İTO raporu: Usta kaynakçı bankacıdan fazla kazanıyor

İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM) tarafından “İstihdamı Kazanmak: Firmaların Çalışan İstihdamında Yaşadığı Problemler ve Tahlil Önerileri” başlıklı rapor yayımlandı.

Oda’dan yapılan açıklamaya nazaran, raporda, Türkiye’nin, kapsayıcı bir ekonomik kalkınma serüveni için daha nitelikli ve istikrarlı bir istihdam piyasasına gereksinim duyduğu vurgulandı.

Mavi yakalı çalışan istihdamında yaşanan problemlerin ortasında teknik eğitim sistemindeki yapısal meseleler ve imaj-statü sorunlarının ön planda bulunduğu tabir edilen raporda, beyaz ve gri yakalı çalışanlarda ise yükseköğretim sistemindeki yapısal problemlerin ve teknolojik açığın öne çıktığı belirtildi.

İstanbul’un Türkiye’deki toplam istihdamın yüzde 20’sini barındırdığına dikkat çekilen istihdam raporunda, patron tarafından ilan edilmiş ve doldurulmayı bekleyen “açık işlerde” mavi yakalı mesleklerin önemli bir hakimiyeti olduğu görüldüğü kaydedildi.

Temelde zanaatkarlar, operatörler ve montajcılardan oluşan orta vasıflı mavi yakalı mesleklerdeki “açık iş” hissesinin işsiz hissesinden daha yüksek olduğuna işaret edilen raporda, “İş beğenmeme olgusunun ülkemizde temelde bu mesleklerde yaşandığı söylenebilir.” değerlendirmesine yer verildi.

“MAVİ YAKALI ÇALIŞAN GEREKSİNİMİ SÜREKLİLİK ARZ EDİYOR”

İstihdam raporunda anket yapılan firmaların görüşlerine de yer verildi.

Lojistik kesiminde faaliyet gösteren bir firmanın, mavi yakalı çalışan bulmada da mevcut mavi yakalı çalışanları elde tutmada da kıymetli problemler yaşadığını tabir ettiği aktarılan raporda, şunlar kaydedildi:

“Firmaya nazaran üniversite mezunları ‘dört yıllık üniversite bitirdim, bu mavi yakalı işi nasıl yapayım’ diye bir yaklaşım içinde olma eğilimindedir. Öte yandan, firmaya nazaran mevcut mavi yakalı çalışanlar da yüzde 10 üzere görece ufak bir fiyat farklılığı nedeniyle toplu bir halde öteki bir firmaya kolaylıkla geçebilmektedir. Dokumacılık dalında faaliyet gösteren bir firma ise mavi yakalı çalışan bulamadıklarını söz etmektedir. Bu durumun bilhassa İstanbul’da geçerli olduğunu ve bu nedenle üretimi aşikâr oranda Anadolu’ya kaydırdıklarını tabir etmektedir. İmalat dalında faaliyet gösteren bir firma ise gençlerin (mavi yakalı) işlere ‘ilgi göstermediğini’, vasıflı mavi yakalı çalışan bulmanın güç olmasının yanı sıra yetiştirecek eleman bulmakta da önemli sıkıntılar yaşadıklarını tabir etmiştir.”

“USTA KAYNAKÇI 10 YILLIK BİR BANKACIDAN DAHA YÜKSEK MAAŞ ALMAKTADIR”

İmalat dalında faaliyet gösteren ve ankete katılan bir öteki firmanın da “kalifiye (mavi yakalı) işçi ve ‘vasıflı usta’ bulmanın çok güç olduğunu, bu nedenle kriterleri gevşetmeye başladıklarını lisana getirdiği belirtilen raporda, şu sözler kullanıldı:

“Dahası, işe başlayanların bir kısmının da işi ağır bulmalarından ötürü ‘üç-beş gün’ çalıştıktan sonra işi bırakıp gittiklerini belirtmektedir. Tekrar, vasıflı çalışanları elde tutabilmek için ‘her türlü sorunlarını çözmeye’ ve olabildiğince yeterli fiyat vermeye çalıştıklarını belirtmektedir. O denli ki ‘usta kaynakçı’ 10 yıllık bir bankacıdan daha yüksek maaş almaktadır. Hizmetler kesiminde faaliyet gösteren bir firma da ‘teknik personel’ bulmakta kasvet yaşadıklarını ve ‘elemanların vasıf kazandıktan sonra yaptıkları birinci işin kaçmak’ olduğunu söz etmektedir. Firma vasıflı yahut yetiştirilmek üzere mavi yakalı çalışan gereksiniminin süreklilik arz ettiğini belirtmektedir. Yeniden diğer bir firma da teknik alanlarda vasıflı eleman bulmakta zahmet yaşadıklarını belirtmektedir.”

Raporun sonuç kısmında ise “Çalışanlar-firmalar-toplum üçgeninde ortaya çıkan bu kaybet-kaybet-kaybet sarmalının kazan-kazan-kazan iklimine çevrilebilmesi için çok boyutlu ve kapsamlı bir istihdam stratejisinin, siyasetinin, planının geliştirilmesi ve atılacak kısa, orta, uzun vadeli somut adımların belirlenmesi, programlanması ve atılması gerekmektedir.” denildi.

patronlardunyasi.com