Tarım traktör üreticileri birinci 500’de uçtu

Geçen yıl sübvansiyon­lu ziraî kredi faiz oranlarının cazibesiyle artan traktör satışları kelam konu­su şirketlere rekor olarak geri döndü. Dünya’dan Mehmet Hanifi Gülel’in haberine nazaran, geçtiğimiz ay açıklanan ISO500 listesinde 6 traktör fir­ması yer alırken en süratli yükse­len Same Deutz Fahr Traktör oldu. Same Deutz Fahr Traktör listede 166 basamak birden at­layarak 81’inci sıraya çıktı. Sek­törün listedeki birincisi Türk Traktör ise 19 sıra atlayarak 28’inci oldu.

GEÇEN YIL 77 BİN 901 ADETLE TÜM VAKİTLERİN REKORU KIRILDI

Geçen yıl bilhassa yılın birinci yarısında yüksek enflasyona oranla düşük olan sübvansi­yonlu ziraî kredi faiz oran­larının traktöre olan talebi olumlu istikamette etkilediğini söy­leyen Türk Tarım Alet ve Ma­kinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Yönetim Kuru­lu Başkanı Gökhan Bayramoğ­lu, olağan taleplerin yanı sıra yüksek enflasyonun sürdüğü bir ortamda fiyatların daha da artacak olması tasası de ta­rım makinelerine ve bilhassa traktörde alım kararlarının öne çekilmesinde tesirli olduğunu vurguladı.

2023’ün ikinci yarı­sından itibaren kademeli ola­rak yükselmeye başlayan kredi faiz oranları ve sonrasında kre­di kurallarının zorlaşması nede­niyle dalda daralmanın birinci emareleri 9’uncu aydan itiba­ren görülmeye başladığını akta­ran Bayramoğlu, “Eylül-kasım periyodunda besbelli bir biçim­de düşen satışlar, yılın son ayı olması sebebiyle aralık ayında büyük ölçüde toparlanmış ve böylelikle 2023’te 77 bin 901 adet­le tüm vakitlerin en yüksek pazar bedeline ulaştı. Bu da do­ğal olarak kesimin İSO 500’de­ki pozisyonunu güçlendirdi. Türk makine bölümünde üretimden satış kıymetine, ihracattan, ya­rattığı istihdama kadar en ma­jör segmentlerinden birisi olan tarım makineleri sanayisi için bu sonucu olağan karşılı­yoruz” dedi.

Diğer yandan, 2023’te yaşa­nan yüksek enflasyon tesirinin yalnızca traktörde olmadığına vurgu yapan Bayramoğlu, “Tür­kiye araba ve hafif ticari araç toplam pazarı da bir önce­ki yıla nazaran yüzde 57,4 oranında artarak rekor bir büyüme gös­terdi. Tarım dinamiklerinden bağımsız olarak enflasyonun alım kararlarını etkilediği ve bir yatırım aracı olan traktör satış­larında değerli bir rol oynadığı­nı söyleyebiliriz” diye konuştu.

İLK 5 AYDA İÇ PAZARDA %18 KAYIP YAŞANIYOR

Geçen yıl ağustos ayında yüz­de 29,4 olan (sübvansiyon ön­cesi) faiz oranlarının evvel yüz­de 36,6’ya yükseltildiğini ve yı­lı yüzde 42 puanla kapattığına dikkat çeken Bayramoğlu, gün­celde ise faiz oranın yüzde 58,8 düzeyinde olduğunu belirte­rek, “Bu düzeyler doğal olarak yatırım kararlarında tesirli olu­yor. Gerçekten 2023’te yetkilen­dirilmiş devlet bankasından traktör alımlarında kredi kul­lanım oranı yüzde 70 seviyele­rindeyken, özel bankaların ve alternatif finans kanallarının da devreye girmesiyle aktüelde bu oran yarıya düştü.

Tüm bun­ların bir sonucu olarak bu yılın birinci 5 ayında iç pazarda 27 bin 881 adet traktörün trafiğe tes­cili gerçekleşti. Geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 18’lik bir kayıp yaşanıyor. Tıpkı devirde üretimde de yüzde 14’lük bir da­ralma kelam konusu oldu ve 34 bin 989 adet traktör üretildi. Başka yandan ihracatın da yüzde 10 düzeylerinde gerilemiş olması nedeniyle bayi stoklarında bir artış olması beklenebilir” yoru­munda bulundu.

Ülkedeki genel ekonomik du­rumun yanı sıra tarımın tabiat şartlarına bağlılığı, girdi fiyat­larındaki inanılmaz değişimler ve memleketler arası borsalarda eser fiyatları üzere çok farklı para­metreleri kesimde net bir tah­min yapmayı zorlaştırdığını ifa­de eden Bayramoğlu, “Bununla birlikte ihracatta artış olmaya­cağını hatta yüzde 7-10’luk bir daralma olabileceğini, lakin iç pazarın yüzde 20 seviyelerin­de düşeceğini, bunun da üreti­me yansıyacağını düşünüyoruz. Bu sonuçlara nazaran pazarın 62 ile 65 bin bandında oluşması, üre­timin ise 80 bin adet civarında gerçekleşebilir” dedi.

HER ÜÇ TRAKTÖRDEN İKİSİ ABD VE İTALYA’YA SATILDI

Genel manada gerçek enflasyona bağlı olarak artan üretim maliyetlerine rağmen, dolar kurunun uzun bir müddettir geride kalması ihracatçının rekabet gücünü azalttığı üzere, ithalatı da önemli manada arttırdığına dikkat çeken Gökhan Bayramoğlu, “Bu durum birebir vakitte iç piyasadaki istikrarları de bozdu.

Majör ihracat pazarlarındaki yavaşlama da bir öteki negatif öge olarak karşımıza çıkıyor. Resmi olmayan datalara nazaran yılın birinci 5 ayında traktör ihracatında adetsel manada yüzde 10 düzeylerinde bir daralma yaşandığını hesaplıyoruz. Bu sonucun yıl sonunda da büyük oranda gerçekleşmesi ve ihracat hacminin yüzde 7-10 düzeylerinde daralması şimdilik beklenen görünen bir gelişme.

2023’te 598 milyon dolar düzeyinde traktör ihraç edildi. 116 milyon dolar düzeyinde ise traktör aksamı ve modül ihracatı yapıldı. En fazla traktör ihracatı yüzde 39,4 ile ABD yapıldı. İtalya ise yüzde 28,8’i yapıldı. Avusturalya, Meksika, Fransa, Sırbistan, Portekiz, Güney Afrika, Ukrayna ve Irak’a ihracat yapılırken, her üç traktörden ikisinin ihracat geliri ABD ve İtalya’dan geldi. Aktüelde ise ABD, İtalya dışında Güney Afrika, Meksika, Portekiz ve Ukrayna başka ülkelere nazaran şimdilik öne çıkıyor” dedi.

patronlardunyasi.com