İmalat endüstrisinde nisanda daralma işareti

İstanbul Sanayi Odası, nisan ayı İmalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) bilgilerini yayınladı.

Mart ayında 50,0 olan manşet PMI, nisan ayında 49,3’e gerileyerek, eşik kıymet olan 50,0’ın altına indi. Son 3 ayda birinci defa endeks faaliyet şartlarının yavaşladığına işaret etti. Nisanda faaliyet şartlarının tekrar bozulmasında üretimin daralma bölgesine dönmesi tesirli oldu. Fiyat artışları ve yüksek faiz oranlarının talebi olumsuz istikamette etkilemesiyle yeni siparişler üst üste onuncu ay yavaşladı.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporuna nazaran takip edilen 10 dalın ikisinde üretim artışı yaşandı. Bu kesimler besin eserleri ve metalik olmayan mineral eserler oldu. Besin eserleri, üst üste üçüncü ay üretimde en yüksek artış sağladı. Üretimin sert halde daraldığı makine ve metal eserleri ise en bariz yavaşlama sergileyen kesim oldu. Çalışan sayısını artıran bölüm sayısı ise martta sırf iki iken nisan ayında beşe yükseldi.

ÜRETİMDE SON 3 AYIN BİRİNCİ DÜŞÜŞÜ

Nisanda faaliyet şartlarının yine bozulmasında üretimin daralma bölgesine dönmesi tesirli oldu. Talepteki zayıflamaya bağlı olarak üretimde son üç ayın birinci düşüşü gözlendi. Fiyat artışları ve yüksek faiz oranlarının talebi olumsuz istikamette etkilemesiyle yeni siparişler üst üste onuncu ay yavaşladı. Dış talep de yeniden fiyat artışlarıyla ilişkili olarak düşüş gösterdi. Fakat kelam konusu düşüş, toplam yeni siparişlerdekine nazaran daha ölçülü gerçekleşti. Türk Lirası’ndaki bedel kaybının yanı sıra ham husus ve lojistik fiyatlarındaki artışların tesiriyle girdi fiyatları keskin bir biçimde yükselmeye devam etti. Buna karşın enflasyon oranı son dört ayın en düşük düzeyine geriledi. Misal bir gelişme satış fiyatlarında da kelam konusu oldu.

FİRMALAR SATIN ALMA FAALİYETLERİNİ ARTIRDI

Yeni siparişler ve üretimdeki zayıflığa karşın firmalar satın alma faaliyetlerini üst üste üçüncü ay artırdı. Bu durum, girdi stoklarının yaklaşık son iki yıldır birinci kere yükselmesini beraberinde getirdi. Yeni siparişlerdeki azalmaya karşılık üretimin yakın periyotta kaydettiği genişleme en son eser stoklarının artmasına yol açtı. İstihdam ise evvelki iki ay yaşanan düşüşün akabinde nisanda değerli bir değişim göstermedi. Kimi anket iştirakçileri ek işçi muhtaçlığı olduğunu belirtirken kimileri ise aranan nitelikte çalışan bulmanın zorluklarına işaret etti.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:

“Yeni siparişlerde süregelen zayıflama nedeniyle, geçen aylarda görülen üretim artışı sürdürülemedi ve Nisan ayında son buldu. Firmaların beklentisi, talebin yakın vakitte tekrar toparlanarak üretimde sürdürülebilir güzelleşme sağlaması istikametinde olacak. Nisan ayında enflasyon bir ölçü gevşeyerek yılın başından bu yana en düşük düzeye geriledi. Buna karşın imalatçılar hala hem yurt içi hem de yurt dışı talebi olumsuz etkileyen yüksek fiyat artışları ile uğraş etmek durumunda kalıyor.”

TAKİP EDİLEN 10 DALIN BİRÇOKLARINDA ÜRETİM ZAYIFLADI

Türkiye Sektörel PMI raporu, nisan ayında da imalat kesiminde yakın devirde gözlenen eğilimlerin sürdüğüne işaret etti. Takip edilen on bölümün çoğunluğunda üretim ve yeni siparişler zayıflarken, istihdam tarafında nispeten olumlu bir tablo ortaya çıktı ve dalların yarısı çalışan sayısını artırdı. Tedarik zincirlerinde görülen düzgünleşme belirtilerine rağmen enflasyonist baskılar güçlü seyrini korudu.

Takip edilen on bölümün ikisinde üretim artışı yaşandı. Bu kesimler besin eserleri ve metalik olmayan mineral eserler oldu. Besin eserleri, üst üste üçüncü ay üretimde en yüksek artış sağlayan dal olmanın yanı sıra son 10 ayın en güçlü büyümesini kaydetti. Marttaki ölçülü artışın akabinde nisanda üretimin sert biçimde daraldığı makine ve metal eserleri ise en besbelli yavaşlama sergileyen bölüm oldu. Benzeri biçimde, yeni siparişler de yalnızca iki dalda artış gösterdi. Giysi ve deri eserleri kesimi tekrar güzelleşme bölgesine geçerek talep artışında besin eserleri kesimine eşlik etti. Üretimde olduğu üzere, yeni siparişlerde de en besbelli azalış makine ve metal eserleri firmalarında görüldü. Dış talep şartları ise genel olarak sakin seyrini korudu ve nisan ayında yeni ihracat siparişlerinde artış sağlayabilen tek dal giysi ve deri eserleri oldu.

5 KESİMDE İSTİHDAM SAYISI ARTTI

İstihdam tarafında ise daha olumlu bir tablo ortaya çıktı. Çalışan sayısını artıran bölüm sayısı martta sadece iki iken nisanda beşe yükseldi. Metalik olmayan mineral eserler, kara ve deniz taşıtları ile ağaç ve kağıt eserlerinde istihdam tekrar yükselişe geçti. Takip edilen on bölüm içerisinde en güçlü artış, ağaç ve kağıt eserlerinde kaydedildi.

Tedarik zinciri şartları da nisan ayında düzgünleşme sinyalleri verdi. Kesimlerin çoğunluğunda teslimat müddetleri kısaldı; fakat bu durum ekseriyetle girdi talebindeki zayıflamadan kaynaklandı. Tedarikçi performansında en güçlü güzelleşmenin gerçekleştiği elektrikli ve elektronik eserler bölümünde teslimat müddetleri Ocak 2016’dan bu yana en keskin düşüşü kaydetti. Buna karşılık, kimyasal, plastik ve kauçuk kesiminde gecikmeler besbelli biçimde arttı.

NİHAİ ESER FİYATLARINDA EN KESKİN ARTIŞ BESİNDE OLDU

Nisan ayında kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri kesiminin tedarik zincirlerinde yaşanan aksamalar, girdi maliyetlerindeki en keskin artışın da bu kesimde görülmesine yol açtı. Öte yandan, en son eser fiyatlarındaki en keskin artış besin eserlerinde kaydedilirken, kesimin görece yüksek fiyatlama gücü bu gelişmede tesirli oldu. Satış fiyatlarında en sonlu artış ise makine ve metal eserleri bölümünde gerçekleşti.

patronlardunyasi.com