Türkiye kripto şirketlerine lisans, şirket zaruriliği getiriyor

Önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması planlanan kripto varlık düzenlemesiyle ilgili Bloomberg’in ulaştığı çalışmalara nazaran, Türkiye’de yerleşik şirketlerin kendi inisiyatifleri ile yurt dışı platformlarda hesap açarak süreç yapmasına bir pürüz getirilmiyor.

İlk düzenlemenin akabinde atılacak adımlarla başka finansal kuruluşlara emsal halde kripto varlık hizmet sağlayıcı kuruluşlara da taban sermaye koşulu getirilecek. Bu sayı şimdi netleşmedi fakat hükümet, “kurumların, yürüttükleri faaliyetlerin ehemmiyetine uygun düşecek bir sermaye yapısına sahip olmaları” gerektiği kanısından hareketle sermaye kaidesini yüksek tutmaya hazırlanıyor.

SPK yetki alacak

Yeni maddeyle Türkiye, şirketlerin kontrolü konusunda da Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) yetki verecek. Bu kapsamda platformların faaliyet kurallarına, tertip yapılarına, sermayelerine, bilgi sistemlerine, yöneticilerine ve çalışanına ait asılların belirlenmesi konusunda heyet yetkilendirilecek. Buna ek olarak platformların bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarının faaliyet kaidelerine uygunluğu konusunda da bir inceleme süreci yürütülecek. Bu hususta atılacak adımların da ikincil düzenlemelerle belirlenmesi hedefleniyor.

Mevcut durumda platformlar ferdî yatırımcının korunması noktasında rastgele bir düzenlemeye tabi değiller. Getirilecek yasa teklifiyle müşterilerle kripto varlık platformları ortasında minimum ögeleri belirlenmiş bir kontrat imzalanması mecburî tutulacak. Kurumların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran yahut sonlandıran her türlü mukavele kuralı geçersiz sayılacak.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıların yayın, ilan, reklam ve duyuruları ile her türlü ticari iletişimleriyle ilgili standartlar da kanunla belirlenecek. Yatırımcıların abartılı vaatlerle yanıltılmalarının engellenmesi hedeflenecek.

Vergilendirme çalışması yapılacak

Hükümet, kripto varlıklardan elde edilecek her türlü yararın vergilendirilmesi için de bir dizi kural getirecek. Pay senetleri, yatırım fonları üzere finansal araçlar nasıl bir vergilendirme rejimine tabi ise kripto varlıkların alım satımından elde edilen gelirlerin de emsal metotlarla vergilendirilmesi kelam konusu olacak. Bunun için vergi kanunlarında çalışmalar yapılacak.

Halihazırda platformlar nezdinde birçok kripto varlık listeleniyor. Yapılacak düzenlemede, kelam konusu platformlarda işlenecek varlıkların belirlenmesine ait de yazılı prosedür oluşturma zaruriliği getirilecek. Bu yolla da platformların listeleyecekleri varlıklarla ilgili daha seçici olmalarının sağlanması hedefleniyor. SPK, bu mevzuda da yetkili kurum olacak.

Platformlarda muhtemel piyasa bozucu nitelikteki süreçlerin tespit edilmesi ve önlenmesi maksadıyla nezaret sistemi kurulması yükümlülüğü de kanunla getirilecek bir başka kural olacak.

Kripto varlık platformlarıyla ilgili risklerden biri de yatırımcıların varlıklarının platformlardaki varlıklarının korunması. Bu çerçevede yapılacak ek düzenlemelerle müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri varlıkların ve nakitlerin platformlar dışında nitelikleri belirlenecek taraflarca saklanması formülü üzerinde duruluyor. Buna ek olarak suistimallerle ilgili olarak belirlenecek yaptırımların da klâsik finansal araçlardan az olmaması, hatta daha ağır cezalar getirilmesi üzerinde duruluyor.

Hükümet kripto düzenlemesiyle ilgili son çalışmalarını geçtiğimiz hafta İstanbul’da gerçekleştirdi. SPK, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), ve Mali Hataları Araştırma Kurulu’nun (MASAK) yanı sıra banka yöneticileri ve kripto varlık hizmeti sunan şirketlerin de katıldığı toplantıdan çıkan sonuçlar, bugün toplanan İktisat Uyum Şurası toplantısında masaya yatırıldı.