Sıkı para siyaseti önlemleri kapsamında ticari kartlarda takip yüzde 67 arttı

Merkez Bankası’nın enflasyonla çaba kapsamında sıkı para siyaseti, yükselen kredi faizleri gerçek dalın krediye erişemedikleri serzenişleriyle karşı karşıya kalıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun yılın birinci yarısına ilişkin Fintürk dataları de kesimlerde kredilerin gerçek olarak artış yaşayamadığını krediye erişimin hudutlu kaldığını ortaya koydu.

Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran, yılın ikinci çeyreğinde birinci çeyreğe nazaran seçilmiş dallar ortasında en yüksek gerçek kredi artışı yüzde 37,47 ile finansal kuruluşlarda olurken, bölümlerin takipteki kredi kartı alacakları da birebir devirde gerçek olarak yüzde 30,25 büyüdü. Yılsonuna nazaran birinci yarıda gerçek kredi artışı yeniden hudutlu kalırken takipteki kredi kartı gerçek olarak yüzde 51,02, geçen yılın tıpkı devrine nazaran ise yüzde 66,85’lik artışa imza attı.

BDDK Fintürk dataları üç ayda bir yayımlanırken burada seçilmiş kesimlerin de vilayetlere nazaran kredileri ve takipteki alacak ölçüleri yer alıyor. Seçilmiş kesimler besin, meşrubat ve tütün, inşaat, metal ve işlenmiş maden, finansal kuruluşlar, dokuma ve dokuma eserleri, toptan ticaret ve komisyonculuk, turizm, ziraat ve balıkçılık, güç ile denizcilikten oluşuyor. Bu kesimlerin vilayetlere nazaran olan bilgilerinden toplam kredi bakiyesine ulaşılabiliyor. Yurtdışı hariç tutularak yapılan hesaplamalar dalların kredi ve takipteki alacak değişimini ortaya koyuyor.

EN YÜKSEK KREDİ STOKU TİCARETTE

Verilerden yaptığımız hesaba nazaran Haziran 2024 itibariyle en yüksek kredi stoku 941.93 milyar lira ile toptan ticaret ve komisyonculukta. Onu 852.16 milyar lira ile inşaat, 779.36 milyar lira ile güç izliyor. Nominal olarak haziran sonunda yani ikinci çeyrek sonunda birinci çeyreğe nazaran besin kesiminde kredi artışı yüzde 5,89 olurken iki çeyrek ortasındaki yüzde 8,4’lük enfl asyondan arındırıldığında besinde krediler gerçek olarak yüzde 2,32 daraldı. Besinde 2023 sonuna nazaran nominal kredi artışı yüzde 17,68 iken yüzde 24,73 birinci yarı enfl asyonundan arındırıldığında karşımıza yüzde 18,41 daralma çıkıyor. Geçen yılın tıpkı devrine nazaran yeniden nominal yüzde 32,89 artan besinde krediler yüzde 71,6 yıllık enflasyondan arındırıldığında gerçek olarak yüzde 22,51 azaldı.

METALDE BİRİNCİ YARIDA GERÇEK ARTIŞ YÜZDE 1,47

İnşaatta ise iki çeyrek ortasında krediler gerçek olarak yüzde 3,95, birinci yarıda yüzde 10,13, geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 28,6 daraldı. Metal ve işlenmiş maden bölümünde krediler birinci çeyrekte gerçek yüzde 0,08 daralmaya işaret etti. Birinci yarıda metal bölümü gerçek kredi artışını yüzde 1,47 gerçekleştirdi, geçen yıla nazaran ise gerçek olarak dalda krediler yüzde 14,79 azaldı. Finansal kurumlarda farklı bir durum var. Dalın iki çeyrek ortası kredi artışı yüzde 49 bu gerçek olarak yüzde 37,45’lik artış demek. Birinci yarıda kesimde gerçek kredi artışı yüzde 19,15 olurken, geçen yıla nazaran ise yüzde 11,85 gerçek küçülme var. Dokumacılık ve dokumacılık eserlerinde de iki çeyrek ortası gerçek kredi artışı yüzde 0,18, birinci yarıda yüzde 3,69, yıllıkta ise bu bölümde yüzde 22,13 daraldı krediler.

EN YÜKSEK DARALMA TURİZMDE

Turizm ikinci çeyrekte birinci çeyreğe nazaran yüzde 4,57, birinci yarıda yüzde 11,34, yıllıkta ise yüzde 24,76 gerçek kredi daralması yaşadı. Bu tüm seçilmiş dallar ortasında tüm tarihler ortasında en fazla kredi daralması yaşayan bölümün turizm olduğunu ortaya koyuyor. Ziraat ve balıkçılıkta ikinci çeyrekte gerçek olarak yüzde 0,82, birinci yarıda yüzde 5,01, yıllık yüzde 12,51 gerçek daralma olurken, güçte ikinci çeyrekte yüzde 4,42, birinci yarıda yüzde 11,81, yıllıkta yüzde 29,76 küçülme oldu. Denizcilik kesimi ikinci çeyrekte kredilerini gerçek olarak yüzde 1,65 artırabildi lakin birinci yarıda yüzde 1,74, yıllıkta yüzde 23,79 daralmadan kaçınamadı. Kesimlerin kredi kartlarının takipteki alacaklarında çok süratli bir artış yaşadı. Nominal olarak takipteki kredi kartı alacakları ikinci çeyrekte birinci çeyreğe nazaran yüzde 41,19 arttı bu gerçek yüzde 30,25 artış olduğunu gösterdi. Birinci yarıda takipteki kredi kartı alacakları yüzde 88,47 artış yaşadı ve gerçek olarak yüzde 51,02’lik yükseliş oldu. Yıllık nominal olarak yüzde 186,31 artan takipteki kredi kartı alacakları gerçek olarak yüzde 66,85’lik artışa imza attı.

TAKİPTEKİ ALACAKLARDA EN GÜZEL PERFORMANS GÜÇTE VE DENİZCİLİKTE

Kredilerde çeyreklik, birinci yarı ve yıllıkta daralan dalların takipteki alacakları ise birebir periyotlarda çoğunlukla gerçek olarak artışa işaret etti. Besin meşrubat ve içecek dalında ikinci çeyrekte takipteki alacaklar birinci çeyreğe nazaran gerçek olarak yüzde 7,1, birinci yarıda yüzde 22,22, geçen yıla nazaran ise yüzde 70,71 geriledi. İnşaat dalında de takipteki krediler çeyreklik olarak yüzde 5,56, birinci yarıda yüzde 21,48, yıllıkta yüzde 13,33 daralmaya işaret etti. Metal ve işlenmiş maden bölümünde ise ikinci çeyrekte takipteki kredilerde gerçek artış yüzde 19,21, birinci yarıda yüzde 18,13, yıllıkta ise yüzde 2,49 oldu.

Finansal kuruluşlar gerçek olarak her periyotta takipteki alacaklarını azaltmayı başarırken dokuma ve dokumacılık eserlerinde gerçek olarak takipteki krediler ikinci çeyrekte yüzde 3,76, birinci yarıda yüzde 14,16, yıllıkta yüzde 0,81 arttı. Toptan ticaret ve komisyonculukta tekrar gerçek olarak ikinci çeyrekte takipteki alacaklarda artış yüzde 3,12 hesaplanırken birinci yarıda gerçek olarak yüzde 6,05, yıllıkta yüzde 36 düşüş var. Kredilerde en çok daralan turizm kesimi takipteki alacaklarını da küçülten bölüm olarak dikkat çekiyor.

Turizmde çeyreklik olarak yüzde 11,97, birinci yarıda yüzde 27,25, yıllıkta yüzde 35,26 takipteki alacaklarda gerçek olarak daraldı. Ziraat ve balıkçılıkta birinci çeyreğe nazaran takipteki alacaklar gerçek olarak yüzde 5,26 artarken birinci yarıda yüzde 2,23, yıllık olarak yüzde 34,65 küçüldü. En sert takipteki alacak düşüşü güç dalında yaşandı. Bölümün çeyreklik olarak takipteki alacaklarının gerçek daralması yüzde 14,77, birinci yarıda yüzde 33,05, yıllıkta ise yüzde 51,35 oldu. Denizcilik de takipteki alacakta güzel performans gösterdi, çeyreklik daralma yüzde 17,4, birinci yarıda yüzde 28,91, yıllık yüzde 41,08 azaldı.

patronlardunyasi.com