UEA Lideri Birol: Türkiye LNG dalgasını en âlâ formda kullanmalı

Uluslararası Güç Ajansı (UEA) Lideri Fatih Birol, dünyada değişen güç jeopolitiği, Türkiye’nin pozisyonu ve nükleer güç üzere kimi yeni bahisleri kıymetlendirdi.

Türkiye’nin kıymetli bir doğalgaz ithalatçısı olduğunu anımsatan Birol, ülkenin cari açığının büyük bir kısmının güç ithalatından kaynaklandığını belirtti.

Birol, 2025 prestijiyle birçok ülkede yeni LNG tesislerinin devreye alınmasıyla doğalgaz piyasalarında bugüne kadar görülmemiş güçlü bir LNG artışının yaşanacağının altını çizerek, “Türkiye, 2025’te başlayacak yeni LNG dalgasını en yeterli biçimde kullanmalı. Birincisi, mutabakatları bu bilgiler ışığında yapması lazım. 2025’ten sonra alıcı ülkelerin eli güçlenecek. Bu nedenle mutabakatların da buna nazaran yapılması gerekebilir. Türkiye’nin, mevcut kontratlarda da birtakım iyileştirilmeler için bu periyotta masaya oturması gerekebilir” diye konuştu.

Bu periyotta satıcıların güçlü olduğu bir piyasadan alıcıların güçlendiği bir piyasaya geçileceğini vurgulayan Birol, piyasalarda oluşacak gaz ölçüsünün kimi dengelerin yine tanımlanmasına neden olabileceğini kaydetti.

Birol, Türkiye’nin güçlü doğalgaz altyapısına da dikkati çekerek, “Türkiye mevcut imkanlarıyla daha fazla gaz ithal ederek bunu Avrupa’ya ihraç etme altyapısına sahip. Bunu da en âlâ halde kullanabilir. 2025’ten itibaren LNG’de yeni bir sayfa açılıyor. Bundan umarım Türkiye üzere gaz ithalatçısı ülkeler en düzgün biçimde faydalanabilirler” değerlendirmesinde bulundu.

Mevcut altyapısı sayesinde Türkiye’nin pozisyonunu güçlendirebileceğine dikkati çeken Birol, bulunduğu bölgede gaz konusunda değerli rol oynayabileceğini tabir etti.

Enerjideki “sihirli” söz: çeşitlendirme

Birol, Türkiye’nin nükleer güç yatırımları ve gayelerine de değinerek, “Nükleerin Türkiye için olmazsa olmaz bir teknoloji olduğunu düşünüyorum. Türkiye, Akkuyu’ya ek olarak öbür nükleer santraller yapacaksa bunu da destekliyorum” dedi.

Almanya’nın doğalgaz ve petrolde tek bir ülkeye bağımlı olması nedeniyle iktisadının güç bir devirden geçtiğini hatırlatan Birol, şunları kaydetti:

“Enerjideki sihirli söz bence çeşitlendirme. Yumurtaların hepsini birebir sepete koymamak lazım. Bu bakımdan şayet bir ülkenin öteki bir ülkeye gücün bütün alanlarında önemli bir bağımlığı varsa, bence çeşitlendirmek akla yatkın bir siyaset olabilir. Burada alışılmış ki alternatiflere de bakmak lazım. Alternatifler size ne sunuyor? Hangi fiyatlarla sunuyor? Hangi teknolojileri sunuyor? Partneri seçerken çeşitlendirme yapmak lazım. Teknoloji seçerken en yeterli teknoloji olmasına bakmak lazım. Maliyet açısından da yeterli bir şey olması lazım.”

Kızıldeniz’deki aksamaların tesiri kısıtlı kaldı

Birol, Kızıldeniz’de artan bölgesel riskler nedeniyle oluşan milletlerarası lojistik aksamalarına da değinerek, “Denizdeki petrol ticaretinin yüzde 10’u, LNG ticaretinin ise yüzde 9’u Kızıldeniz’den yapılıyor. Bu nedenle tesiri şimdilik kısıtlı kaldı. İddialarımıza nazaran, Kızıldeniz yerine Güney Afrika’dan dolaşıldığında nakliyede iki haftalık bir uzama oluyor. Bu da maliyet artışına neden oluyor. Bu artış petrol fiyatlarında 1-2 dolar civarında oldu” değerlendirmesinde bulundu.

Kızıldeniz’deki mevcut durumun devam etmesi ve bölgeye daha fazla yayılmasının önemli sonuçlar doğurabileceğini lisana getiren Birol, “Bölge temel prestijiyle dünya petrol ticaretinin 3’te 1’ini tek başına yapıyor. Şimdilik fiyat artışı belli bir düzeyde kaldı lakin tüm bölgenin etkilendiği bir durumda önemli sonuçlar doğurabilir” tabirlerini kullandı.

Türkiye’nin doğalgaz ve nükleer güç hedefleri

Türkiye, 7 milletlerarası doğalgaz boru sınırı, 3’ü yüzer depolama ve gazlaştırma ünitesi (FSRU) olmak üzere 5 LNG tesisi ve 2 yer altı doğalgaz depolama tesisi ile güçlü bir altyapıya sahip.

Bu yıl Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Moldova ile gaz tedarik mutabakatları imzalayan Türkiye, yalnızca gaz ticaretinde transit ülke değil tedarik ettiği gazın ihracatını yapan ve bunu yöneten bir ülke olmayı da hedefliyor.

Mersin’de üretimi devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nden sonra Sinop ve Trakya’da da nükleer güç santralleri planlayan Türkiye için nükleer güç, 2053 net sıfır emisyon gayesine ulaşmada değerli rol üstleniyor.

Türkiye, Ulusal Güç Planı çerçevesinde 2035’e kadar güç portföyüne 7,2 gigavat, 2050 sonuna kadar 20 gigavatın üzerinde nükleer güç kapasitesi eklemeyi hedefliyor.