Türkiye’nin yaşlı nüfus oranı birinci defa çift hanede

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarından yapılan derlemeye nazaran, Türkiye’nin nüfusu süratle yaşlanıyor. 65 yaş ve üzeri nüfus, 2023’te 8 milyon 722 bin 806 kişi oldu. Geçen yıl yaşlı nüfusunun 3 milyon 880 bin 356’sının erkek, 4 milyon 842 bin 450’sinin bayan olduğu görüldü.

Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı, 1935’te yüzde 3,9, 1950 yılında yüzde 3,3, 1970 yılında yüzde 4,4, 2000 yılında yüzde 5,7 olarak hesaplandı. Kelam konusu oran, 2010 yılında yüzde 7,2’ye çıkarken bu tarihten itibaren de yükselişini sürdürdü. 2020’de yüzde 9,5 düzeyine yükselen bu oran, geçen yıl yüzde 10,2’ye çıktı ve böylelikle Cumhuriyet tarihinde birinci kere çift haneyi gördü.

Yaşlı nüfus açısından vilayetler kıyaslandığında geçen yıl İstanbul, 1 milyon 238 bin 899 kişi ile birinci sırada yer aldı. İstanbul’daki yaşlı nüfusun 707 bin 114’ünü bayanlar, 531 bin 785’ini erkekler oluşturdu. Bu ili, 576 bin 209 yaşlıyla Ankara, 573 bin 856 şahısla de İzmir izledi.

Yaşlı nüfusun en az olduğu vilayetler ise 10 bin 365 ile Bayburt, 11 bin 564 ile Hakkari ve 12 bin 341 ile Kilis olarak kayıtlara geçti.

İstanbul’un yaşlı nüfusu, başka vilayetlerin toplam nüfusları ile karşılaştırıldığında birçok ili geride bıraktı. İstanbul’un yaşlı nüfusu, ortalarında Denizli, Sakarya, Muğla, Eskişehir, Malatya, Tekirdağ ve Aydın’ın da bulunduğu 65 ilin genel nüfusunu geride bıraktığı görüldü.

Türkiye’nin ortanca yaşı da yükseliyor

Nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan kıymetli göstergelerden biri olan ve yenidoğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan şahısların yaşları küçükten büyüğe yanlışsız sıralandığında ortada kalan kişinin yaşını gösteren “ortanca yaş” 2013’te 30,4 iken, geçen yıl 34’e yükseldi.

Sinop’un 42,8 ile en yüksek ortanca yaş kıymetine sahip vilayet olduğu görüldü. Bu ili, 42,4 ile Giresun ve Kastamonu izledi. 21,2 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip vilayet olurken, ortanca yaşın Şırnak’ta 22,7, Ağrı’da 24 olduğu belirlendi.

Bağımlı yaşlı nüfus arttı

Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2022 yılında yüzde 46,8 iken 2023 yılında yüzde 46,3’e düştü.

Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk sayısını tabir eden çocuk bağımlılık oranı, yüzde 32,3’ten, yüzde 31,4’e gerilerken, çalışma çağındaki birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise yüzde 14,5’ten yüzde 15’e yükseldi.

Diğer bir tabirle, Türkiye’de 2023 yılında, çalışma çağındaki her 100 kişi, 31,4 çocuğa ve 15 yaşlıya bakmaktadır.