İş dünyasını sarsan istifa dalgası işverenleri da etkiliyor

Tüm iş dünyasında bir ‘tükenmişlik’ krizine dikkat çekiliyor. Pandemi sonrasında globalde milyonlarca çalışanı etkileyen ‘büyük istifa dalgası’nın resesyonla birlikte üst kademelere gerçek tırmanması da bunun göstergesi. Amerika’da birçok şirket istifaları önlemek için çalışana pay verme planı yaparken artık işverenler da sessiz istifanın kıyısında.

Geçtiğimiz aylarda otomotiv yan endüstrinin ihracat şampiyonu şirketlerinden Fark Holding’in Yönetim Kurulu Lideri Ahu Büyükkuşoğlu Serter’in yaptığı bir konuşma, başta gerçek dal olmak üzere tüm iş dünyasında toplumsal medyayı sarmış durumda. “Bu gerçeği fark etmemizi sağladı” notlarıyla paylaşılan konuşma görüntüsünde Serter, “Sadece çalışanlar istifa etmiyor. İşverenler da sessizce istifa ediyor. Şirketlerini satıyorlar. Bu da bir istifa” diyor.

Hürriyet’te yer alan habere nazaran; Serter’e Lizbon’daki bir toplantının sonrasında ulaştık. Hürriyet’e mevzunun ayrıntılarını anlattı. Hissedarların ‘istifa’ sürecinin tüm dünyayı sardığını söyledi öncelikle. “Patronların istifa etmesinin çok fazla boyutu var. İş, yalnızca kâr ve para kazanmak değil, insan idaresi boyutu da kıymetli. Son devirde sıklıkla bahsedilen çalışan sadakatinin azalması, işverenlerde duygusal yorgunluğa neden olabiliyor. Bu nedenle ‘duygusal istifaların’ arttığını söylemek mümkün” dedi.

BABANIN ŞİRKETİNDEN İSTİFA ETMEK

Bir ikinci kuşak yönetici olarak Ahu Büyükkuşoğlu Serter’in dikkat çektiği diğer bir bahis da ‘babanın şirketinden istifa etmek’. Yani ikinci ya da üçüncü jenerasyon işverenlerin şirketlerini satışa çıkarması, son devirde daha fazla görülen bir durum. Serter, bunun nedenlerinin her ülkede farklı olduğuna dikkat çekti. Nedenlerini de örnekler vererek anlattı:

“Türkiye’de üçüncü jenerasyona aktarılan şirket sayısı çok değil. Genç bir ülkeyiz. Lakin şunu söylemek mümkün, babalar ve dedeler ya yalnızdılar ya da bir-iki ortakları vardı. Bunu yönetmek daha kolaydı. Ancak onların çocukları, torunları dahil oldu. Hissedar sayısının 30’lara kadar çıktığı şirketler var. Şayet liderlik yeterli aktarılamamışsa top ortada kalıyor ve bu da yorğunluğa neden oluyor.

Avrupa’da örneğin Almanya’da işverenlerin yaşlanması kıymetli bir neden. Orta ölçekli şirketlerin işverenleri yaşlandı ki bunlar 1 milyar Euro’luk şirketler. Ve bu işverenler 80 yaşına kadar şirketin başında kalıyor. Ya çocuğu yok ya da 60 yaşına gelene kadar ona devretmiyor. İkinci kuşak 60 yaşına gelince de ‘Gel CEO sen ol’ diyor. Ve ipler kopuyor. Satışlar çok artıyor.

“BU DA ARTIRIMLI MAAŞLAR ALINACAK”

Amerika üzere ülkelerdeki satışların nedeni ise dönüşüm yorgunluğu. Teknoloji, yapay zekâ şirketleri dönüşüme zorluyor fakat buna ayak uyduramayan işverenler tıkanma kademesine gelip şirketlerini satıyorlar.”

CEO KATINI TERK EDİYORLAR

Uluslararası araştırmalar, 2024’te şirket birleşme ve satın alma süreçlerinde patlama olacağını söylüyor. Bu yıl sonuna kadar bin 200 şirketin el değiştirmesi bekleniyor.

“YÜZDE 30’LAR SEVİYESİNDE BİR ARTIRIM YAPILABİLİR”

Global ekonomik dertler, yetenek idaresindeki zorluklar, yapay zekâ üzere teknolojilerin yarattığı değişim kaptan köşkünün huzurunu azalttı. Üst seviye yönetici yerleştirme şirketi Challenger, Gray and Christmas Inc. tarafından yayınlanan yeni bir rapora nazaran, 2023’ün ocak-eylül ayları ortasında bin 400’den fazla CEO vazifesinden ayrıldı. Bu bir evvelki yıla nazaran yüzde 50 artış demek. Ve bu bireylerin ortasında ‘aileden’ olanlar da var. Araştırma 2024’te ise CEO kopuşlarında rekor kırılacağını söylüyor.

Deloitte tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran de zirve idarenin üçte biri daima olarak gerilim, yorgunluk, bunalma hissi, yalnızlık ve depresyonla gayret ettiğini belirtiyor. Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu’nun (NBER) ekonomik gerilemelerin bir CEO’nun ömrünü ortalama 1.5 yıl kısalttığını ortaya koyan araştırması da istifalarda rol oynayan nedenlerden.

CİDDİ BİR ARTIŞ VAR

Şirketlerin birleşme ve satın alma süreçlerini yöneten Ventura Partners Ortağı Kerim Kotan, Ahu Büyükkuşoğlu Serter’in müşahedelerinin piyasada net bir halde görüldüğünü söyledi.

“Şirketini satmak isteyen işveren sayısı önemli biçimde arttı” diyen Kotan, bunun bilhassa 60 yaş üstü işverenlerin firmalarında gözlendiğini vurguladı. Kotan, “Bu şirketlerde ikinci neslin şirketi devam ettirmek istemediğini görüyoruz. Lakin şöyle bir kahır var.

Satmak isteyen çok, almak isteyen ise beklenen fiyatları vermiyor. 2015 öncesi fiyatlar yok. Birikmis bir sirketini yıllardır satmak isteyip de adil fiyattan alici bulamayan sirket işvereni stoku var. Âlâ fiyat bulan çabucak satacak” sözlerini kullandı.

patronlardunyasi.com