Yurt içinde gözler TCMB’nin faiz kararına çevrildi

Yılın ikinci yarısına yaklaşırken dünya genelinde enflasyon tasalarının değerli ölçüde azaldığı görülürken, merkez bankalarının yılın ikinci yarısında atacağı adımlara ait fiyatlamalar gündemin odağındaki yerini müdafaaya devam ediyor.

ABD’de, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), nisanda aylık bazda yüzde 0,3 ile beklentilerin altında artarken, yıllık bazda yüzde 3,4 ile beklentilere paralel yükseldi. TÜFE, mart ayında aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 3,5 artmıştı.

Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de nisanda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,6 ile beklentilere paralel artış kaydetti. Çekirdek enflasyon martta aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 3,8 olmuştu.

Ülkede, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise nisanda aylık bazda yüzde 0,5 ile beklentilerin üzerinde artarken, yıllık bazda yükseliş yüzde 2,2 ile beklentiler dahilinde gerçekleşti.

Söz konusu bilginin akabinde açıklamalarda bulunan ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, ÜFE’de manşet bilgilerin yüksek olduğunu fakat evvelki bilgilerin aşağı istikametli revize edildiğini belirterek, bilgileri “karışık” olarak nitelendirdi.

Enflasyonu gayeye düşürmenin “sorunsuz bir yol” olmasını beklemediklerini kaydeden Powell, son periyotta yüksek gelen dataların “sabırlı olunması ve kısıtlayıcı para siyasetinin işini yapmasına müsaade verilmesi gerektiğini” gösterdiğini bildirdi.

Powell, kısıtlayıcı para siyasetinin enflasyonu düşürmesinin beklenenden daha uzun sürebileceğine dikkati çekerek, “Elimizdeki datalara dayanarak yapacağımız bir sonraki atılımın faiz artırımı olabileceğini düşünmüyorum. Siyaset faizini mevcut düzeyinde tutabileceğimiz bir yerde olacağımızın daha olası olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.

Analistler, Fed üyelerindeki temkinli tavrın Powell’ın yönlendirmeleriyle daha da pekiştirildiğini belirtti.

Buna nazaran, çarşamba günkü enflasyon datalarının akabinde Fed’in yüzde 74 ihtimalle eylülde faiz indirimine gideceğini gösteren para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed yetkililerinin açıklamalarının akabinde yüzde 65 düzeyine indi.

Yarın akşam da Powell’ın Georgetown Üniversitesinde yapacağı açıklamaların yatırımcıların odağında bulunduğunu vurgulayan analistler, gelecek hafta Fed yetkililerinin ağırlaşacak kelamla yönlendirmelerinin de takip edileceğini bildirdi.

Analistler, gelecek hafta açıklanacak olan Fed’in son toplantısına ait tutanaklarından bankanın gelecek periyotta atacağı adımlara dair ipuçları aranacağını belirtti.

Öte yandan, geçen hafta açıklamalarda bulunan New York Fed Başkanı John Williams, yavaşlama sinyali veren enflasyon datalarını memnuniyetle karşıladığını lakin bu olumlu haberlerin Fed’in yakın vakitte faiz oranlarını düşürmeye başlaması için kâfi olmadığını söyledi.

Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, hizmet dalındaki yüksek fiyatları münasebet göstererek Fed’in enflasyonu yüzde 2 gayesine düşürmek için faiz oranlarını daha uzun mühlet yüksek tutması gerektiğini belirtti. Barkin, talebin biraz daha yavaşlaması gerektiğini kaydetti.

Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, Fed’in faiz oranını mevcut düzeylerde tutmasının hala yüksek olan enflasyonun yüzde 2 amacına düşmesine yardımcı olacağını belirtti.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de Fed’in sabırlı ve dikkatli olması gerektiğini, faiz oranlarını düşürmenin yıl sonuna gerçek uygun olabileceğini bildirdi.

Bu gelişmelerle, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yaklaşık 9 baz puan gerileyerek yüzde 4,42’ye inerken, altının ons fiyatı yüzde 2,3 artışla 2 bin 415 dolara çıktı.

Önceki hafta yüzde 0,2 artışla 105,3 düzeyine çıkan dolar endeksi ise geçen haftayı yüzde 0,8 azalışla 104,4’ten tamamladı.

Brent petrolün varil fiyatı da haftayı yüzde 1,5 yükselişle 83,7 dolardan kapatırken, bakırın libresinin yüzde 10’un üzerinde kıymet kazanarak 5,13 dolardan haftayı tamamlaması dikkati çekti.

Analistler, bakır fiyatlarındaki yükselişin çoklukla ekonomik aktivitedeki güçlenişe işaret ettiğini lakin son periyottaki artışın arz kaygıları nedeniyle gerçekleşmiş olabileceğini tabir etti.

Dünyanın en kıymetli bakır üreticilerinden BHP Group’un bir başka değerli üretici Anglo American’ı 43 milyar dolara satın alma teklifinin reddedildiğini aktaran analistler, geçen günlerde yayınlanan Goldman Sachs raporunda da bakır arzına yönelik tasaların öne çıktığını anımsattı.

Analistler, bakır madeninin orta malı olarak birçok eserde kullanıldığına dikkati çekerek, dünya genelinde halihazırda devam eden enflasyonla çabanın bakır fiyatlarındaki artıştan olumsuz etkilenebileceğini bildirdi.

NEW YORK BORSASI REKOR TAZELEDİ

ABD’de enflasyona dair tasaların azalmasıyla New York borsası rekor tazelerken, Fed yetkililerinin gelecek hafta ağırlaşacak kelamla yönlendirmeleri yatırımcıların odağına yerleşti.

Analistler, ülkede TÜFE’nin beklentilerin altında artmasının enflasyonun ikinci çeyreğin başında yavaşlama eğilimine devam ettiğini gösterdiğini ve eylül ayı için faiz indirimi beklentilerini artırdığını belirterek, kelam konusu durumun hisse piyasalarında risk iştahını artırdığını söyledi.

Söz konusu gelişmelerin yanı sıra ABD’de geçen hafta açıklanan başka datalara nazaran, perakende satışlar nisanda aylık bazda yatay bir seyir izledi.

Perakende satışlarda görülen yavaşlamanın da ülkede enflasyonu besleyen etkenlerin güç kaybettiğine işaret ettiğini aktaran analistler, ilgili bilgilerin piyasalarda Fed’in faiz indirimlerine ait beklentileri güçlendirdiğini tabir etti.

ABD’de birinci sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 11 Mayıs ile biten haftada 222 bin bireye düşmesine rağmen beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

Ülkede üretimine başlanan yeni konut sayısı da nisanda yüzde 5,7 artışla 1 milyon 360 bine yükselmesine karşın piyasa beklentilerinin altında kalırken, sanayi üretimi nisanda bir evvelki aya nazaran değişim göstermedi.

Öte yandan, 2021’de paylarında yaşanan süratli yükselişle gündeme gelen ABD’li görüntü oyun satıcısı GameStop’ın payında geçen hafta tekrardan artan oynaklık dikkati çekti.

Söz konusu devirde şirketin paylarında yaşanan dalgalanmada ismi geçen “Roaring Kitty” isimli Reddit kullanıcısı ve ferdî yatırımcı Keith Gill’in yaklaşık üç yılın akabinde birinci sefer toplumsal medyada geçen hafta paylaşım yapmasının akabinde GameStop’ın paylarında dalga uzunlukları uzadı.

Şirketin pay fiyatı, evvelki haftanın kapanışına nazaran yüzde 270’in üzerinde paha kazanmasının akabinde ağırlaşan kar satışlarının yanı sıra şirketin daha fazla pay satmayı planladığını ve birinci çeyrek satışlarında azalış olacağına işaret eden öncü finansal sonuçlarını açıklaması sonrası GameStop’ın pay fiyatı haftayı 27 artışla tamamladı.

Sosyal medya aracılığıyla yatırımcılar ortasında popülerlik kazanan ve “Meme Stock” olarak isimlendirilen paylardan AMC’nin payları de yaklaşık yüzde 308’e varan yükselişin akabinde gelen satışların tesiriyle gerilemesine karşın haftayı yüzde 51 bedel çıkarıyla kapattı.

Bu gelişmelerle New York borsasında değerli endeksler rekor düzeylerini yenilerken, Nasdaq endeksi yüzde 2,11, S&P 500 endeksi yüzde 1,54 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,24 artış kaydetti.

Yarın Powell’ın konuşmasının akabinde gelecek hafta çarşamba mevcut konut satışları ve Fed’in toplantı tutanakları, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları ile yeni konut satışlarının yanı sıra öncü imalat sanayi, hizmet bölümü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), cuma günü ise sağlam mal siparişleri ve Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi bilgileri takip edilecek.

AVRUPA BORSALARINDA İTALYA HARİÇ NEGATİF SEYİR ÖNE ÇIKTI

Geçen hafta bölge genelinde açıklanan enflasyon datalarının beklentilere paralel gelmesine rağmen Avrupa borsalarında İtalya hariç negatif bir seyir hakim olurken, gelecek hafta açıklanacak ağır bilgi gündemi yatırımcıların odağına yerleşti.

Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon nisanda yüzde 2,4 ve Almanya’da yüzde 2,2 ile beklentilere paralel gerçekleşti.

Avro Bölgesi’nde dün açıklanan datalara nazaran Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH) 1. çeyrekte yıllık yüzde 0,4 artışla beklentilere paralel gerçekleşirken, sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 1 gerilese de öngörülerin üzerinde gerçekleşti.

Analistler, bölgede ekonomik aktivitenin tasa edildiği kadar güç kaybetmediği ve enflasyonun öngörüler dahilinde yavaşladığına işaret eden bilgilerin Avrupa Merkez Bankasının (ECB) atacağı adımları rahatlattığını söyledi.

Bu gelişmelerin akabinde ECB’nin gelecek ay faiz indirimine gideceğine ait beklentiler devam ederken, para piyasalarındaki fiyatlamalar bankanın bu sene toplamda üç faiz indirimine gidebileceğine işaret ediyor.

Gelecek hafta açıklanacak olan İngiltere’de TÜFE ve Almanya’da büyüme bilgilerinin yanı sıra ECB’nin son toplantısına ait yayınlayacağı tutanakların piyasalarda oynaklığı artırabileceğine değinen analistler, kelam konusu bilgilerin merkez bankalarının gelecek periyotta atacağı adımlara ait sinyaller verebileceğini söyledi.

Bu gelişmelerle, haftayı İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,16, Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,36 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,63 azalışla tamamlarken, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,63 artış kaydetti.

20 Mayıs ile başlayan haftanın pazartesi günü Almanya’da ÜFE, salı günü Avro Bölgesi’nde ticaret istikrarı, çarşamba İngiltere’de TÜFE ve ÜFE, perşembe günü bölge genelinde öncü imalat sanayi, hizmet kesimi ve bileşik PMI, cuma günü ise Almanya’da büyüme ve İngiltere’de perakende satış bilgileri takip edilecek.

ASYA HİSSE PİYASALARINDA MÜSPET SEYİR HAKİM OLDU

ABD’de artan risk iştahı Asya hisse piyasalarına da taşınırken, gözler gelecek hafta Japonya’da açıklanacak enflasyon datalarına çevrildi.

Analistler, bölge genelinde geçen hafta açıklanan bilgilerin karışık sinyaller vermesine rağmen ABD’de enflasyonun beklentilerin altında kalmasıyla hisse piyasalarında risk iştahının arttığını lisana getirdi.

Japonya’da açıklanan makroekonomik datalar ülke iktisadına yönelik kaygıları canlı tutmaya devam ediyor. Buna nazaran, Japonya’da GSYH yılın birinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2 azalarak beklentilerin gerisinde kalırken, sanayi üretimi aylık bazda yüzde 4,4 arttı.

Ülkede ÜFE aylık bazda yüzde 0,3 ile beklentilere paralel, yıllık bazda ise yüzde 0,9 ile öngörülerin sonlu da olsa üzerinde artış gösterdi.

ABD ile Japonya ortasındaki faiz farkının Japon yenini baskıladığını hatırlatan analistler, Fed’in bu sene faiz indirimlerine başlayacağına ait fiyatlamaların güçlenmesiyle Japonya Merkez Bankasının (BoJ) siyaset alanının genişlemiş olabileceğini bildirdi.

BoJ’un haziranda faiz artırımına gideceğine ve bu sene üç kere faizleri artırabileceğine yönelik söylentilerin dolar/yen paritesindeki yükselişi sınırladığı görülüyor.

Önceki hafta yüzde 1,8 artışla 155,7 düzeyine çıkan parite, geçen hafta kelam konusu gelişmelerin akabinde evvelki kapanışının çabucak altında yatay bir kapanış gerçekleştirdi.

Analistler, gelecek hafta Japonya’da açıklanacak ulusal ve Tokyo TÜFE bilgilerinden BoJ’un gelecek periyotta atacağı adımlara ait sinyaller verebileceğini bildirdi.

Çin’de ise devam eden deflasyon kaygıları varlık fiyatları üzerinde tesirli olmayı sürdürürken, hükümetin attığı destekleyici adımlar ülke hisse piyasalarında satış baskısının sınırlanmasına yardımcı oldu.

Ülkede geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 6,7 artarak beklentileri geride bıraksa da, perakende satışlar yüzde 2,3 yükselişle öngörülerin altında kaldı.

Halihazırda düşünceli durumda olan gayrimenkul dalı için ise Çin hükümetinin mahallî idarelerin makul fiyatlardan konut satın almasına müsaade vereceği bildirildi. Öte yandan, hükümet vatandaşlara uygulanan mortgage faizlerinde taban uygulamasını kaldırdığını duyurdu.

Öte yandan, ABD ile Çin ortasındaki ticaret savaşlarının tekrar hızlanabileceği telaşı risk iştahını olumsuz etkileyen öbür bir etken olarak öne çıkıyor.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, kritik sanayilerdeki yerli üretimi desteklemek maksadıyla Çin’den ithal edilen çelik ve alüminyum, yarı iletkenler, elektrikli araçlar, bataryalar, kritik mineraller ve güneş pilleri üzere eserlere yönelik gümrük vergilerini artırma kararı aldı.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, birtakım çelik ve alüminyum eserlerine yönelik tarife oranının bu yıl yüzde 0-7,5’ten yüzde 25’e çıkarılacağı belirtilerek, yarı iletkenlere uygulanan tarife oranının ise 2025 yılına kadar yüzde 25’ten yüzde 50’ye yükseltileceği kaydedildi.

Açıklamada, elektrikli araçlara uygulanan tarife oranının bu yıl yüzde 25’ten yüzde 100’e, güneş pillerine yönelik tarife oranının ise yüzde 25’ten yüzde 50’ye çıkarılacağı bildirildi.

Analistler, hususa ait haber akışının yakından takip edildiğini ve Çin tarafının atacağı adımların piyasalarda oynaklığı artırabileceğini belirtti.

Ayrıca, Çin Merkez Bankası (PBoC) geçen hafta bir yıllık borç verme faizini yüzde 2,50’de sabit bırakırken, piyasa fonlamasını 125 milyar yuana çıkardı.

Bu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,46, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,48 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,11 artış kaydederken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yatay seyretti.

Gelecek hafta Japonya’da açıklanacak bilgiler öne çıkarken, ülkede pazartesi üçüncül sanayi faaliyet endeksi, çarşamba çekirdek makine siparişleri ve dış ticaret istikrarı, perşembe öncü imalat sanayi ve hizmet kesimi PMI ve cuma günü TÜFE bilgileri takip edilecek.

BIST 100 ENDEKSİ HAFTAYI REKORLA TAMAMLADI

Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı 4,16 artışla 10.643,58 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek düzey rekorunu da 10.652,28 puana taşıdı.

Gelecek hafta yurt içinde gözler TCMB’nin Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararına çevrildi.
AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistlerin tamamı TCMB’nin siyaset faizini yüzde 50’de sabit bırakmasını bekliyor. Ekonomistlerin yıl sonu siyaset faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 45 olarak hesaplandı.

Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,48 altında 32,1861’den tamamladı.

Öte yandan, geçen hafta Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik” paketini açıkladı.

Şimşek, yaptığı konuşmada, en kıymetli önceliklerinin hayat pahalılığını bir sorun olmaktan çıkarmak olduğunu belirterek, “Enflasyonu düşük tek hanelere indirmek. Refah için, sürdürülebilir yüksek büyüme için düşük tek haneli enflasyon olmazsa olmazdır. Fiyat istikrarı bunun en kıymetli bileşenidir.” diye konuştu.

Cevdet Yılmaz ise, “Açıkladığımız ‘Kamuda Tasarruf ve Verimlilik’ paketi kamu harcamalarını azaltırken, yurt içi tasarruflarımızı artırarak cari istikrardaki olumlu gidişatı destekleyecek.” sözünü kullandı.

TCMB Başkanı Fatih Karahan da Katar’ın başşehri Doha’da düzenlenen Katar Ekonomik Forumu’nda yaptığı konuşmada, yılın ikinci yarısında şartların dezenflasyonist olacağını belirterek, “Manşet enflasyonda bariz bir düşüşün eşiğindeyiz.” dedi.

Ayrıca, geçen hafta yurt içinde açıklanan bilgilere nazaran, Mart 2024’te cari süreçler hesabı 4 milyar 544 milyon dolar açık verdi.

TCMB’nin toplam rezervleri, 10 Mayıs haftasında bir evvelki haftaya nazaran 7 milyar 547 milyon dolar artarak 134 milyar 402 milyon dolara çıkarken, geçen hafta yaklaşık son 3 yılın en güçlü rezerv artışı kaydedildi.

Yurt dışında yerleşik bireylerin 10 Mayıs haftasında aldığı 2 milyar 832,6 milyon dolarlık DİBS, 2013’ten bu yana en güçlü alım olarak kayıtlara geçerken, yabancıların DİBS stoku, 6 milyar 796 milyon dolarla son 3 yılın doruğuna çıktı.

Gelecek hafta pazartesi yurt dışı ÜFE ve milletlerarası yatırım konumu, salı ziraî girdi fiyat endeksi, perşembe TCMB’nin faiz kararının yanı sıra tüketici itimat endeksi, cuma günü ise finansal hizmetler itimat endeksi dataları takip edilecek.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.700 ve 10.800 düzeylerinin direnç, 10.600 ve 10.500 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.

patronlardunyasi.com