44 bin 500 kişi dolar milyoneri, 145 centi milyoner (100 milyon dolar servete sahip) ve 18 de dolar milyarderi var. Rapor, Türkiye’ye 2022 yılında 300 milyonerin taşındığını da gösteriyor.

1942’DE VARLIK VERGİSİ ALINDI

Türkiye; İkinci Dünya Savaşı’na katılmadığı halde, savaşın neden olduğu ekonomik zahmetlerden etkilendiği için Varlık Vergisi çıkardı. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 11 Kasım 1942 tarihinde “4305 sayılı Varlık Vergisi Hakkında Kanun”u kabul etti. 17 unsurdan oluşan Varlık Vergisi ile 114 bin 368 kişi vergilendirildi. Tahakkuk ettirilen 424 milyon 906 bin 421 liralık vergiden 314 milyon 920 bin 940 lirası tahsil edildi. Bu düzenleme, 11 aylık uygulamadan sonra 17 Eylül 1943 tarihinde yürürlükten kaldırıldı.

DÜNYADA DA ÖRNEKLERİ MEVCUT

Tarihte örneklerine rastlanılan bu uygulamanın bir benzerini Türkiye; Birinci Dünya Savaşı sırasında uyguladı. 19. Yüzyılda iki büyük savaş gören dünyada, birçok ülke dönemsel olarak vergi artışları yaptı. Bilhassa İkinci Dünya Savaşı sırasında birçok ülke, harikulâde devrin zorluklarıyla baş edebilmek için radikal prosedürlerle daha fazla vergi almanın yoluna gitti. Alınan tedbirlerin başında yararlardan alınan vergilerin artırılması dikkat çekiyor. Yunanistan, Bulgaristan ve İsviçre, süreksiz olarak “servet vergisi” uygulamasına gitti. Almanya, İngiltere, ABD ise karın neredeyse tamamına el koyduğu devirler yaşadı.

patronlardunyasi.com