“Nakit akışı en büyük sorun”

Duran Doğan Packaging Genel Müdürü Alican Duran Bloomberg HT’de yayınlanan Üst Seviye programında İstek Maliki’nin sorularını cevapladı.

Pandemiden sonra hammaddenin bulunmasında badire yaşanması ile fiyatlarda şişme olduğunu belirten Duran, “Kovid’ten sonra panik siparişleri o kadar yüksekti ki zira hammaddeye ulaşamamaktan kaynaklı hem tedarikçiler hem de müşterilerin ortasında çok önemli bir kaygı vardı. Bundan kaynaklı herkes kendi kullanımının çok üzerinde taleplerde bulundu. İster istemez hem hususun çok şişmesine hem de hammaddenin bulunmasında çok önemli bir sorun yarattı. Olağan ki fiyatlarda şişti, beşerler alacaklarının yanında bir tane de stok koydular yanlarına” dedi.

“Talepte büyük düşmeler yaşadık”

Geçmiş yıllardaki performansları da pahalandıran Duran, “2022 çok uygun bir yıldı fakat tabi hiçbir öykü bu kadar hoş gitmez. 2023’te o yüzden birden gerçeklerle yüzleşmek zorunda kaldık. Tam zıt bir senaryo çıktı karşımıza, resesyon. Münasebetiyle talepte çok büyük bir düşme oldu yani tedarik zinciri o kadar doluydu ki müşterilerin depolarından stoklardan tüm tedarik zinciri ağzına kadar doluydu. Birden bizim siparişlerimiz bıçak üzere kesildi” dedi.

2024 yılının daha uygun olmasını beklediklerinin altını çizen Duran konuşmasına şöyle devam etti:

“2023 çok kuvvetli başlamasına karşın tekrar de düzgün kurtardığımız bir yıl oldu. 2024 inşallah daha da yeterli olacak. 2024’ün geneli tekrar de çok riskler içeren bir yıl, bizim seçimler, Amerikan seçimleri var ve Dünya’da 6 tane daha ülkenin seçimi var, bütün bunlar ister istemez ekonomik parametrelerde farklılıklar yaratıyor. Bunların hepsini de göğüsleyeceğiz yapacak bir şey yok”

“Ticari kredilerin koşulları zorlaşıyor”

Dalda artan maliyetler ile önemli problemler yaşadıklarını söyleyen Duran, “Türkiye’deki enflasyonun karşılığıyla gerçek enflasyon karşılığının Döviz artışı hiçbir vakit birbirini karşılamıyor. Hasebiyle hammadde yüksek olan işlerde çok önemli sıkıntılar yaşandı. Kontrat altında olan şirketler ne yazık ki burada çok önemli müşterilerinle meşakkate girdiler. Fiyatları artırabilenler artırdı lakin artıramayıp da burada kayıp yaşayanlar oldu. Hem hammadde fiyat artışları hem de enflasyonun üzerine gelmesi dövizin de bunu karşılayamaması bir noktada önemli kasvet yarattı. Artık ihracat tarafında bir müşteri kazanmak çok sıkıntı, kaybetmesi çok kolay. Şu anda Avrupa da resesyonda, orada siparişler şu anda çok yavaş, 3.çeyreğe kadar sıkıntı bir periyot olacak üzere gözüküyor, Eylül’de düzelecek diye bekleniyor. Türk sanayicisinin deneyimi çok var elbette bu güçlü durumun içinden de çıkılacaktır” dedi.

İhracatçıların kestirim edilebilir döviz paritesi istediğini, kredi tarafında da iktisadın soğutulmak istendiğini biliniyor ve bunun da yolu kredileri azaltarak olacağını belirten Duran, “Burada dikkat edilmesi gereken şu, hakikaten önü açık potansiyeli olan şirketlerimizi olumlu ayrıştırmak lazım burada. Tahminen ihracatçı olarak bakarak tahminen potansiyeli olan şirketler olarak…İyi tahlil ederek finansmanı bunlara vermek lazım. Hakikaten âlâ şirketlerimiz var, mesela yatırım yapmışken yakalanmış şirketler var. O yüzden burada finans dalının biraz daha seçici olmasını istiyoruz zira geleceği parlak şirketlerimiz var. Şu anda nakit akışı en büyük sorun ve daha da büyük sorun olacak zira ticari kredilerin kaideleri zorlaşıyor” dedi.

Duran, “Avrupa ihracatta bizim birinci müşterimiz. İngiltere de çok büyük pazar. Kuzey Afrika, Ortadoğu, Türki Cumhuriyetler buraları bizim için önemli pazarlar. Burada bir de devasa bir Amerika pazarı var yıllardır kesim olarak uğraşıyoruz buraya penetre etmek için fakat Amerikan dinamikleri çok farklı. Biz Türkiye olarak o kadar küçük kalıyoruz ki onların boyutlarına…bize gelişmiş iktisat lazım zira gelişmiş ekonomilerde ambalaj tüketimi daha yüksek” dedi.

İstek Maliki’nin “KASAD Lideri ve Avrupa Karton Ambalaj Üreticileri Birliği Lider Yardımcısı olarak dal için hangi çalışmaları yapıyorsunuz?” sorusuna Duran şöyle karşılık verdi:

Networking günümüzde çok değerli ve biliyorsunuz bir sürü regülasyon geliyor. Bunların hepsi bizim önümüzde hem bir tehdit hem de fırsat. Burada Avrupa aslında kendine bir müdafaa kalkanı yapıyor hasebiyle şirklerin bu gelen kuralları güzel anlaması lazım. Artık Avrupa şöyle diyor; ne ambalajı olursa olsun Avrupa’ya satacağın malı şayet geri dönüşümlü bir eserden yaptıysan bunun hammaddesini sen Avrupa topluluğundan mı aldın ve şayet sen bunu Avrupa’dan almadıysan oraya da satamazsın. Artık bunu tam olarak demediler lakin mevzu buna hakikat gidiyor.

Son olarak yatırımlardan bahseden Duran, “Karton kesiti için çok büyük bir yatırım yaptık ve önümüzdeki ay devreye giriyor. Atlas Offset vardı onu satın aldık konsolidasyon olarak. Bizim temel ideolojimiz inovasyon, sürdürülebilir bariyer kağıtlar üretmek için son kademedeyiz birçok büyük şirketle pilot çalışma yapıyoruz. Dünyadaki en büyük iki ambalaj şirketi şu anda birleşiyor ve 30 milyar dolar ciroları olacak. Avrupa’da da iki büyük şirket birleşiyor, ciroları 22 milyar dolar olacak. Bu pazarın konsolide olmama ihtimali yok. Dünya’da şirketler o kadar büyüdü ki bunlarla rekabet kolay olmayacak. Önümüzdeki periyot, Türk şirketlerin de kendi ortalarında birleşmeleri görülebilir, Amerikalıların ve Avrupalıların Türkiye’ye gelip satın almalarını görebiliriz” dedi.