Koç Holding Gurur Lideri Sayın Rahmi Koç’un denizdeki nezaket kuralları

Ekonomim gazetesi müellifi Hakan Atis, ömrüne mavi sevdasıyla istikamet veren kanaat liderlerinden Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç’un denizcilikle ilgili görüşlerini köşesine aktardı.

İşte o yazı;

Maviliklerde şahit olunan kimi durumlar, amatör denizcilik topluluğumuzda hassaslığın ne kadar değerli ve gerekli olduğunu gösteriyor. Bu nedenle hayatına mavi sevdasıyla taraf veren kanaat liderlerinden Koç Holding Erdem Lideri Sayın Rahmi Koç’un görüşlerini aktaracağım.

Maviliklerin keyifli olduğu kadar sıkıntı tarafları da var. “Her şey yolunda gidiyor” derken bakarsınız umulmadık aksilikler sizi bulmuş! Bu durum denizciler için olağandır. Karamsar olmayın, tekne hayatının temel kuralları evvel dikkatli ve önlemli olmak sonra da yardımlaşmak ve nezaket kurallarına hürmet göstermektir.

Keyifli yahut gerilimli olsun fark etmez, diyelim ki uzun miller geride kaldı ve hedeflediğiniz demir yerine geldiniz. Onu yavaşça derinliklere emanet edip teknenizde dinlenmeye çekildiniz. İster havuzluğunuzda olun isterseniz kamaranızda, apansız bangır, bangır çalan müziğin sesiyle irkildiniz… Yahut gecenin sakinliğinde, gökyüzündeki yıldızların farklı hayaller kurdurduğu kusursuz ortamın tadını çıkarıyorsunuz, derken yakınınızda demirlemiş teknenin etrafını stadyum üzere ışığa boğduğunu görüyorsunuz; bir diğer deyişle hürmet, estetik ve nezaket hak getire! Ya da diyelim ki gündüz saatlerinde dostlarınızla yahut solo denizin tadını çıkarıyorsunuz; bulunduğunuz koya gelen teknenin denizci deyişiyle üstünüze demir attığını yahut kıyıda bulunan ağaçlardan zalimce koltuk aldığını -teknenin kıç tarafından halatla karaya bağlanması-, güzelim yeşilliğe ihtimam göstermediğini görüyorsunuz… Bu türlü durumlarda haklı olarak evvel şaşırırsınız sonra da ikaz edersiniz, o denli değil mi? Anlaşılması halinde sorun yok, lakin işi şark mantığıyla inada bindirenler de oldukça çok. Sayabileceğim negatif örnekler bunlarla sonlu değil. Motoryat sınıfı teknelerle marinalardan çıkar çıkmaz tam yolla ilerleyenlere, yelkenlileri yahut küçük tekneleri beşik üzere sallayanlara yahut marinalarda ponton komşuluğunu, ortam hürmetini hiçe sayanlara ne demeli? Kullanılacak tabirin ‘Denizci’ olamayacağı aşikar! Bedelli okurlar, bu türlü durumlarda sakin kalmak gerekiyor. Çünkü olumsuz örneklerin hudut bozuculuğu bir yana çok şükür ki amatör denizciliğimiz için kutup yıldızı üzere yol gösteren isimlerimizde var elbette. Toplumumuzu aydınlatan, yol gösteren, tecrübelerini paylaşan Osman Atasoy, Ekrem İnözü, Özkan Gülkaynak üzere birçok gerçek denizciye sahibiz. Onlara Sadun Boro’nun mavi yürekli evlatları diyorum. Ne keyifli ki bu ekolü benimseyen yüzlerce amatör denizcimiz bulunuyor.

KÜLTÜR EKSİKLİĞİ

Son yıllarda Türkiye’de tekne sayısının yükseldiğini görüyoruz. Dahası 1 milyon şahsa (!) ADB (Amatör Denizci Belgesi) verildi. Bunun AB’ye yönelik vitrin çalışması olduğu amatör denizcilik topluluğunda uzun vakittir konuşuluyor. Meğer değerli olan tekne ve amatör denizci sayısı değildir. İnsanların maviliklere ne kadar düzgün hazırlandıklarıdır. Ayrıyeten teknelerin enginlere eksiksiz çıkarılmasıdır. Uyulacak kurallar bütünü muhakkak. Tekrar etmeye gerek yok. Çünkü iş beşerde bitiyor. Teknelerini adeta hava atma (!) platformu olarak görenler yahut ismine seyahat teknesi denilen yüzen gürültü adacıklarının (!) desibel azabını keyif olarak algılayanlar güzel olmayan durumlara neden olabiliyor. Ben, negatif tablo oluşturanların müspet örneklerin artmasıyla azalabileceğini düşünüyorum. İtiraf etmeliyim ki bu önemli bir eğitim ve kültür problemidir. Kelam yerinde ise şak diye çözülmesi mümkün değildir. Örneğin, bir müddet evvel Kuzey Denizi’nin usta kaptanı kuzenim Tayfun Erkul’la birlikte Eski Foça-Seferihisar rotasında dümen tutarken Alaçatı’yı bordaladıktan sonra kimi motoryatların yakınımızda gereksiz hareketler yaptıklarına, epey yüksek dalga yarattıklarına şahit olduk. Delfin, taş üzere sağlam ve denizci bir tekne olduğundan dert duymadık. Lakin bu türlü tabloların amatör denizcileri huzursuz ettiğinden kuşku duymuyorum. Okurlardan gelen elektronik postalardan bu rahatsızlığın kıyılarımızın birçok noktasında yaşandığını anlıyorum. Bu nedenle favorim olan İskandinav denizciliğini her fırsatta yazıyorum. Söyleşilerimde anlatıyorum ve örnek gösteriyorum. Kelamın özü denizcilik kültürünün eksikliği ülkemizde ne yazık ki prensip ve etik problemidir. Ülkü formunu bulduğunu görmek dilerim onlarca yılımızı almaz!

TAVSİYE EDİYORUM

Denizcilik kültürün yaygınlaşmasını sağlayan kitapları da oldum mümkün severim. Kamuoyuna istikamet verilmesinde değerli olduklarını düşünürüm. Kütüphanemde onlara ayırdığım alan oldukça geniştir. Elbette her biri pahalı. Lakin bahis hürmet ve görgü olunca Setur Marinas’ın geçtiğimiz yıllarda yayımladığı ‘Denizde Nezaket’ başlıklı kitapçık öne çıkıyor. Kuruma ilişkin marinalarda bulabilirseniz kesinlikle okuyun. Teknelerinizden eksik etmeyin. Bana nazaran mevzuyu bütünleyen iki eser daha var. Onları da elimin altında bulunduruyorum… Enginlere yönelik kadim kültür kadar çağdaş hayatın temel kurallarından da izler taşıyorlar. Koç Topluluğu Gurur Lideri Sayın Rahmi Koç’un içten sözüyle imzalayıp bana sunduğu ‘Tuhafıma Giden Şeyler’ keskin müşahedelerden oluşuyor. Setur Marinas yayını ‘Amatör Denizcinin Köprüüstü Kitapçığı’ ise tek söz ile rehber. Kelam ettiğim bu yapıtlardan derlediğim karma notları şık yelkenlisi Nazenin 4 ile dünya denizlerini dümen suyunda bırakan kıymetli büyüğümüzün tavsiyeleri olarak değerlendirdiğim için şöyle özetlemek istiyorum:’’ Bir dostunuzun yatına binecekseniz davetli olsanız bile evvel müsaade isteyeceksiniz. Yata çıkınca sahibinden öbür gemici yahut kaptanın elini sıkarak onlara moral ve kıymet verdiğinizi gösterin. Teknelere kim olursanız olun ayakkabı ile çıkılmaz. Ayağınızdaki ayakkabının altı lastik bile olsa çıkarmayı teklif edin. Yat sahibi ısrar ediyorsa çıkarıp altını silin sonra tekrar giyin. Şayet evvelce davetli olarak geliyorsanız bir çift yere hiç basılmamış ayakkabı getirin.’’

MAVİ HARİTA

Not defterimden aktardığım Sayın Rahmi Koç’un görüşleri özetle şu cümlelerle devam ediyor: ‘’Bir dostunuzun teknesinde gecelemeye yahut hafta sonunu geçirmeye gitmeniz halinde bavul bulundurmayın. Yumuşak bir çanta yahut gemici torbası taşıyın. Onları düşündüğünüzü gösteren küçük bir armağan götürün. Yatacağınız yer size gösterilinceye kadar bekleyin. Başka bireyleri yeteri kadar tanımıyorsanız teknedeki hayat kurallarını öğrenin ve bunlara eksiksiz uyun. Suyu dikkatli kullanın. Tuvaletlere hiçbir şey atmayın. Yatın lastik botuna binecekseniz ayakkabınızı çıkarın. Güneş yağı, havlu vb üzere ferdî eşyalarınızı ortada bırakmayın. Güvertesi ‘Teak’ olan yatlarda güneş kremi sürüp yatmayın. Denize girecekseniz tekneye tekrar nasıl çıkacağınızı sormadan suya mutlaka atlamayın. Marinaya bağlandığınız vakit siz yahut kaptanınız kesinlikle ofise gidip gerekli süreçleri yaptırmalı ve o marina ile ilgili kuralları öğrenmelidir. Yanınıza bir tekne yanaşacak olursa kesinlikle yardım edin. Ekstra Türk bayrağı da bulundurun. Onu eskidiğini gördüğünüz teknelerle gelen yabancı yatçılara ikram edin, bu jestin manasını kavrayacaklardır. Her teknenin haletiruhiyesi de tıpkı değildir. Bu nedenle çok sevinç, coşku ve yüksek seslilik komşu tekneleri rahatsız edebilir. Bundan kaçınmak gerekir. Jeneratörünüzün kokusu ve sesi rahatsızlık veriyorsa komşularınız ne vakit teknelerinden dışarıya çıkarsa o süreçte çalıştırın.’’

İNSAN FAKTÖRÜ

Geriye dönüp baktığım vakit bahisle ilgili görüşlerimin yeniliğini koruduğunu görüyorum. Bu nedenle kimilerini tekrar paylaşmak istiyorum. Örneğin, uzun meslek hayatımda tarihe şu satırları düştüğüm günler olmuş! Kararı siz verin, haksız mıyım? ‘’Türk Dil Kurumu sözlüğünde nezaket diğerlerine karşı saygılı ve incelikli davranmak olarak tanımlanıyor. Gelin görün ki, demirli bulunduğunuz koyda bangır, bangır müzik açanlar; yakınınızdan balina üzere dalga yaratıp geçenler, marinalara giriş-çıkışlarda ve seyir halinde telsizle konuşma kurallarına uymayanlar, denizde yüzen olup olmadığına bakmaksızın hız denemesi yapanlar, bağlamadan demir almaya kadar her hususta etrafından yardım esirgeyenler de var ne yazık ki! Halbuki nezaket çağdaş hayatın temelidir. Ne keyifli değerini bilenlere!’’ Bu haftalık noktalıyorum bedelli okurlar. Başta Sayın Rahmi Koç ve Setur Marinas Ailesi olmak üzere maviliklerdeki tüm denizcilerimizi hürmet ve sıhhat dileklerimle selamlıyorum. Pruvanız neta, rüzgar kolayınıza olsun. Haftaya tekrar buluşmak dileğiyle esen kalın.

patronlardunyasi.com