Tahsilata ambargo düğümü ihracatçıyı zorluyor

Rusya – Ukrayna savaşı 3’üncü yılına girerken, global ödeme sisteminin dışına itilen Rusya’ya yaptırımlar karşısında dış ticarette yaşanan zorluklar tahsilat düğümüyle sınır safhaya çıktı. ABD ambargosu nedeniyle Rusya’ya yapılan ihracatta para transferi tıkanırken, bölüm temsilcileri son 3 aydan beri bankadan tahsilat yapılamadığına vurgu yapıyor.

‘Yasaklı’ listesinin daima genişlediğini, son vakitlerde ilaç ve besin dışı gerekçesiyle ihracat ödemelerinin bankadan geri döndüğünün altını çizen ihracatçılar, “Listelerin muğlaklığı tam manasıyla zorlayıcı sebep teşkil ediyor ve mağduriyet yaratıyor” dedi.

MÜCBİR SEBEPLE 24 AY EK SÜRE

Dünya’dan Hamide Hangül’ün haberine nazaran, Türkiye’deki bankaların yılbaşından itibaren Rusya’dan gelen ödemeleri geri çevirmesiyle ihracatçılar hem parasını alamıyor hem de ihracat hesaplarını kapatamıyorlar.

Ancak ihracat bedellerinin, Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 sayılı Karar bildirisi ve bildirinin uygulanmasına yönelik İhracat Genelgesine nazaran 180 gün içinde yurda getirilmesi gerekiyor. Ticaret Bakanlığı, Rusya ve Ukrayna için bu süreyi zorlayan sebep olarak kıymetlendiriyor ve ihtarname mühletinin sonunda 24 aya kadar ek uzatma müddeti verebiliyor.

Ambargo nedeniyle bankaların kabul etmediği ihracat bedellerinde açık kalan ihracat hesapları için de yaptırımla nedeniyle bedel kabulü yapılamadığına dair banka yazısının ibraz edilmesi halinde hesap kapatılmasına da imkân tanınabiliyor. Böylece ihracat kredi müracaatında evrak sunamama ve cezalı duruma düşme riski de önlenmiş oluyor.

ŞU ANDA PARA GELMİYOR

Geri Dönüşüm ve Geri Kazanımcılar Derneği (GEKADER) Başkanı Fatih Eren, ambargo nedeniyle Rusya’ya ihracat bedellerinin tahsilatı konusunda zahmet yaşandığına işaret ederek, besin ve tıbbı gereç dışında kaldığı gerekçesiyle bankadan tahsilatın yapılamadığını ve ihracat bedelinin tekrar Rusya’daki bankaya geri döndüğünü tabir etti. Tahsilat probleminden ötürü üyelerinin mağdur olduğuna vurgu yapan Eren, “Bizim Rusya’ya, 2022 yılı sayılarıyla ihracatımız 3,2 milyar dolar.

Ancak ambargodan ötürü ihracat bedelinin tahsilatında önemli sorun var, şu anda para gelmiyor. Rusya ile ticaret durma noktasına geliyor. Bizim bölümümüz 300 bin kişiyi istihdam ediyor. Bu durum üretim kapasitelerinde daralmaya da neden olacaktır. Zira bir pazar kapandığında üretimde yavaşlamaya neden olacaktır. Kapasitenin azalması istihdamı da tesirler.”

SIKINTI SINIR SAFHADA

Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği (TDKD) Başkanı Cengiz Sarıgül, sıkıntının had safhada olduğunu, bankadan tahsilatların yapılamadığına işaret ederek, “Ambargo kapsamında isimlendiriyorlar, lakin onun da tam bir açıklaması yok.

Bunun deriyle ne ilgisi var?” diye sordu. Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, Rusya’ya ihracat süreçlerinde zahmete sokan asıl hususun, yaptırıma tabi eserlerin sık sık güncellenmesi ve liste muhteviyatının süratle genişlemişi olduğunu vurguladı.

Karavelioğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Siparişi ve avansı alınırken ihracatı hür bir makine, teslimat sonrasında tam da bakiyenin ödeneceği esnada listeye ek edilmiş olabiliyor; yaptırımları belirleyen ve uygulayan güçlerin bankacılık sistemi üzerindeki baskıları nedeniyle de para Rusya’da kalıyor.

Makineler insani hedeflerle tasarlanıyor olsalar da yaptırımların agresifleştiği devirlerde ikili kullanımlı olmanın somut kriterlerinden bahsetmek pek mümkün olmuyor. Şayet bu süreç Birleşmiş Milletler nezdinde resmen bir ambargo olarak tanımlanabilse idi, insani kanallar açılır, ticaretine müsaade verilen makineler belirli olur, imalatçımızın riski hesaplanabilir olurdu. Artık bu büyük belirsizlik içinde Rusya’ya hiçbir makineyi satamayacak üzere bir durumla karşı karşıyayız.”

LİSTELERİN MUĞLAKLIĞI MAĞDUR EDİYOR

Makine ihracatının, geçen yıl Hür Bölgelerden yapılanlar da dahil 3 milyar dolara yaklaştığı düşünüldüğünde, kısıtlamaların bölümü için önemli tesirleri olacağının tabi olduğuna vurgu yapan Karavelioğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Listelerin muğlaklığı tam manasıyla bir zorlayıcı sebep teşkil etmekte ve mağduriyet yaratmaktadır. Bizim Rusya ile geçmişten gelen, ticari alanda son 10 yıldaki uğraşlarımızla daha da güçlenen derin bağlarımız var. Zira yakınız, komşuyuz, toplumsal bağlarımız çok güçlü. Başkanlardan başlayarak, halklar ortasında büyük bir sempati var.

Normalleşme olduğunda ziyanını en kolay telafi edecek olan biziz, lakin Batı da çıkıp gittiği o büyük pazarı Çin’den geri almanın zorluklarını görüyor. O yüzden işletmelerini riske sokmadan makina göndermenin yollarını aramaktan vaz geçmiyor. Rusya 50 milyar dolara yakın ithalatı ile, makinelerin en yüksek fiyatlarla satıldığı beğenilen bir pazar ve çetin bir rekabet alanı olmayı sürdürecektir.”

AMBARGO GENİŞLİYOR

Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) Başkanı Adnan Dalgakıran, bu durumun ticaretin önünde önemli bir pürüz oluştuğunu söyledi. Tahsilat probleminin önemli derecede dertli olduğuna işaret eden Dalgakıran, “Giderek artıyor, daha baskılı bir halde genişliyor. Baktığınızda Rusya’ya ihracat süratle düşüyor. İki ayda süratli düşüş var. Bütün dünyayla bağlantısı bu şekilde” dedi.

Rusya’nın kıymetli ihracat kanallarından biri olduğunu vurgulayan Dalgakıran, “Vidalar sıkılıyor ambargoda. Bunun kesinlikle tesiri olacaktır. Bankacılık sistemi, Rusya’yla olan bağları önemli daraltıyor. Yani ambargo sürdüğü sürece bunlarda da artış olacaktır” değerlendirmesi yaptı.

TAHSİLAT ISTIRABI SÜRÜYOR

Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Talha Özger, Rusya’ya ambargo nedeniyle tahsilatta meşakkat yaşandığını söyledi.

Ambargo hasebiyle ödemelerin geri döndüğüne işaret eden Özger, üyelerin de bu dertleri lisana getirdiğini belirtti. Zorlayan sebep kapsamının değerine işaret eden Özger, “Rusya’ya bir ambargo kelam konusu. Hesap kapatmada sağlanan kolaylık ihracatçılar için önemli” diye konuştu.

patronalrdunyasi.com