Global piyasalar faiz kararına odaklandı

Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerine ne vakit başlayacağına ait belirsizliklerin devam etmesiyle bu hafta karışık bir seyir izlerken, gözler gelecek hafta Fed’in açıklayacağı faiz kararına çevrildi.

Dünya genelinde bir müddettir devam eden enflasyonla çabada sona gelinip gelinmediğine ait soru işaretleri artarken, global manada gelecek devir atılacak para siyasetlerine yönelik belirsizlikler de sürüyor.

Analistler, hafta içinde ABD’de açıklanan hem tüketici hem de üretici enflasyonunun kestirimleri aşmasıyla Fed’in yılın birinci yarısında faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik ihtimallerin zayıfladığını söyledi.

Para piyasalarında, Fed’in 19-20 Mart’ta gerçekleştireceği para siyaseti toplantısında, faizi sabit bırakacağına kesin gözüyle bakılırken, bankanın faiz indirimine başlama ihtimali mayısta yüzde 7 ve haziranda yüzde 59 ile fiyatlanıyor.

Gelecek hafta bankanın faiz kararının ardından Fed Başkanı Jerome Powell’ın yapacağı kelamla yönlendirmelerin değerini vurgulayan analistler, bankanın iktisada ait projeksiyonları ve siyaset faizine ait üyelerin beklentilerinin yer aldığı “dot plot” grafiğinin de yatırımcıların odağına yerleştiğini belirtti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, 2021’de enflasyonunun “geçici” olduğunu söylediği için pişmanlık duyduğunu söz ederek, ülkedeki enflasyona “en büyük katkıyı” sunan kalem olan kira maliyetlerinin bu yıl düşmesini beklediğini ve kira oranlarındaki değişikliklerin TÜFE’ye yansımasının biraz vakit aldığını belirtti.

BÜYÜME BEKLENTİSİ YÜKSELDİ

Öte yandan, memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, global iktisada ait büyüme beklentisini bu yıl için 0,3 puan artırarak yüzde 2,4’e yükseltti.

ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 20 baz puan artışla 4,30’den tamamladı. Altının ons fiyatı da haftayı yüzde 0,86 azalışla 2 bin 158 dolardan kapattı.

Dolar endeksi ise geçen hafta evvelki kapanışının yüzde 0,6 üzerinde 103,4 düzeyine çıktı.

İsrail-Filistin çatışması ve Rusya-Ukrayna Savaşı’na ait gelişmeler petrol fiyatları üzerinde tesirli olmaya devam ederken, Brent petrolün varil fiyatı geçen haftayı yüzde 4 artışla 84,8 dolardan tamamladı.

NEW YORK BORSASI NEGATİF SEYRETTİ

New York borsası, bu hafta ABD’de açıklanan makroekonomik datalardan gelen karışık sinyallerle negatif seyretti.

ABD’de, Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) şubatta kestirimlerin üzerinde artış kaydetmesinin akabinde ülkede Üretici Fiyat Endeksinin (ÜFE) de öngörüleri aştı.

Ülkede, TÜFE, şubatta aylık bazda beklentiler dahilinde yüzde 0,4 artarken, yıllık bazda yüzde 3,2 yükselişle piyasa kestirimlerini aştı.

ÜFE şubatta aylık bazda yüzde 0,6 ve yıllık bazda yüzde 1,6 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Değişken besin ve güç fiyatlarını içermeyen çekirdek ÜFE de birebir devirde aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 2 artarak kestirimleri geride bıraktı.

ABD’de geçen hafta açıklanan datalara nazaran ise sanayi üretimi şubatta yatay seyredeceği istikametindeki beklentilerin tersine aylık bazda yüzde 0,1 arttı. Ülkede perakende satışlar ise şubat ayında yüzde 0,6 ile beklentilerin altında artış kaydetti.

New York Fed’in açıkladığı imalat endeksi ise mart ayında eksi 20,9 ile imalat dalındaki daralmanın devam ettiğini gösterdi. Ülkede birinci sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı da 9 Mart ile biten haftada 209 bin ile beklentilerin altında kaldı.

Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi martta aylık bazda değişim göstermeyerek yüzde 3 olurken, uzun vadeli enflasyon beklentisi arka arda dördüncü ayda yüzde 2,9 düzeyinde kaldı. Öte yandan, geçen hafta teknoloji paylarındaki düşüş öne çıkarken, ABD’nin büyük teknoloji şirketlerinden Amazon ve Microsoft’un payları yüzde 2’nin üzerinde paha kaybetti.

Grafik ve medya yazılımları üreten Adobe’nin payları de şirketin gelir iddialarının beklentileri karşılamaması sonrası yüzde 14’e yakın düştü. ABD’li çelik üreticisi US Steel’in hisseleri de ABD Başkanı Joe Biden’ın şirketin Japonya’nın en büyük çelik üreticisi Nippon Steel tarafından satın alınmasına karşı çıkması sonrası yüzde 6’nın üzerinde geriledi.

Diğer yandan, yaklaşık 170 milyon kullanıcısı olan TikTok’un, ABD’de yasaklanmasının önünü açan yasa tasarısı Temsilciler Meclisi’nden geçti

Söz konusu gelişmelerle New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 0,7, S&P 500 endeksi yüzde 0,13, Dow Jones endeksi yüzde 0,02 kayıpla haftayı tamamladı.

18 Mart ile başlayan haftada, salı günü inşaat müsaadeleri ile konut başlangıçları, çarşamba günü Fed’in faiz kararı, Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamaları ile ikinci el konut satışları bilgileri, perşembe haftalık işsizlik müracaatları ile imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), takip edilecek.

AVRUPA’DA GÖZLER ENFLASYON BİLGİLERİNE ÇEVRİLDİ

Avrupa hisse piyasaları geçen hafta alış yüklü bir seyir izlerken, gözler gelecek hafta açıklanacak enflasyon datalarının yanı sıra İngiltere Merkez Bankasının (BoE) perşembe günü açıklayacağı faiz kararına çevrildi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyelerinin kelamla yönlendirmeleri hafta boyunca takip edilirken, ECB Lider Yardımcısı Luis de Guindos, ECB’nin haziranda faizleri düşürüp düşürmeme konusunda karar vermek için kâfi bilgiye sahip olacağını söyledi.

ECB üyesi Klaas Knot da fiyatların yavaşlayan enflasyon beklentilerini doğrulamaya devam etmesi halinde bankanın bu yıl en az üç kere faiz indirimine gidebileceğini ve birinci hamleyi haziranda yapabileceğini bildirdi.

Banka üyesi Francois Villeroy de Galhau, “Geçen hafta gerçekleştirdiğimiz İdare Kurulu toplantımızdan bu yana ilkbaharda faizleri düşürme konusunda çok geniş bir mutabakat var.” dedi.

ECB Üyesi Martins Kazaks da faiz indirim kararının, önümüzdeki birkaç toplantıda gelebileceğine işaret ederek, kelam konusu indirimi fazla geciktirmeye gerek olmadığını kaydetti.

Analistler, para piyasalarında ECB’nin birinci faiz indirimlerine başlama ihtimalinin nisanda yüzde 11 ve haziranda yüzde 88 ile fiyatlandığını belirtti.

Öte yandan, geçen hafta bölgede açıklanan bilgilere nazaran, İngiltere iktisadı ocakta yüzde 0,2 büyüme kaydederken, Kasım 2023-Ocak 2024 devrini kapsayan 3 aylık devirde ise evvelki 3 aylık periyoda nazaran yüzde 0,1 daraldı.

Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi, ocakta aylık yüzde 3,2, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran de yüzde 6,7 azalışla beklentilerin altında kaldı.

Avrupa Birliği (AB) data müdafaa otoritesi, AB Kurulu’nun Microsoft 365 yazılımını kullanarak Birlik kapalılık kurallarını ihlal ettiğini bildirirken, AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, savunma sanayi ile teknoloji tabanını güçlendirmeleri ve üretimi artırmaları gerektiğini belirtti.

Borrell, iki yıl süren yüksek yoğunluklu savaşın akabinde mevcut stokların tükendiğini ve çatışmanın stok savaşından üretim savaşına dönüştüğünü tabir ederek, “Yeni Avrupa Savunma Sanayi Stratejisi ile 2030 yılında ortak alımların hissesinin yüzde 40 olmasını hedefliyoruz.” dedi.

Devam eden Ukrayna-Rusya savaşına ait gelişmeler de yakından takip edilirken, geçen hafta Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, rakip olarak nitelendirdiği Rusya’nın savaşı kazanması halinde Avrupa’nın kredibilitesinin sıfıra ineceğini söyledi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,3, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,9, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,7, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,3 paha kazandı.

Gelecek hafta pazartesi günü Avro Bölgesi’nde TÜFE, salı günü Avro Bölgesi’nde ZEW ekonomik itimat endeksi, çarşamba günü Avro Bölgesi’nde ekonomik inanç endeksi, Perşembe günü BoE’nin faiz kararı, cuma günü Almanya’da IfO iş dünyası itimat endeksi bilgileri takip edilecek.

Piyasalarda, BoE’nin ise mart toplantılarında siyaset faizini değiştirmeyeceği öngörülüyor.

ASYA BORSALARI KARIŞIK SEYRETTİ

Asya hisse piyasalarında geçen hafta karışık bir seyir hakim olurken, gözler gelecek hafta Japonya Merkez Bankasının (BoJ) açıklayacağı faiz kararına çevrildi.

Analistler, BoJ’un gelecek hafta gerçekleştireceği para siyaseti toplantısında faizi artırıp artırmayacağına ait belirsizliğin devam ettiğini tabir ederek, bankanın bu toplantıda faiz artırım kararı almasa da yakın periyotta alacağına yönelik beklentilerin güçlü olduğunu belirtti.

BoJ Başkanı Kazuo Ueda geçen hafta yaptığı açıklamalarda, “Yüzde 2’lik enflasyon gayesine istikrarlı ve sürdürülebilir bir formda ulaşıldığında, negatif faizlerden, getiri eğrisi denetiminden ve başka büyük ölçekli mali genişleme adımlarından çıkış arayacağız.” dedi.

Ueda, çeşitli nakdî genişleme araçlarını basamaklı olarak nasıl kaldıracaklarının, o periyottaki ekonomik, fiyat ve finansal şartlara bağlı olacağını bildirdi.

BoJ yetkilileri, bankanın 2010’da başlattığı, borsada süreç gören fon alımlarına son vermeyi düşündüklerini duyurdu. Japonya Maliye Bakanı Shunichi Suzuki ise ülkenin artık deflasyonda olmadığını belirterek, fiyat artışlarında güçlü bir trendin gerçekleştiğini söyledi.

Japonya’da Toyota’nın, personel sendikasının fiyat artış talebini kabul etmesi, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz artırımına yakın olduğuna ait beklentileri destekledi.

Söz konusu durum Japon yeninin dolar karşısında bedel kazanmasına neden olurken, hisse piyasalarında ise aşağı taraflı baskı oluşturuyor.

Öte yandan, Çin Merkez Bankası (PBoC), bir yıllık orta vadeli borç verme tesisi kredilerinin faiz oranını yüzde 2,50’de sabit tuttu. Böylelikle banka, yaklaşık son 7 ayda faizlerde değişikliğe gitmemiş oldu.

Söz konusu gelişmelerin akabinde haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,25, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,28 kıymet kazanırken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,5, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,47 azalış kaydetti.

18 Mart ile başlayan haftada Japonya’da açıklanacak datalar öne çıkıyor. Japonya’da salı günü BoJ’un faiz kararı, cuma günü TÜFE dataları açıklanacak.

GÖZLER TCMB’NİN FAİZ KARARINA ÇEVRİLDİ

Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 3,57 düşüşle 8.828,70 puandan tamamlarken, gelecek hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararı yatırımcıların odağına yerleşti.

Dolar TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0.5 üzerinde 32,07’den tamamladı.

Geçen hafta açıklanan TCMB Piyasa İştirakçileri Anketi’ne nazaran, Tüketici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) artış beklentisi 12 ay sonrası için yüzde 37,78’den yüzde 36,70’e, 24 ay sonrası için yüzde 23,05’ten yüzde 22,67’ye geriledi. Analistler, TCMB’nin mevcut sıkı para siyasetini enflasyonda kayda bedel bir yavaşlama olana kadar sürdürebileceğini belirtti.

TCMB, ek sıkılaşma adımları kapsamında, kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarından nakit çekim süreçlerinde faiz oranını gereksinim kredisi faiz oranıyla uyumlu düzeye yükseltirken, bankacılık sisteminde Türk lirası mevduatın hissesini artırmaya yönelik yeni adımlar attı.

Banka, kredi kartlarından yapılan nakit avans süreçleri ve kredili mevduat hesaplarında uygulanacak aylık azami akdi faiz oranının hesaplama formülünde değişiklik yaptı. Yeni tekniğe nazaran, hesaplanan aylık azami akdi faiz oranı yüzde 4,42’den yüzde 5’e çıkarıldı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Kıdemli Yöneticisi ve Türkiye Analisti Erich Arispe Morales, Türkiye’deki otoritelerin birinci maksadının enflasyonu düşürmek olduğunu belirterek, seçim sonrasında enflasyonun düşürülmesiyle dengeli siyaset sıkılaştırmasının sürmesini beklediklerini tabir etti.

Türkiye’nin mevcut iktisat siyaset ekseninin daha sağlam olduğuna ve siyasetlerin sürdürüleceğine itimatlarının arttığını vurgulayan Morales, “Fark ettiğimiz bir gelişme var ki siyaset değişikliği Türkiye’de yalnızca makroekonomik finansal istikrar riskini azaltmakla kalmadı, birebir vakitte dış finansman şartlarında da düzgünleşme sağladı ve bu çok kıymetli.” değerlendirmesinde bulundu.

Gelecek hafta pazartesi günü konut fiyat endeksi, çarşamba günü tüketici itimat endeksi, perşembe günü TCMB’nin faiz kararı, cuma günü kapasite kullanım oranı ile gerçek kesim itimat endeksi bilgileri takip edilecek.

AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın siyaset faizini yüzde 45,00’te sabit bırakmasını bekliyor. Ekonomistlerin yıl sonu siyaset faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 45 oldu.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.800 ve 8.700 düzeylerinin dayanak pozisyonda olduğunu, 9.000 ve 9.100 düzeylerinin direnç olarak öne çıktığını kaydetti.

patronlardunyasi.com