Türkiye endüstrisi, üretim gücünü korumak istiyor

Global pazarlarda yaşanan daralmanın da etkisiy­le güçlü bir süreçten ge­çen Türkiye endüstrisi, ‘bu dönemi’ ayakta atlatabilmek için üretim gücünü korumak istiyor. Daha ekonomik olması nedeniyle başta ayakkabı olmak üzere ithal ürün­lerin iç piyasada artması, yer­li üretimin kaslarını zayıflatıyor.

Dünya’dan Nurdoğan Ergün’ün haberine nazaran, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tara­fından açıklanan İSO 500 araştır­masında da artan ithalata dikkat çekilerek “İthalattaki sert artışın tesiriyle dış talebin büyümeye katkısı negatif oldu” tabirlerine yer verildi. Ekonomik darboğazın yarattığı olumsuz tabloyu güzelden uyguna hissetmeye başlayan üretici, harekete geçti. Ayakkabı Yan Sa­nayicileri Derneği (AYSAD) Baş­kanı Sait V. Salıcı’nın “Alıp sat­mak yok yapıp satmak var” sloga­nıyla yerli üretime takviye daveti, birçok kesim temsilcisi tarafın­dan da karşılık buldu.

‘İHRACAT DÜŞÜKLÜĞÜ SÜRPRİZ DEĞİL’

Sanayide kullanılan orta madde­nin yanında bitmiş eser ithalatı­nın da artmasından endişelenen endüstrici, döviz kuru artışının enf­lasyonun altında kalmasının bunu tetiklediğine işaret ediyor. Sanayi­ci, gelecek günlerde ithal eser sa­yısında artış yaşanacağı ikazında bulunuyor. Öte yandan Türkiye’nin ihracatında haziran ayı bilgilerinin düşük gelmesinin ‘sürpriz’ olma­dığını söyleyen endüstriciler, ikinci yarıdan dertli. Türkiye İhracat­çılar Meclisi (TİM) datalarına gö­re, Kurban Bayramı tatilinin de et­kisiyle haziran ayı ihracatı yüzde 10.6 oranında düşüş gösterdi. Hazi­ran ayı ihracatı 18,6 milyar dolar ol­du. 2024’ün birinci yarısındaki ihracat 125,4 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 257,8 milyar dolara ulaştı.

AYSAD BAŞKANI SAİT V. SALİCİ: YALNIZCA PANSUMAN DEĞİL KALICI TEDAVİ BEKLİYORUZ

“Sanayicimiz tahminen de Sanayi Devrimi’nden sonra birinci kere bu kadar güç günler geçiriyor” diyen AYSAD Başkanı Sait Salıcı, ayakkabı bölümünün emek ağır bir dal olduğunu belirtti ve ekledi:

“Türkiye’nin de yaklaşık yüzde 30’u kırsal kısma sahip ve emek ağır işlere muhtaçlığımız var. Bu manada her türlü zorluğa karşın katma pahalı, yüksek teknoloji eser yapmaya çalışıyoruz.” Bu noktada “Herkes İHA, SİHA yapamaz” yorumunu yapan Salıcı, şöyle devam etti: “Sanayici ekonomist oldu, sosyolog oldu, psikolog oldu.

Herkesin önünde televizyon, açık gözler, kurlar ne oldu, faizler ne durumda, borsa indi mi çıktı, faiz ne olacakta. Bunları düşünen bir endüstricinin yüksek teknolojili ve katma kıymetli eser yapmasını bekleyemeyiz. Endüstrici bu periyotta sahipsiz kaldı. Teker teker kapatmalar başladı 30-40 yıllık firmalar bilhassa işin içinden çıkamaz oldular. Bunun yanı sıra konkortado sesleri duyuluyor.”

Ayakkabı bölümünün bu dalga ile bir defa daha karşılaşırsa bölümün külliyen kaybedileceğini vurgulayan Salıcı, bu durumun yalnızca ayakkabı değil tüm dallarda birebir olduğunu söyledi. Salıcı, kelamlarına şöyle devam etti: “Ankara’nın öncelikle üretici mi olacağız, yoksa ithalatçı mı buna karar vermesi gerekiyor. İthalatımız geçen yıla nazaran yüzde 150 artış gösterdi. Bunun için tedbir müracaatlarımızı yaptık, en süratli biçimde referans fiyat uygulaması getirilmesi gerektiğini talep ettik. Lakin yapısal kalıcı ıslahatlarla değişikliklere gereksinimimiz var. Bu yalnızca bir pansuman tedavi oluyor, kesin tahlil sağlanmamış oluyor.”

TETSİAD BAŞKANI HASAN HÜSEYİN BAYRAM: TÜNELİN UCUNUN AYDINLATILMASI LAZIM

“Sektör olarak ‘Alıp satmak yok yapıp satmak var’ davetine sonuna kadar katılıyor ve katiyen yerli üretimin daha fazla desteklenmesini istiyoruz” diyen Türkiye Mesken Dokuması Sanayicileri Derneği (TETSİAD) Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, bilhassa dokumacılık üzere emek ağır bölümlerin daha fazla dayanağa muhtaçlığı olduğunu söyledi. Bayram, “Çünkü maliyetlerdeki artışlar, tedarik sorunu üzere durumların dışında ülkemizde son yıllarda yaşanan nitelikli işçi bulma sorunu da yaşıyoruz. Bu da üretimde, dünya pazarındaki rakiplerimize karşı geride kalmamızı sağlıyor. Tünelin ucu görünmüyor.

Bu tünelin aydınlatılması lazım” dedi. Şuanda üretimin darboğazda olduğuna işaret eden Bayram, “Özellikle bugün gelen ek maliyetlerin bu döviz kuruyla karşılanması mümkün değil. Döviz kuru özgür piyasada gerçek pahasına gelmeli yahut ihracatçının döviz kuru, primli olarak merkez bankası tarafından alınmalı. Tüm bu nedenler üretimi etkileyen yavaşlatan ve tahlili bulunmazsa üretimi durduracak duruma getirecek önemli meseleler. Öncelik bu bahislere verilirse, üreticilerin önündeki büyük problemler tahlile kavuşmuş olacak. Böylelikle ülkemiz üretimde ve ihracatta potansiyelinin de üzerine çıkacak” diye konuştu.

İÇ TALEP ARTIRILMALI

Konfeksiyon Yan Sanayicileri Derneği (KYSD) Başkanı Murat Özpehlivan, “Sektör olarak uzun yıllardır dünyanın ikinci büyük üreticisi ve ihracatçısı pozisyonundayız. Kendi koleksiyonlarını geliştirebilen, tam entegre sanayi tesisleriyle tabiata ve beşere saygılı üretim gerçekleştiren ülkemizin gurur kaynağı diyebileceğimiz örnek bir sanayi dalıyız” dedi. Özpehlivan, bölümün lokal ve global talebin daraldığı, konkordatoların arttığı, personellik ve genel sarfiyatların tepe yaptığı, döviz kurunun düşük, faizlerin ise pik yaptığı bir devirde haksız rekabete maruz kaldığı ithal eserlere karşı korunmasını ‘elzem’ olarak nitelendirdi.

“Eğer lokal ve globalde istediğimiz talep düzeyini yakalayamıyorsak ülke olarak kendi talebimizi kendimiz yaratmalıyız” diyen Özpehlivan, “Bu da kuşkusuz kesimimizi haksız rekabete maruz bırakan ithal eserlerin ek vergi ve tedbirlerle önünün kesilmesiyle mümkün. Firmalarımız ağır masraflar altında ezilirken maalesef kapasite kullanım oranları beklenen düzeylerde gerçekleşmiyor. Bu koşullar altında kökleri on yıllar öncesine dayanan değerli ve seçkin dal firmalarımız birikimlerini ve kaynaklarını tüketmeye başladılar. Bu ekonomik gidişat ve iktisadi süreç hem bölümümüz hem de ülkemiz açısından sürdürülebilir değil” vurgusu yaptı.

YURTDIŞINDAN ALIŞVERİŞ DE ONLİNE TARAFTA ARTIYOR

Online pazar yerleri ya da küresel markaların kendi internet sitelerinde eserlerin Türkiye fiyatının altında seyretmesi, alışveriş tercihlerini bu tarafa kaydırıyor. BKM birinci çeyrek datalarına nazaran, yerli kredi kartlarının yurtdışı kullanımI 83 milyon 899 bin 712 adetle 80 milyar 323 milyon TL’ye ulaştı. 2023’ün birebir devrinde 60 milyon 700 bin 699 adetle 34 milyar 143 milyon TL’lik alışveriş yapılmıştı.

TRİSAD BAŞKANI MUSTAFA BALKUV: SİPARİŞLERİN YÜZDE 70’İ YURTDIŞINA KAYIYOR

Triko Sanayicileri Derneği (TRİSAD) Başkanı Mustafa Balkuv, yerli markaların siparişlerini %70 yurtdışına kaydırdığını belirtti.

Balkuv, “Firmalar kur düşüklüğü sebebiyle büsbütün Uzakdoğu ve Mısır’dan tedarike başladı. Bu firmalara üretim yapan ve birçoğu da Anadolu’da olan üreticiler ve onların alt üreticileri süratle kapanıyor. Büyük yatırımlarla kurulan ve yok parasına satılmak zorunda kalan bu tesislerin bir daha kurulma ihtimalini görmüyorum” yorumunu yaptı. Türkiye’nin ihracat ve istihdam oranı en yüksek iktisadının bir daha oluşamayacak halde yok olduğunu belirten Balkuv, “İç piyasada satışların düşmesi ve finansmana erişimin zorlanması perakende bölümünü zora soktu” dedi.

İmalatçının %79’a varan kredi faiz oranlarıyla süreci devam ettiremediğine işaret eden Balkuv, “Fason üretim yapan alt üreticiler kapanıyor. Endüstrici ülke iktisadına kıymet yaratmaya çalışırken, bir oburu konutunda oturup, bankadan aldığı faizle sanayiciden daha fazla para kazanıyorsa, ya sistemde bir sorun var ya da yatırımı yapan sanayicilerde” dedi.

ZÜCDER BAŞKANI MESUT ÖKSÜZ: HAMMADDEMİZ DÜNYA FİYATLARININ ÜZERİNDE

Hammadde konusunda yaşanan sıkıntılara dikkat çeken Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz, paslanmaz çelikte üretim yetersiz olduğu için eserin yarıdan fazlasının ithal edilmek zorunda olduğunu söyledi. Öksüz, “Paslanmaz çelik ithalatındaki gümrük vergisinin %12’ye çıkartılmasıfirmalarımızı güç durumda bırakıyor. Üreticilerimiz dünya fiyatlarının üzerinde fiyatlarla hammadde tedarik etmek durumunda” dedi. Yıllık 6 milyar doları aşkın ihracat gerçekleştiren züccaciye dalında metal mutfak eşyaları ihracatının 1 milyar dolar olduğunu açıklayan Öksüz, “İhracatta dünya sıralamasında ki yerimiz 4.’lük. İthalatımız yalnızca 100 milyon dolar. Dünya metal mutfak eşyaları ihracatı 40 milyar dolar. Bu büyük pastadan her geçen gün daha fazla hisse alabiliriz” dedi.

patronlardunyasi.com