Hayvancılık takviyelerinde yeni periyot başladı

Hayvancılık takviyelerine ait kararname Resmi Gazete’de yayınlandı.

Destekleme siyasetlerinde değişimin birinci sinyali olarak nitelenen karara nazaran, hayvancılık takviyeleri artık yıllık bazda değil 3 yıllık olarak açıklanacak.

“2024-2026 Yıllarında Yapılacak Hayvancılık Desteklemelerine Ait Karar”a nazaran destekleme modelinde bir grup değişikliklere gidildi.

Bundan bu türlü 3 yıllık olarak açıklananacak yeni destekleme modelinde katsayı ve performansa nazaran dayanaklar verilecek. Yani desteklemelerde artık kaliteli ve verimli üretim temel alınacak.

Büyükbaş, küçükbaş hayvancılık, su eserleri, arıcılık ve ipek böceğinde temel dayanak ölçüleri açıklanırken, eser geliştirme takviyeleri de belirlendi. Eser geliştirme takviyeleri kapsamında çiğ süt, besilik erkek sığır (karkas) ve tiftik üretimi üzere katma kıymet potansiyeli yüksek alanlar desteklenecek.

Kararnamede ayrıyeten kırsaldaki istikrarlar ve ölçek iktisadı de gözetildi. Buna nazaran aile işletmeleri, genç ve bayan teşebbüsçüler, birinci derecede ziraî örgüt üyeleri ile planlama bölgelerinde bu faaliyetleri yapanlara belirlenen katsayı ile ek dayanaklar verilecek.

Geçmiş yıllardaki destekleme modelinden farklı olarak açıklanan yeni modelde hayvancılıkta ıslah çalışmalarına daha fazla yük verileceği anlaşılıyor. Yapay tohumlama, soy kütüğü, yerli sperma, ari işletme üzere başlıkların yer aldığı kararnamede ek takviyeler dikkat çekiyor.

Önceki yıllarda desteklemeler içinde yer alan birtakım kalemler yeni modelde kaldırılmış gözüküyor.

Örneğin hayvan başına verilen dayanakların yanısıra dişi manda takviyesi, düve alım takviyesi, anaç koyun ve keçi dayanağı ile sürü yenileme takviyesi artık yok. Son yıllarda enflasyon karşısında eriyen ve değişmeyen yem bitkileri dayanağı de kaldırılan dayanaklar ortasında.

Resmi Gazete’de yer alan kararnamede hayvansal üretimin desteklenmesi başlığı altında temel hayvancılık dayanakları şu formda belirlendi:

Tarım ve Orman Bakanlığı (Bakanlık) tarafından belirlenen programlı aşıları tamamlanmış, yılı içinde doğan, 4 ay (120 gün) ve üzeri yaşta buzağı/malaklara hastalıktan ari işletmeler hariç en fazla 500 baş ile sonlu olmak üzere 2024 yılı için hayvan başına 1.000 lira temel dayanak, buzağının doğduğu işletmeye ödenir. Temel takviye kaidelerini sağlayan yetiştiricilere hastalıktan ari işletmeler hariç en fazla 500 baş ile sonlu olmak üzere aşağıda belirtilen katsayıların temel dayanak meblağı ile çarpımından elde edilen fiyat ek edilerek ödenir.

1) Destekleme maksatlı data tabanlarında yapılan sorgulama tarihi prestijiyle en fazla 20 baş hayvana sahip işletmelerdeki buzağı/malaklar için ek 1 katsayı.

2) Destekleme takvim yılı başlangıcı prestijiyle üzerinde işletme kaydı bulunan; bayan yetiştiricilerin yahut son takvim gününde 41 yaşından gün almamış yetiştiricilerin işletmelerinde doğan buzağı/malakları için ek 0,7 katsayı.

3) Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen Amasya, Çorum, Tokat, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Muş, Erzurum ve Tunceli vilayetleri ile besi havzası olarak belirlenen Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Malatya, Muş, Sivas, Şırnak, Tunceli ve Van vilayetlerindeki buzağı/malaklar için ek 0,5 katsayı.

4) Yapay tohumlama sonucu yahut embriyo transferi yapılan sığırlardan doğan buzağı/malaklar için ek 0,8 katsayı.

5) Yerli sperma üretim merkezlerindeki boğaların spermaları ile yapay tohumlama sonucu yahut embriyo transferi yapılan sığırlardan doğan buzağı/malaklar için ek 0,5 katsayı.

6) Buzağılarda; soy kütüğü desteklemesine ait Bakanlıkça belirlenen kurallar doğrultusunda 5/12/2011 tarihli ve 28133 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hayvanlarda Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Temelleri Hakkında Yönetmelik kapsamında A, B sınıfı işletmelerde doğan buzağılar ile bu işletmelerde doğan damızlık kütüğü sınıfı A, B olan dişi buzağılardan Bakanlıkça yetkilendirilmiş laboratuvarlarda Genomik test yaptırılanlar için ek 1,5 katsayı, C sınıfı işletmelerde doğan buzağılar ile malaklar için ek 0,8 katsayı.

7) Ari işletmelerde doğan dişi buzağı/malaklar için ek 4 katsayı.

8) AB onaylı süt çiftliği sertifikasına sahip işletmelerdeki dişi buzağı/malaklar için ek 0,6 katsayı.

9) Birinci derece ziraî hedefli örgütlere üye olan yetiştiricilerin buzağı/malakları için ek 0,2 katsayı ödenir.

b) Damızlık Koyun/Keçi Yetiştiricileri Birliğine üye yetiştiricilerin (birlik olmayan vilayetlerde bu koşul aranmaz), Bakanlıkça belirlenen aşıları tamamlanmış, yılı içinde doğan ve doğduğu işletmede en az 4 ay (120 gün) kalan oğlak/kuzularına 2024 yılı için hayvan başına 200 lira temel takviye ödenir. Temel dayanak kaidelerini sağlayan yetiştiricilere, oğlaklar ile kuzular için aşağıda belirtilen katsayıların temel takviye meblağı ile çarpımından elde edilen meblağ ek edilerek ödenir.

Resmi Gazete’de yayınlanan kararnamede yer alan desteklemelere ait öbür ayrıntılar şu halde: