Ebru Özdemir’den PD’ye özel açıklamalar… Kız kardeşlik çemberini büyüteceğiz

Necla DALAN

Bugün Dünya Bayan Mühendisler Günü… Birinci defa 2014 yılında İngiltere’deki Bayan Mühendisler Cemiyeti’nin (Women’s Engineering Society-WES) 95’inci kuruluş yıldönümünde Ulusal Bayan Mühendisler Günü olarak kutlandıktan sonra tüm dünyaya yayılan ve 2016 yılı itibariyle UNESCO himayesinde kutlanmaya başlanan Dünya Bayan Mühendisler Günü, bayanların global çapta mühendislik, fen teknoloji ve matematik alanlarında eğitim almalarını ve bu alanlarda çalışmalarını teşvik etmek hedefiyle kutlanıyor.

Türkiye’de bayan mühendisler denildiğinde akla gelen birinci isim Limak Holding Yönetim Kurulu Lideri Ebru Özdemir.

Enerjiden teknolojiye, turizmden inşaat-altyapıya, çimentoya çok farklı dallarda, 14 ülkede 50 binden fazla çalışanı olan Limak Holding’i yöneten Özdemir, Türkiye’nin Mühendis Kızları projesiyle çok değerli işler yaptı. 2023 yılı başında maksat yükseltti ve Küresel Engineer Girls markasıyla projeyi globale taşıdı.Kendisi de inşaat mühendisi olan Özdemir ile bu özel günde mesleğini, gayelerini ve mühendis kızlarla ilgili projelerini konuştuk.

AMERİKA’DAN DÖNÜNCE KONUTA UĞRAMADAN LİMAK’TA ÇALIŞMAYA BAŞLADI

Ebru Özdemir için mühendislik okumak çok güç olmamış zira kendi deyimiyli mühendislik onun için “aile mesleği” niteliğindeydi. Annesi Gülseren Özdemir, babası Nihat Özdemir, amcaları, babasının ortağı Sezai Bacaksız yani herkes mühendis olunca bu alanı seçmesi çok sürpriz olmamış.

Özdemir, Boğaziçi Üniversitesi inşaat mühendisliği lisans eğitiminin akabinde, ABD’de Fordham Üniversitesi’nde işletme ve finans üzerine MBA eğitimini tamamlamış. 1997 yılında Amerika’dan döner dönmez, konuta bile uğramadan Limak’ta çalışmaya başlamış. Çabucak çabucak tüm ünitelerde çalışmış. Tüm şantiyelere gitmiş.

“BABAM HER GÖRDÜĞÜ KİŞİYİ MÜHENDİS YAPMAK İSTER”

“Yüzlerce, binlerce mühendisle büyüdüm. Hasebiyle benim için üniversite tercihimi yapmak çok sıkıntı olmadı” diyen Özdemir, Bizim için mühendislik bir aile geleneği, aile mesleği. Babam hâlâ her gördüğü kişiyi mühendis yapmaya çalışır. ‘Önce mühendis ol, sonra istediğini okursun’ der. Çoğunluğu mühendis olan bir ailede büyümenin doğal sizin hayatınıza kattığı birtakım farklılıklar oluyor. Örneğin yaz tatillerini şantiyelerde geçiriyorsunuz. Fakat çocukluğumdan bu yana daima bir şeyler üretmek, daima yeni bir şeyler yaratmanın peşinde koştum. O yüzden mühendislik benim için tam oldu diyebilirim. Mühendislik benim ömür tarzım” tabirlerini kullanıyor.

ROL MODELİ MÜHENDİS ANNESİ GÜLSEREN ÖZDEMİR

Ebru Özdemir, hayattaki rol modellerinin annesi Gülseren Özdemir ve babası Nihat Özdemir olduğunu söylüyor ve ekliyor:

“Kendisi de bir eğitimci olan annem, benim birinci öğretmenim, rol modelimdi. Bugünkü Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği kısmında kendi devrinin sayılı bayan öğrencilerinden biri olarak mühendislik eğitimi alıyor. Yüksek lisansını ise Ege Üniversitesi Sanayi Mühendisliği’nde tamamladıktan sonra tıpkı kısımda asistan olarak akademik mesleğine başlıyor. Sonra yıllarca öğretim üyeliği yapıyor ve pek çok öğrencinin yetişmesine imkan sağlıyor. Ondan çok şey öğrendim. Benim bu mesleği seçmemde büyük rolü vardır.”

Özdemir’e ikinci jenerasyon mühendislerden biri olarak şirketteki birinci kuşak mühendisleri karşılaştırmasını sorunca şu karşılığı veriyor: “Biz temelleri çok sağlam bir şirketiz. Kurucularımızın Limak’ı kurarken duyduğu heyecanı, yeni jenerasyon temsilciler olarak yaşamaya, yaşatmaya çalışıyoruz. Elbette onların iş yapış şekli ve bizim iş yapış üslubumuz farklı. Bu bir bayrak yarışı. Her koşucunun kendine has bir üslubu, tarzı var. Fakat bize çok büyük ve kıymetli bir miras bıraktılar. Onu kendi biçimimizle yorumluyoruz.

Yeni kuşak olarak bizler globale, global iş dünyasına, global iş dünyasının iş yapış usulüne çok daha yakınız. Bu sebeple, işimiz mühendislikte kurumsallaşmaya, dijital dönüşüme, sürdürülebilirliğe, toplumsal yatırımlara ehemmiyet veriyoruz. Kurucularımızdan öğrendiklerimizi, yeni periyoda adapte ediyoruz. Bu bir seyahat; sıkıntı, heyecanlı, öğretici… Bir yandan kendi işlerimizi yaparken, bir yandan Limak’ı bu seyahatle birlikte dönüştürme uğraşı içerisindeyiz.”

“MÜHENDİSLİK DEMEK VERİMLİLİK DEMEK”

Ebru Özdemir, mühendisliğin iş dışında kendisine nasıl yararlı olduğunu ise şöyle anlatıyor:

“Bence mühendislik demek, verimlilik demek. Bir mühendis herşeyi ‘verimli’ kullanmalı. Bilhassa de vakti. En kıymetli olan o. Neden? Zira hudutlu ve kısıtlı. Herkesin lakin bilhassa de mühendislerin vakti verimli kullanması lazım. Sanıyorum mühendisliğin bana en kıymetli katkısı bu oldu. Vakti, kaynakları verimli kullanmayı öğrendim. Bir oburu analitik düşünme diyebilirim. Ezberciliğin tersine analitik düşünme ile bir sorunu alt bileşenlerine ayırabilir, bu bileşenler başka ayrı inceleyebilir ve değerlendirebilirsiniz. Bu sayede sorunun ana sebebine ulaşma ihtimali ve kesin tahlil üretebilme bahtınız artmış olur. Mühendislik ile bu düşünme stilini kavramak çok daha kolay oluyor. Ve mesleğinizde bunu tüm alanlara uygulayabiliyorsunuz.”

Ebru Özdemir’e gözbebeği olan Limak Vakfı çatısı altında Türkiye’nin geleceğine yatırım yapmaya ve bayan mühendislere daha fazla fırsat yaratmaya odaklanan Türkiye’nin Mühendis Kızları’nı ve küresele dönüşen seyahatini da soruyorum. Türkiye’nin Mühendis Kızları’nı Limak’ın ‘amiral gemisi’ olarak nitelendiriyor ve şöyle devam ediyor:

40 ÖĞRENCİ İLE BAŞLADI 1000’İN ÜZERİNE ÇIKTI

“Türkiye’nin Mühendis Kızları ile daha fazla genç bayanın mühendislik alanına girmesi ve mühendisliği bir meslek yolu olarak seçmesi için çalışıyoruz. Bizlerin emeli, yalnızca teknik olarak donanımlı genç bayan mühendisleri yetiştirmek değil. Proje ile yarının başkan, sorumlu, hassas, teşebbüsçü ve yeterli insanlarını yetiştirmeyi hedefliyoruz. Dokunulmamış insan gücüne dokunmaya, onu uyandırmaya ve ‘yeni ekonomiye’ kazandırmaya çalışıyoruz. Projede neredeyse 10 yılı geride bıraktık. Birinci sene 40 öğrenci ile başlamıştık. Bugün 1.000’in üzerinde öğrenciye ulaştık. Dayanak olduğumuz yüzlerce kızımız mezun oldu ve birinci işlerine adım attı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı, WTech Bayan Platformu, Koçluk Derneği ortaklarımızdan. Programın içeriği çok çeşitli. Bu sebeple ben bu projeyi yalnızca bir burs programı olarak görmüyorum. Program, bir burs programının çok daha ötesinde. Sertifika programı, teknik mevzularda eğitimler, ingilizce lisan eğitimi, mentör görüşmeleri, koç görüşmeleri, rol model buluşmaları ve zarurî bir toplumsal sorumluluk programı, öğrencilerimize sunduğumuz imkanlar. Ayrıyeten mühendisler için staj çok değerli. Onlara staj bulmaları konusunda yardımcı oluyoruz. Eğitimlerini tamamlayıp, mezun olduklarında ise, mesleklerinin birinci adımlarında tekrar onlara elimizden gelen takviyesi vermeye çalışıyoruz.”

KUVEYT, KOSOVA, KUZEY MAKEDONYA VE SUUDİ ARABİSTAN EKLENDİ

Ebru Özdemir, global seyahatleri hakkında da şu bilgileri veriyor: “2023 yılı başında Küresel Engineer Girls markasıyla projeyi globale taşıdık. Kuveyt esasen vardı. Kosovo ve Kuzey Makedonya’yı ekledik. Akabinde Suudi Arabistan’ı projeye dahil ettik. Suudi Arabistan’da Princess Noura Universitesi ile ortak yapıyoruz. 60 binden fazla bayan öğrencinin okuduğu, dünyanın en büyük bayan üniversitesi. Ayrıyeten Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı bir diğer ortak kuruluşumuz. Kamunun dayanağıyla bu işleri gerçekleştirmek çok değerli. Birinci basamakta 13 kız öğrenci ile başladık. Hepsi mühendisliğin farklı branşlarında eğitim görüyorlar. İleriki yıllarda bu sayı artacak.

Biz iş yaptığımız coğrafyalara bu tecrübemizi götürmek istiyoruz. İspanya’ya, Birleşik Arap Emirlikleri’ne… Yeni coğrafyalar için, yeni iştirakler için görüşmelerimiz sürüyor.

Türkiye’nin Mühendis Kızları beni hep heyecanlandırdı. Artık GEG daha çok heyecanlandırıyor. Türkiye’den çıkmış bir örneği, bir düzgün örneği yurt dışına vermiş oluyoruz. Tecrübelerimizi ve öğrendiklerimizi yurtdışına taşıyoruz. Gaye farklı coğrafyalara ulaşmak ve tecrübemizi, deneyimimizi bu ülkelerle paylaşmak. Kız kardeşlik… Kız kardeşlik çemberi… Bu çemberi büyütmek.”

Özdemir’e son olarak bayan mühendislere yönelik önyargıları, karşılaştığı zorlukları ve mühendis kadınlara mesajını soruyorum. Şu değerlendirmeyi yapıyor:

FIRSAT VE RİSKLERİ YETERLİ TAHLİL EDİN, HEP PLANLI OLUN”

“Sahada bayan bir mühendis, şirkette ise kadın bir yönetici olarak en zoru, ön yargılarla çaba etmek. ‘Kadından mühendis olmaz’, ‘İş hayatı zordur, bayanlar yapamaz’ üzere kalıplarla uğraş etmek en güç olanı. Bu algıyı kökten değiştirirsek, bayanların iş dünyasında, bilhassa de mühendislik alanlarında hak ettikleri noktaya gelebileceklerine inanıyorum. Biz Limak’ta bu algıyı değiştirmeye başardık. Lakin amacımız yalnızca kendi şirketimizle sonlu kalmamak. Evvel Türkiye’de, sonra dünyada bu algının değişmesi için çalışmak.

Kadın olarak mühendislik alanında çalışmanın zorlukları malum ancak bayanların çok taraflı düşünme ve güçlü irtibat marifeti, ayrıntılara değer vermesi, birebir anda farklı hususlara organize olabilme yeteneklerinin de mesleklerinde büyük avantaj olduğunu unutmamak gerekiyor. Aktüel gelişmeleri, yenilikleri yakından takip ederek; daima kendini ve işini geliştirmeye odaklı çalışma ise başarılı bir iş ömrünün olmazsa olmazı. Karşılarına çıkan fırsat ve riskleri yeterli tahlil ederek, ebediyen planlı bir halde hareket etmeleri de bir öbür değerli nokta.”

patronlardunyasi.com