BAT’den Türkiye’ye 200 milyon dolar yatırım vaadi

Necla DALAN

British American Tobacco (BAT) 175 ülkede faaliyet gösteriyor. 1950’li yıllardan itibaren Türkiye’de yetişen oryantal tütünün değerli alıcılarından biri olan şirket, 2002 yılında İzmir Tire fabrikasında üretime başladı. Bugüne kadar Türkiye’de 2 milyar doların üzerinde yatırım yaptı, direkt ve dolaylı 4 bin 500 şahsa istihdam sağlıyor.

Türkiye’nin de içinde bulunduğu 13 ülkeyi kapsayan BAT Güneydoğu Avrupa Bölgesi Yöneticisi Jorge Ortaya, geçen hafta Türkiye’deydi. Şirketin Türkiye’deki faaliyetleri ve pazar değerlendirmesi için temaslarda bulunan Ortaya bir küme gazeteciyle bir ortaya geldi. BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Genel Müdürü Alper Yüce ile BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Murat Güven’in de katıldığı buluşmada yeni kategori eserleri ve bunlarla ilgili regülasyon talebini konuştuk.

İstanbul’da saha ziyaretleri yaptığını ve içeriği muhakkak olmayan eserlerin çocukların bile erişebileceği halde satıldığını anlatan Ortaya, regülasyonun hem iktisat hem de sıhhat açısından kıymetli olduğunu vurguladı. Ortaya, şöyle devam etti:

YENİ JENERASYON ESERLER İÇİN REGÜLSYON TALEBİ

“Bugün dünya genelinde 1.3 milyar kişi tütün mamulleri kullanıyor ve bu oran dünya nüfusunun yüzde 22,3’üne denk geliyor. Elimizdeki datalara nazaran Türkiye’de bu oran yetişkinlerde yüzde 36. Türkiye bir taraftan bu oranları düşürmeye çalışılırken, öbür taraftan kontrolsüz ve içeriği tam olarak bilinmeyen kaçak yeni jenerasyon eserlerle uğraş ediyor. Yeni kategori eserlerin daha az risk oranıyla sigara tüketimine karşı bir alternatif olarak Avrupa ülkelerinde kabul görmüş durumda. BAT’nin toplam satışları içerinde yeni kuşak eserlerin oranı yüzde 12’ye ulaştı. Bugün 24 milyon kişi yeni kategori eserler kullanıyor. Bu sayının 2030’da 50 milyona çıkacağı öngörülüyor.”

Araya, İngiltere ve Kanada başta olmak üzere farklı ülkelerde yapılan 80’in üzerinde klinik araştırmanın yeni kategori eserlerin klâsik tütün eserleriyle kıyaslandığında yüzde 90’ın üzerinde daha az risk taşıdığını ortaya koyduğunu tabir etti. Türkiye’de ise bu eserlerin kullanımında değerli bir artış gördüklerini kaydeden Ortaya, şöyle devam etti:

100 MİLYON DOLARI AŞKIN VERGİ KAYBI ÖNLENEBİLİR

“Türkiye’de bizi endişelendiren şu; ne yazık ki pazar regüle edilmediğinden, kontrollere karşın bilhassa Çin’den gelen ve içeriği bilinmeyen eserler çok ağır bir halde satılıyor. Eserler yasal olmasa da artık her yerde bulmak mümkün. Ayrıyeten rastgele bir yaş hassasiyeti olmadığı üzere, hiçbir kurala da olağan değiller. Bu durum insan önemli bir tehdit oluştururken, ekonomik açıdan milyonlarca dolarlık vergi kaybına neden oluyor. Türk yetkililerin kaçağı önlemek ismine çok ağır çalışmaları ve tedbirleri var. Yeniden de düzenleme muhtaçlığı kaçınılmaz. İsveç, yeni kategori eserleri gerçek bir biçimde regüle ederek sigara kullanımını yüzde 5’lere indirdi. Latin Amerika ve Kanada’da misal süreçlerden geçildi. Regülasyonla yeni kategoride kaçak eserlerin önüne geçildi. Türkiye’de de bu dönüşümün daha fazla vakit kaybetmeden başlatılması gerekiyor. Yeni kategori eserlerde regülasyonlarla birlikte birinci günden itibaren 100 milyon doları aşkın vergi kaybını engellemek mümkün olacak. Beş yıl içinde bu sayı 2 milyar dolara ulaşabilir.”

“DEVLET YETKİLİLERİNE TEKLİFİMİZİ İLETTİK”

Türkiye’nin BAT için bölgenin en stratejik ülkelerinin başında geldiğini yineleyen Jorge Ortaya, Türkiye’nin performansından şad olduklarını da vurguladı.

Araya, “Samsun’daki fabrikamız bugün BAT dünyasının en büyük dördüncü üretim tesisi pozisyonunda. Yeni kategori eserlere yönelik düzenlemeler hayata geçtiği takdirde, bu fabrikanın büyük bir istihdam ve ihracat potansiyeli bulunuyor. Bu türlü bir dönüşüm için BAT olarak birinci etapta 200 milyon dolar civarında yatırım yapmaya ve ek istihdam sağlamaya hazırız. Bu yatırımlarla birlikte mevcut ihracat hacmimizin de en az ikiye katlanacağını öngörüyoruz. Tüm bu yatırım ve ihracat potansiyeli için devlet yetkililerine teklifimizi ilettik, bu teklif hala geçerli” diye konuştu.

patronlardunyasi.com