Ulusal yapay zeka yol haritası güncellendi

Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nin 2024-2025 periyodunu kapsayan hareket planı güncellendi.

11’inci Kalkınma Planı ile 2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanan evrak, Türkiye’nin 2025 yılına kadar yapay zeka alanında yürüteceği çalışmalar için yol haritası niteliğinde.

Eylemler kapsamında, “TechVisa Programı”yla yapay zeka alanındaki yetenekli bireylerin Türkiye’ye çekilmesine yönelik sistemler hayata geçirilecek. Türk diasporasında yapay zeka alanında çalışan akademisyenler ve uzmanlar da Türkiye’nin yapay zeka ekosistemiyle buluşturulacak.

Yerli geliştirilecek üretken yapay zeka modellerine (LLM, LAM) ait teknik ve etik standartları belirlemek üzere uzman komite kurulacak.

Türkçe büyük lisan modeli geliştirilecek ve tüm ekosistemin katkısını almak maksadıyla Türkçe Büyük Lisan Modeli Topluluğu oluşturulacak. Bu modellerin geliştirilmesinde Türk cumhuriyetlerinden bilgi temin edilmesi ve modelin bu ülkelerde kullanımı için işbirliği düzenekleri geliştirilecek.

Kendi büyük lisan modelini geliştiren ülkeler yahut bu mevzudaki global firmalarla bilgi ve deneyim paylaşımına yönelik işbirlikleri de artırılacak. Global teknoloji firmalarının yapay zeka alanındaki Ar-Ge faaliyetlerini Türkiye’de yürütmelerine yönelik özel bir düzenek kurgulanacak.

Yapay zeka uygulamaları kontrol ve yasal ahengi için belgelendirme düzeneği doğrultusunda “Güvenilir Yapay Zeka Damgası” oluşturulacak.

“Yapay Zeka Uygulamaları Türel Kıymetlendirme Rehberi” hazırlanacak. “Yapay Zeka Kıymet ve Prensipler Tesir Tahlili Çerçevesi” oluşturulacak. Sağlam yapay zekanın kontrolü için gereken araçlar geliştirilmesi sağlanacak.

Türkiye’nin siber uzaydaki varlıklarına karşı yöneltilen bilhassa yapay zeka ile güçlendirilmiş yeni jenerasyon siber tehditlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tesirlerinin azaltılması kapsamındaki işlerin tek elden yürütülmesi gayesiyle gerekli siyaset ve mevzuat geliştirme çalışmaları yürütülecek.

Yapay zeka tarafından oluşturulan içeriğin fikri mülkiyet haklarının açıklığa kavuşturulmasına yönelik rehber hazırlanacak ve yapay zeka eserlerinin patentlenebilmesine ait standartlaştırma çalışmaları yapılacak.

Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesini, kullanılmasını ve yapay zeka içeren sistemlerin piyasaya arzını düzenleyen memleketler arası normlarla uyumlu ulusal düzenleme yapılacak.

Kurumsal Yapay Zeka ve İleri Analitik Proje İdare Rehberi oluşturulacak.

Yapay zeka projeleri için takviyeler artırılacak

Yapay zeka alanındaki uzman iş gücünün artırılması hedefiyle Milletlerarası Lider/Genç Araştırmacılar ve Sanayi Doktora Programı dayanak ölçüleri ve bu programlardan yararlanan araştırmacı sayısı artırılacak.

Devlet burslarıyla yurt dışında lisansüstü tahsil için kontenjanlar çoğaltılacak.

Yapay zeka alanında çalışan araştırmacılar “Yurt İçi ve Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programları”yla desteklenecek. Yapay zeka alanında yükseköğretim öğrenci ve işçi değişim faaliyetlerine takviye verilecek.

Kamu kurum ve kuruluşlarının sahip olduğu bilgilere ait envanter çıkarılarak “Merkezi Kamu Data Alanı” kurulacak.

Yapay zeka eserlerinin risk odaklı kıymetlendirilmesine imkan tanıyan “Yapay Zeka Risk İdaresi Sistemi Belgelendirme Programı” hayata geçirilecek.

“Yapay Zeka Tesir Tahlili – Dal Raporları” isimli sektörel raporlar hazırlanacak.

Yapay zeka alanındaki memleketler arası çalışmaların takibi, bu husustaki çalışmalara aktif iştirakin sağlanması ve katkı verilmesi gayesiyle “Uluslararası Yapay Zeka Çalışmaları Takip ve Uyum Komitesi” kurulacak.

Türkiye’de yapay zeka alanda faaliyet gösteren ulusal ve memleketler arası firmalara ve eserlere yönelik envanter oluşturulacak.

Yurt içinde yapılan AR-GE çalışmaları sonucunda ortaya çıkan yapay zeka eser ve tahlillerinin KOBİ’ler tarafından kullanılmasını teşvik edecek dayanak programı uygulamaya konulacak.

“Türkiye Yapay Zeka Portalı” kurulacak

“Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı”na çıkılacak. Kamu yönetimlerinin muhtaçlıkları bölüm uzmanlığı ile eşleştirmek üzere yeni “Kamu Yapay Zeka Ekosistem Çağrıları” açılacak.

TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü idaresinde “Türkiye Yapay Zeka Portalı” kurulacak ve idame ettirilecek. Enstitünün tematik alan yapılanmasıyla uyumlu “yapay zeka enstitüsü birlikte geliştirme laboratuvarları” kurulacak.

Yapay Zeka Enstitüsü kurumsal kapasitesi tüm ekosistemi destekleyecek halde geliştirilecek ve Enstitü bünyesinde “Temel Yapay Zeka Araştırma Grubu” oluşturulacak.

Mesleki eğitim kursları ve işbaşı eğitim programları ile yapay zeka nedeniyle istihdam imkanları daralacak işsizlere ve mevcut durumda çalışan şahıslara yönelik eğitimler düzenlenecek.

Yapay zekanın mesleklerin dönüşümü ve iş gücüne tesirinin kıymetlendirilmesi emeliyle kurum bünyesinde çalışma kadrosu oluşturulacak.

Girişim sermayesi fonlarıyla işbirlikleri geliştirilecek ve dallara mahsus tematik kümelerin ve mükemmeliyet merkezlerinin kurulması teşvik edilecek.