Dokuma ve hazır giysi konkordatoda birinci sırada

Türkiye endüstrisinin ve ihracatının lokomotif kesimlerinden dokuma ve hazır giyside geçen yıl başlayan istihdam kaybı ve kapanmalar tepe yaptı. Bu yılın birinci çeyreğinde toplam konkordatoların yüzde 10’a yakını yalnızca dokuma dalından gerçekleşti. Kelam konusu sayıya giysi, halı ve iplik üzere başka kategoriler de eklendiğinde oran yüzde 15’e kadar yükseldi. Öte yandan datalara nazaran geçen yıl en fazla konkordato ilan edilen bölümler sıralamasında ikinci sırada yer alan dokuma, bu yıl birinci sıraya yerleşti. Dokuma kesimini inşaat, mobilya ve tarım izledi. En fazla konkordato riski taşıyan dallar sıralamasında ise dokuma 195 şirket ile 2. sırada bulunuyor. Son olarak mart ayında Rof Dokumacılık için ifl as kararı verilirken, İmteks, CNC Dokumacılık, Durtaş Dokuma, Hazar Dokuma ve MSA Dokuma için de süreksiz mühlet kararı verildi. EKONOMİ’ye kıymetlendirme yapan dokuma ve hazır giysi bölümlerinin temsilcileri, birinci yarının sonuna kadar devam etmesi beklenen kapanma ve istihdam kayıplarının yılın son çeyreği prestijiyle tabandan dönüş yapmasını bekliyor.

Öte yandan, Türkiye’nin en büyük odalarının konkordatoda alacakların firmaların değil kamu ve banka alacaklarını kapsaması konusunda çalışma yaptığını belirten iş insanları, aksi durumda domino tesiri ile konkordato rüzgarının yaşanacağını vurguladı.

Ekononmim’den Yener Karadaenz’in haberine göre, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) datalarında 2023 yılının tamamında dokumada 646 şirket faaliyetlerine son verirken, 87 bin kişilik de istihdam çıkışı yaşandı. Giyside ise kapanan şirket sayısı 2 bini aşarken, istihdam kaybı 111 bin olarak kayıtlara geçti. İki dalda faaliyet gösteren şirket sayısı ise 64 binden ocak ayı prestijiyle 60 bin 249’a gerilerken istihdam kaybı da 200 bine yaklaştı. 2023 yılı sonunda 1 milyon 25 bin olan kesimin istihdamı, ocak ayında da erimeye devam etti ve 1 milyon 7 bin 547 oldu. Şubat ve mart aylarında yaşanan istihdam çıkışları ile birlikte bu sayının 1 milyonun altına indiğini belirten dal temsilcileri, ikinci yarıdaki toparlanma ile birlikte son çeyrekte istihdamda tekrar artışlarının yaşanacağını lisana getirdi.

TAKİPTEKİ KREDİLER 876 MİLYON TL ARTTI

Gelişme bölümün takipteki kredi ölçüsünde yaşanan artışta da kendini gösteriyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu bilgilerine nazaran geçen yıl ocak ayında dokuma ve dokumacılık eserleri kategorisinde 5 milyar TL düzeyinde seyreden takipteki kredi ölçüsü, bu yıl şubat ayında yüzde 18,7 artışla 5 milyar 961 milyon TL’ye çıktı. Böylelikle 1 yıllık süreçte dalda takipteki kredi ölçüsü 943 milyon TL arttı.

Kapasite kullanım oranları tabandan döndü Merkez Bankası tarafından açıklanan kapasite kullanım oranları, bu yılın ocak ayında dokumada yüzde 69,5 ile giyside de yüzde 74,7 ile taban yapmıştı. Dokumacılık için kelam konusu oran son 8 ayın, hazır giysi için de son 2,5 yılın en düşük düzeyi olarak kayıtlara geçmişti. Lakin iki bölümde son iki ayda düzgünleşme emareleri gözlenmeye başladı. Mart ayı prestiji ile dokumada kapasite kullanım oranları yüzde 71,8’e çıkarken, giyside ise kelam konusu oran 75,4’e yükseldi. Bir öbür değerli data olan İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Anketi ise önümüzdeki periyoda dair olumlu bir tablo çizmiyor. Anketin 2024 Şubat ayı bilgilerine nazaran istihdamdaki en besbelli azalma, her ikisi tıpkı oranda olmak üzere giysi ve deri eserleri ile dokumada gerçekleşti. Şubat PMI dataları, Türk dokumacılık firmalarının yeni siparişlerinde ivme kaybının da sürdüğüne işaret etti. Düşüş Ocak ayına nazaran yavaşlasa da yüksek suratını korudu. Üretimdeki azalma sürat kesmesine karşın istihdamda daralma daha yüksek oranda gerçekleşti. Giyside ise üretim PMI şubatta azalmaya devam etse de düşüş bir evvelki aya nazaran sürat kesti. Bu durum yeni siparişler için de kelam konusu. İstihdam ve satın alma faaliyetleri azalmaya devam etti, fakat istihdamdaki gerileme son yedi ayın en düşük oranında gerçekleşti.

TÜRKİYE GİYİM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ BAŞKANI RAMAZAN KAYA:

Konfeksiyon ihracatının bu yıl ocak-şubat devrinde %8,6 düştüğünü hatırlatan Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGDS) Başkanı Ramazan Kaya, “Avrupalı alıcıların Türkiye’de hareketliliği başladı. Mart bu nedenle biraz daha istikrarlı gidecek” dedi. Geride kalan periyotta talebin azaldığını hatırlatan Kaya, “Markalar frene basmış, alım adetlerini düşürmüşlerdi. Sebebi de talepsizlik ve stoktu. Bu stoklar eriyor. Ekonomilerde olağanlaşmanın başlamasının da tesiriyle son çeyrekte talebin yükseleceğini düşünüyoruz. Bu periyotta en değerli sorun maliyetler nedeniyle fi yat tutturamamaktı. Biz de bu maliyetleri düşüremeyeceğimiz için basic işlerden katma pahalı işlere yönelmek için çalışmalar yapıyoruz. Daha fazla tasarım, koleksiyon, Ar-Ge ve proje gibi… Zati giriş düzeyi markalar rakiplere yöneldi. Biz de orta ve üst segmente yöneliyoruz. Son vakitlerde daha butik ve orta ölçekli markalar ile çalışmaya başladık. Değişim ve dönüşümün içindeyiz” formunda konuştu. Kaya, konfeksiyon ihracatının geçen yılın yüzde 5-10 altında kalabileceği öngörüsünde bulundu.

TOBB HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖR MECLİSİ BAŞKANI ŞEREF FAYAT:

TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, ihracat tarafında AB PMI endekslerinde bir ölçü kımıldanmanın başladığını belirterek, “Son bir aydır Kızıldeniz’de yaşanan problemler ve markaların stoklarının azalması nedeni ile ihracatta çok fazla fi yat sorulan ve hatta orta-üst segmentte sipariş alınmaya başlanan bir periyoda yavaş yavaş giriyoruz. İhracatta kur istenen düzeyde olmasa da talepte bir gelişme başladı. Bu siparişler yılın ikinci yarısında bize yarar sağlayabilir noktaya geliyor” dedi. Lakin bu sürecin birebir vakitte mali gücü olmayan fi rmaların devre dışı kalacağı bir devir olacağını anlatan Fayat, şöyle devam etti: “İçerdeki talebin daha da kısılacağını bildiğimiz için konkordato bacağındaki süreç devam edecek. İstihdam kayıpları da birinci yarı sonuna kadar devam eder. Konsolidasyon devam ediyor. Şu an fi rmalar maliyetine ve hatta ziyanına satış yapıyor. Fiyat artıramıyoruz. Fakat orta ve üst segmentte sipariş almaya devam ettikçe evvel zararın bittiği sonra da para kazanmaya başlayacağımız bir periyoda gireceğiz” diye konuştu.

İSTANBUL DOKUMA VE HAMMADDELERİ İHRACATÇILARI BİRLİĞİ (İTHİB) LİDERİ AHMET ÖKSÜZ:

İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri ihracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, 4-5 yıl evvel iki dalda 1 milyon istihdam hududunun aşılmasının kutlandığını hatırlatarak, “Şimdi 4-5 yıl önceye döndük. Artık taban yaptığımızı ve bundan sonra artık üst çıkışın olacağına inanıyorum. Tabi iktisadın seyri ve kurların artıyor olması da kıymetli. Bir aydır biraz daha güzel, talep var. Lakin istihdam büyük sorun. Yalnızca şirketler eleman çıkarmıyor, çalışanlar da kendi istekleri ile çıkış yapıyorlar” dedi. Bu tablonun en değerli sebeplerinden birinin maliyetler nedeni ile fi yat tutturamama olduğunu lisana getiren Öksüz, “Bu nedenle Mısır’a gidenler oluyor lakin orada verimliliği hesaba kattığınızda bir sürü olumsuzluğu var. Tesis taşımak hazır giyside dokumacılığa nazaran biraz daha kolay. Türkiye artık basic işlerle fi yat tutturamaz. Mısır üzere ülkelere kayışın sebeplerinden biri de bu. Türkiye artık daha katma kıymetli özellikli işlere yönelmeli. Orada bahtımız var” sözlerini kullandı.

patronlardunyasi.com