Muharrir Alaatin Aktaş: TÜİK’in husus fiyatlarını artık hiç umursamıyorum

Nasıl Bir İktisat muharriri Alaattin Aktaş, TÜİK’in gerçeklikten uzak datalarla oluşturduğu ortaya koyduktan sonra “Enflasyonda cin şişeden çıktı bir sefer…” başlıklı yazı kaleme aldı.

İşte Alaattin Aktaş’ın o çarpıcı yazısı ;

TÜFE husus fiyatlarına ait olarak bu köşede 8 Temmuz’da yer alan yazımla başlayan ve tıpkı gün TÜİK Liderinin düzenlediği toplantıda söyledikleriyle devam eden sarsıntı, suya atılan taş misali halka halka büyüyerek genişliyor.

Artık bu bahis o denli bir etaba geldi ki, başlıkta da yaptığım benzetmede olduğu üzere cin şişeden çıktı!

Artık enflasyon konusunda hiçbir şey eskisi üzere olmayacak!

Bundan sonra TÜİK unsur fiyatlarını açıklamış, açıklamamış; çok da kıymetli değil. Çabucak çabucak tüm bilgiler ortaya saçıldı bir defa ve neyin ne olduğunu herkes gördü. Bir manada gizlenecek bir şey de kalmadı.

Kendi adıma söyleyeyim; TÜİK’in husus fiyatlarını artık hiç umursamıyorum. Soran okurlara cevap vermiş olayım; şimdi karar vermedim lakin tahminen her ay daha dar kapsamlı bir unsur fiyatı listesini ben açıklarım. Fakat bu türlü bir hesaplama yapabilmem için TÜİK’in mevcut bilgi setinde yeni bir karartmaya gitmemesi gerekir. Bu hesaplama için kümelere nazaran fiyat değişimini bilmek durumundayım. TÜİK fiyat hala açıklamakta olduğu bu fiyat değişimini de vermekten vazgeçerse, o vakit yapabileceğim bir şey kalmaz.

TÜİK fiyatlama davranışını bozuyor

Vatandaş açıklanan enflasyon oranlarına inanmıyordu, bu durum son gelişmelerin akabinde daha da pekişti. TÜİK’e duyulan inanç yerlerde ve bundan sonraki devirde açıklanacak oranlara inanın kimse pek çıkmayacak.

Bu güvensizlik dönüp dolaşıp enflasyonu besliyor.

İşte iktisat idaresi bunun farkında değil.

TÜİK aylık olarak örneğin yüzde 3 seviyesinde bir artış mı açıkladı, mal ve hizmet fiyatını enflasyona nazaran belirleyen kısımlar “TÜİK yüzde 3 demişse, demek ki gerçek bunun bir kat, iki kat fazlasıdır; ben fiyatımı şöyle yüzde 7-8, hatta 10 artırayım” diyor.

Üstüne basa basa söylüyorum; görülemeyen bu.

Siz istediğiniz kadar tuhaf tuhaf fiyatlarla enflasyon hesaplayıp açıklayın.

Artık yalancı çoban durumundasınız!

Bir gün yanlışsız oran açıklasanız bile işe yaramayacak.

TÜİK ne açıklarsa açıklasın, fiyatlar kesinlikle ancak kesinlikle daha yüksek oranda artırılacak.

Artırılıyor da zati.

Teşhis koymadan tedaviye girişilir mi?

Ekonomi idaresi enflasyonla uğraş etmeye hakikaten niyetliyse, evvel enfl asyon hesabının gerçek olduğu konusunda toplumu ikna edici adımlar atmak durumunda.

Toplumu ikna etmek çok güç da, en azından bu istikamette adım atılmalı.

Bunu TÜİK’in yapamayacağı ortaya çıktı. Hatta pazartesi günkü toplantıyı izleyen arkadaşlarımdan ve dağıtılan sunumdan edindiğim izlenim, bu toplantının mevcut durumu daha da kötüleştirdiği istikametinde.

Dün de yazdığım üzere, unsur fiyatlarını açıklamak için bir gün daha fazla çalışma gerekliliğini mazeret olarak ileri sürmek nasıl bir mantık olabilir?

Ya da yüzde 45 enflasyonla yüzde 75 enflasyonun aslında ruhsal olmaktan öte çok da farkının bulunmadığını lisana getirebilmek?

Yapılması gereken belirli. Evvel TÜİK, gerçek teşhis konulup “tedavi edilmek” zorunda. Lakin bu yapılırsa açıklanan oranlara az da olsa inanç oluşturulabilir.

Artık bunu görmek ve ona nazaran tedbir almak gerekiyor. Yoksa enflasyonla uğraş ediliyormuş üzere yapmaktan öteye geçilemeyecek.

Hizmetlerde enflasyon niçin bu türlü?

Türkiye’de son yıllarda bilhassa hizmetler kesiminde fiyatlama davranışı çok bozuldu.

Bu durum resmi bilgilere de yansıyor zati.

Merkez Bankası’na nazaran haziran prestijiyle son bir yılda mal fiyatları yüzde 63 (geçen yıl haziranda yüzde 31) artarken, hizmet kümesindeki fiyat artışı yüzde 95 (geçen yıl haziranda yüzde 59) oldu. Artık bu oranlar ne kadar doğruysa!

Sahi hizmet fiyatları niçin daha çok artıyor? Hizmet son halka, artırım yapmak çok kolay; bugün karar al yarın uygula!

“Bu kadar artırım yapılıyor ancak buralar dolu, demek ki talep güçlüymüş, talep enflasyonuna vurgu yapan iktisat idaresi de bu istikametten haklıymış” diyenler olabilir. Onlara tüketim harcamasının yüzde 40’ını en güçlü yüzde 20’nin yaptığını hatırlatırım. O yüzde 20’lik kesim buralar için ziyadesiyle kâfi.

Hizmetler dalındaki bu yüksek enflasyonun nedenlerinin başında işte açıklanan oranlara inanılmaması geliyor. Adeta herkes artırım yapmak için TÜİK’in açıklayacağı oranı bekliyor ve o oranın iki-üç katı artırımla yoluna devam ediyor.

patronlardunyasi.com