Necla DALAN
Türk gastronomi dünyası, Turizm, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmecileri Derneği (TURYİD) tarafından Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen 4. Küresel Gastro İktisat Tepesi’nde bir ortaya geldi. TURYİD Küresel Gastroekonomi Zirvesi Komite Başkanı Ebru Koralı’dan aldığım bilgiye nazaran gastronomi, iktisat ve sanat birinci sefer bu ölçekte bir tepede konuşulurken gün boyunca 50’nin üzerinde konuşmacının olduğu tepeyi toplamda 4 binin üzerinde kişi takip etti.
Zirvede açılış konuşmalarını TURYİD Lideri Kaya Demirer, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy ile RAMS Global İletişim Grubu Başkanı Funda Öge yaptı. Dal temsilcileri kahveden dondurmaya, dönerden baklavaya birçok lezzeti iştirakçilere sunarken oturumlarda da birçok isim yer aldı. Örneğin “Tanzimat’tan Günümüze Yemek Kültürümüz” başlıklı konuşma yapan tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan tarih serüveninde, farklı toplumlardan etkilense de mutfak kültürünün özünü koruduğuna dikkat çekti. Araştırmacı muharrir Bekir Ağırdır’ın “Yeme içme alışkanlıklarının arkasındaki sosyolojik hikaye” başlıklı konuşması en çok izlenen oturumlardan oldu. Ünlü şefler Cem Mansur ile Maksut Aşkar müzikle gastroniminin ahengini konuşurken Murat Tabanlıoğlu’nun da konuşmacıları ortasında olduğu Hayat Hatay panelinde bölge için yapılan çalışmalar anlatıldı. Dünyanın izlediği Türk dizilerinin Türk mutfağı modasını yaratıp yaratılmayacağını ise Ebru Koralı, Birol İnanç, Timur Savcı ve Yüksel Aksu konuştular.
Peki tepeye hangi konuşmalar damgasını vurdu? Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, bakanlığın Türkiye’nin güçlü yeme-içme kültürünün dünyaya tanıtılması için kıymetli projeler yürüttüğüne değindi. Ersoy, Türk mutfağını markalaştırarak, gastronomi turizminde dünyada başkan destinasyonlar ortasında yer almayı hedeflediklerini kaydetti. Mehmet Ersoy, gastronomi turizminin yarattığı global iktisattan Türkiye’nin en büyük hissesi almasını sağlamayı hedeflediklerinin altını çizdi.
BU YIL BÖLÜMDE 900 MİLYAR TL CİRO ÖNGÖRÜLÜYOR
TURYİD Başkanı Kaya Demirer, ekonomik tablolarla yaptığı konuşmasıyla dikkat çekti. Demirer’in verdiği bilgiye nazaran TURYİD çatısı altında 350 marka, 3500’ün üzerinde işletme var. Bu işletmeler 180 bin şahsa istihdam sağlıyor. Tüm toplam yeme içme bölümünden TURYİD üyelerinin aldığı hisse yüzde 26. Türkiye’de kesim olarak bakıldığında 2019’da 128 bin olan işletme sayısının bu yıl sonunda 139 bine ulaşmasını beklediklerini anlatan Demirer, enflasyonla birlikte bu yıl cironun 900 milyar TL olmasını öngördüklerini vurguladı. Enflasyondan arınmış bir büyüme oranı söylemenin güç olduğunu kaydeden Demirer, TÜİK ile gerçek enflasyon ortasında fark olduğuna dikkat çekti.
Gündemde çok fazla restoranlardaki fiyatların pahalılığı ve boykota giden durumla ilgili içlerini dökmek, işin matematiğini anlatmak istediklerini lisana getiren Demirer, şöyle devam etti:
“100 TL gelirinizin olduğu yerde 25-35 TL ortası hammadde sarfiyatınız var. İşçi sarfiyatını yüzde 30-35 ortasına getiren işletme memnun. Güç sarfiyatları 10 yıl evvel yüzde 2-3 iken bugün 8-10. Kirayı 10-15 ortası koyduk. Öteki sarfiyatları de koyduğunuzda size yüzde 20-25 ortası bir kar bırakıyor. Sonuçta meskene ekmeği götürdüğünüz sayı o. Öteki tabloya baktığınızda bir bardak su içiyorsunuz. Taban fiyat temmuz ayında yeni bir artış olmazsa 2020 yılına nazaran yüzde 600 arttı. Yiyecek içecek yüzde 750, güç yüzde 700 artmış. Onun için buradaki sebep restoranlar değil. Eminim ki çürük yumurtalar, fırsatçılar vardır lakin biz basiretli tüccarlar olarak çok hassas davranıyoruz.”
“100 MİLYAR BAHŞİŞ KAYIT DIŞI, KREDİ KARTIYLA ÖDENSİN DİYORUZ”
Kaya Demirer, restoranlardaki bahşiş konusuna da değindi ve kredi kartı ile alınmasını önerdikleri hatırlattı. Demirer, “900 milyar TL’lik cironun yüzde 10’u bahşiş deseniz 100 milyar TL eder ve bunun neredeyse tamamı kayıtdışı. Zira nakit veriliyor. Gelinen noktada yüksek yemek fiyatları ve hayat pahalılığından ötürü nakitte yüzde 10’ndan aşağı indi. Gelin kredi kartıyla yapalım, Hazinemiz de kazansın diyoruz kaç yıldır” değerlendirmesini yaptı.
patronlardunyasi.com
Kaynak Web Site: İşverenlerin Dünyası
Haber Url Adresi: https://www.patronlardunyasi.com/restoranlarin-matematigini-gastroekonomi-zirvesinde-anlattilar
