TBMM Genel Heyetinde, 2024 yılı bütçesinin tümü üzerinde hükümet ismine konuşan Yılmaz, bundan evvelkiler üzere 2024 yılı bütçesini de Türkiye’nin refahını artırmak ve kalkınmayı sürdürülebilir kılmak için kullanacaklarını; oluşturdukları mali alanı eğitimden endüstriye, tarımdan güce her alanda gelişime yönlendirmeye devam ettiklerini söyledi.
Türkiye Yüzyılı’na girerken fiyat istikrarını ve finansal istikrarı gözeten, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir ekonomik büyümeyi maksat alan, özgür piyasa ve rekabet ortamında verimliliği artırarak makroekonomik istikrarları gözeten ve yapısal ıslahatlarla desteklenen bir yaklaşım izlediklerini anlatan Yılmaz, 14 Mayıs’ta yapılan seçimlerde siyasi belirsizliklerin ortadan kalktığını; siyasi itimat ve istikrarın pekiştiğini vurguladı.
Siyasi inanç ve istikrarın olmadığı bir ortamda ekonomik istikrarın da refahın da olmayacağının altını çizen Yılmaz, “Mayıstaki seçimlerle birlikte Türkiye, ekonomik istikrarı sağlam yere dayalı formda devam ettirecektir. Bu seçimlerle birlikte bugün 22’nci bütçemizi Meclise arz etme imkanı bulduk. Bu da bizim için bir onurdur. Kesintisiz bir biçimde 22 bütçeyi Meclise sunma yetkisini bize veren aziz milletimize şükranlarımızı sunuyoruz” tabirlerini kullandı.
“Ağustos’ta itibaren enflasyonda bir ivme kaybı olduğunu görüyoruz”
Güçlü bir uyum ve katılımcılık ile hazırladıkları 12. Kalkınma Planı, Orta Vadeli program (OVP), Yıllık Program ve bütçe ile siyaset belirsizliklerini de ortadan kaldırdıklarına dikkati çeken Yılmaz, öngörülebilirliğin güçlendiğini, Türkiye’nin 5 yıllık yol haritasının şekillendiğini belirtti. Yılmaz, şöyle devam etti:
“Son 6 aylık periyotta milletlerarası sermaye girişi hızlanmış, rezervlerimiz güçlenmiş, kur oynaklığı azalmış ve finansman şartları güzelleşmiştir. İktisattaki dengelenme Türk lirasını desteklerken, TL varlıklara artan ilgi, rezervlerdeki artış ve kurun istikrarlı seyri de enflasyonla çabayı desteklemektedir. Ağustos ayından itibaren aylık enflasyon daima güçlenen bir düşüş trendine girmiştir. Aylık bazda enflasyonda bir ivme kaybı olduğunu görüyoruz. Mevsimsel şartlar aleyhimizde olduğu halde, jeopolitik birtakım beklenmedik riskler ortaya çıktığı halde enflasyonda ivme kaybının devam ettiğini görüyoruz. Enflasyon, 2024 yılı amaçlarımızla uyumlu bir patikaya yanlışsız evrilmiş, enflasyondaki ivme kaybı çok net bir formda görülmüştür. Yıllık bazda ise 2024’ün ikinci yarısında bariz bir düşüş bekliyoruz. Yaz aylarında hesaplara girmiş olan yüksek enflasyon periyodu, gelecek yılık ortalarında hesabımızdan çıkmış olacak.”
“Yaklaşık 700 milyar lira civarında bir gerileme kelam konusu”
Yılmaz, Merkez Bankası brüt rezervlerinin mayıs sonu prestijiyle yaklaşık 98,5 milyar düzeyinden 15 Aralık prestijiyle yaklaşık 142,5 milyar dolar düzeyine yükseldiğini kaydetti.
KKM hesaplarının Ağustos ayı ortası prestijiyle rekor düzeyi olan yaklaşık 3 trilyon 408 milyar lira düzeyinden 15 Aralık 2023 prestijiyle 2 trilyon 682 milyar lira düzeyine gerilediğini aktaran Yılmaz, “Yaklaşık 700 milyar lira civarında bir gerileme kelam mevzusudur. KKM başından itibaren süreksiz bir sistem olarak kurgulanmıştır. Belirli bir tarih perspektifiyle yapılan bir yasal düzenlemeyle bu düzenek başladı, bulunduğu devirde misyonunu icra etti ve artık bu düzenekten finansal piyasalarımızda bir istikrarsızlığa yol açmadan etaplı, sağlıklı bir biçimde çıkış sürecini devam ettiriyoruz. 2024 yılı boyunca da bu çıkış süreci evreli bir halde devam edecektir.” diye konuştu.
Cevdet Yılmaz, TL kur oynaklığı verisinin gelişmekte olan ülkelerin kur oynaklığı ortalama pahasının altında hareket ettiğini, kurdaki oynaklığın çok önemli manada azaldığını söyledi.
Uyguladıkları siyasetlerin tesirinin birebir vakitte Türkiye’nin kredi risk primine de yansıdığını anlatan Yılmaz, “Ülkemizin 5 yıllık CDS primi son devirde besbelli bir halde gerilemeye başlamış, bugün prestijiyle 285 baz puan düzeyine kadar düşmüştür. Mayıs ayında bu sayı 700 civarındaydı. Ülke risk priminde çok önemli bir gerileme görüyoruz. Bunun manası; dünyadan finansman kullandığımızda daha düşük bir maliyetle daha fazla bir finansmanı kullanma imkanı elde etmiş oluyoruz” dedi.
Bütçe açığının olumlu bir çerçevede seyrettiğinin altını çizen Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bazı arkadaşlarımız ‘niye yüzde 100 tutmadı?’ diye programları, planları eleştiriyorlar. Dünyanın hiçbir yerinde küsuratına kadar noktalı virgüllü bir şey tutmaz. Bir kestirim yapıyorsunuz sonuçta. Değerli olan mertebedir. Mertebeye yakın, biraz üstünde, biraz altında bir gerçekleşme sağlıyorsanız bu iddialarınız sağlıklı demektir. Biz de bu istikamette gidiyoruz. Bütçe açığında olumlu tarafta sürprizimiz var. Bu yıl için düşündüğümüz açık, öngördüğümüzden daha düşük gerçekleşecek üzere görünüyor. Büyüme ve gelir performansımız iddialarımızdan daha yeterli gidiyor. 6,4 olarak iddia ettiğimiz bütçe açığının, 5,5’ler düzeyinde gerçekleşme ihtimali var. Bu ay bütün kamunun ödemelerini de yapmaya çalışıyoruz. Kimin kamudan alacağı varsa; sıhhatte, ulaştırmada, DSİ, eğitim projelerinde bütün kamudaki alacakları ödemek kaydıyla bunu başarıyoruz. Mayıs sonrası yakaladığımız siyasi istikrar ortamı ve izlediğimiz siyasetlerle bütçemizde de zelzeleye, EYT üzere siyaset önlemlerine karşın pek yeterli bir performans gösteriyoruz. Sarsıntı tesirlerini çıkardığınızda yüzde 3’ün altında, Maastricht kriterlerinin altında bir bütçe açığıyla karşı karşıyayız. Dünyanın, bölgemizin bu koşullarında Avrupa Birliği ortalamalarından da birçok ülkenin durumundan da daha güzel.”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, yatırım ve ihracatı desteklemek için finansman maliyetinin düşürülmesinin, iktisadın dezenflasyonist ve büyüyebilen bir patikada olmasını sağlayacağını belirtti. Yılmaz, “Amacımız ihracat ve yatırım yüklü, üretim, istihdam getiren bir büyümeyle dezenflasyonist süreci eş vakitli bir formda yönetmektedir.” dedi.
Yolsuzlukla mücadele
Bazı milletvekillerinin yolsuzluk endeksleri üzerinden tenkitlerde bulunduğunu anımsatan Yılmaz, şunları söyledi:
“Yolsuzluk her ülkede var, elbette çaba edilmeli, elbette hassasiyet gösterilmeli. Hassasiyetinize teşekkür ediyoruz lakin o algısal çalışmaları yapan kurumları da bir inceleyin lütfen. Hangi güç odaklarıyla kontaklı olduklarını, memleketler arası güç sistemi içerisinde nereye oturduklarını da düzgün incelemenizi tavsiye ederim. Birtakım algılar üzerinden ülkeleri sıralayan bu kuruluşların ne kadar objektif, bilimsel çalıştığını siz de bir inceleyin.
Yolsuzluğun diz uzunluğu olduğu, muhalefetin anlatmaya çalıştığı üzere her taraftan yolsuzluğun, usulsüzlüğün olduğu bir ülke alt orta gelir kümesinden üst orta gelir kümesine geçemez. Bu türlü bir ülkede on binlerce kilometre yol yapılmaz, her ile üniversite kurulmaz, sıhhatte büyük dönüşümler, ıslahatlar olmaz, kırsal alan bu kadar hizmet görmez. Bu gerçekleri vatandaşımız görüyor. Kaynaklar çarçur edilmiş olsa, her taraftan yolsuzluk, usulsüzlük olsa Türkiye şu anda herhalde bu ulusal gelire, bu kişi başına gelire, bu hizmet seviyesine sahip olmazdı. Yolsuzlukla gayret edelim fakat yaşanan gelişmeyi, sağlanan büyük refah artışını da takdir edelim.”
