Nakit avansta MB’yi korkutan sayı

Ekonomi idaresi, enflasyonu yüksek talebe, yüksek talebi de kredi kartı harcamalarına bağlıyor ve tedbir alınacağı sinyalleri veriyor. Bu tedbirlerden biri, enflasyon ve rezervlerdeki baskı nedeniyle erkene, yani seçim öncesine çekilmişti.

Merkez Bankası (TCMB) mart ayı ortasında evvel kelamlı talimat sonra da resmi karar yoluyla kredi kartı nakit avans kullanımına karşı tedbir almıştı. TCMB’yi 31 Mart yerel seçimleri öncesinde adım atmak zorunda bırakan nakit avans meblağları ortaya çıktı.

Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine nazaran, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) datalarına nazaran, Şubat 2022’de 16,1 milyar TL, Şubat 2023’te 52,2 milyar TL olan kredi kartından nakit çekim fiyatı, Şubat 2024’te 121,7 milyar TL’ye yükseldi.

Şubat aylarına nazaran nakit çekim meblağında artış oranı son iki yılda yüzde 656, son bir yılda yüzde 133 oldu. Resmi tüketici fiyat endeksinde artış son iki yılda yüzde 159, son bir yılda yüzde 67 olurken, nakit çekim fiyatlarındaki artış suratı, enflasyonun çok üzerinde oldu. Geçen sene seçimler öncesinde nisan ayında 83,9 milyar TL’ye kadar yükselen kredi kartından nakit çekim fiyatı, seçim sonrası alınan tedbirler ve artan faizlerle birlikte haziranda 41,5 milyar TL’ye kadar gerilemişti. Fakat sonrasında tekrar artışa geçti ve Aralık 2023’te 100 milyar barajını aşarak 104,8 milyar TL’yi, Ocak 2024’te 116,6 milyar TL’ye ulaştı.

Ancak artan enflasyon, geçim şartlarının zorlaşması, seçimlerin akabinde faizlerde ve döviz kurlarında artış beklentisi bir kere daha seçim öncesinde nakit çekim fiyatlarını artırdı.

KREDİ KARTINDA BİRİNCİ ÖNLEMLER

Bunun üzerine TCMB’nin kelamlı talimatıyla öncelikle 11 Mart’ta bankalar nakit çekimde limitleri ve taksit fiyatlarını düşürdü.

16 Mart’ta ise TCMB bir bildiri yayımlayarak kredi kartı nakit çekim süreçleri ve kredili mevduat hesaplarında (KMH) uygulanacak aylık azami akdi faiz oranını yüzde 4,42’den yüzde 5’e yükseltti. TCMB kasım ayında aldığı kararla kredi kartı azami faiz oranlarını sabitlemişti. Seçim öncesi alınan bu karar, kredi kartı alışverişleri için olmasa da nakit avans ve KMH için değiştirilmiş oldu.

Seçimlerin akabinde kredi kartlarında yüzde 3,96’lık azami gecikme faiz oranının artırılması ve taksit sayılarına da hudut gelmesi bekleniyor.

1 TRİLYON SONU AŞILDI

BKM datalarına nazaran, kartlı ödemelerde şubatta birinci kere aylık bazda 1 trilyon lira düzeyi aşıldı.

Kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlarla şubat ayında yapılan toplam ödeme meblağı geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 152 artarak 1,01 trilyon lira oldu. Ödemelerin 843,1 milyar lirası kredi kartları ile yapılırken, 150,3 milyar lirasında banka kartları, 19 milyar lirasında ise ön ödemeli kartlar kullanıldı.

Ödemelerde büyüme oranı, kredi kartlarında yüzde 166, banka kartlarında yüzde 94, ön ödemeli kartlarda ise yüzde 184 oldu. Buna nazaran, şubat ayı prestijiyle Türkiye’de kredi kartı sayısı 120,4 milyon, banka kartı sayısı 191,2 milyon ve ön ödemeli kart sayısı 91,8 milyona çıktı. Geçen yılın şubat ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısında yüzde 18, banka kartı sayısında yüzde 11, ön ödemeli kart sayısında ise yüzde 23’lük artış yaşandı. Toplam kart sayısı ise yüzde 15 artarak 403,4 milyona ulaştı.

patronlardunyasi.com