BMD: AVM’lerdeki fahiş kira talebi enflasyonu körüklüyor

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, girdilerdeki yüksek maliyet artışlarının yanı sıra fahiş kira artışı taleplerinin perakende için en öncelikli iki sorun olmaya devam ettiğini söyledi. Öncel, AVM ve cadde mağazalarında 6 kata varan kira artış talepleri ve referans fiyat kaynaklı maliyet artışlarının enflasyonla gayrete de ziyan verdiğini vurguladı.

BMD çatısı altında yer alan marka sayısının 514’e ulaştığını bildiren Öncel, her ay nizamlı yaptıkları anketlerle dalın nabzını tuttuklarını hatırlattı. Üye markalar ortasında hazır giysiden elektroniğe, mobilyadan kozmetiğe tüm kategorilerin yer aldığına dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:

“Anketlerde üyelerimizin en az yüzde 50’sinin iştirakine ve her kategorinin kâfi seviyede temsil edilmesine ihtimam gösteriyoruz. Çıkan sonuç ışığında da mevcut tabloyu tahlil ediyor, problemleri ve tahlil tekliflerimizi kamuoyuyla paylaşıyoruz. Anketlerimiz uzunca bir müddettir bize bir şey söylüyor. Perakendenin bir numaralı sorunu yüksek maliyet artışı. Maliyet artışının temel olarak iki nedeni var. Birincisi ithal girdilere uygulanan ek gümrük vergileri ve bitmiş eserlerdeki referans fiyat uygulaması. İkincisi ise 6 kata kadar ulaşan fahiş kira artışı talepleri. Tedariklerimizi olabildiğince yurt içinden karşılamaya çalışmakla birlikte ham unsur ve yarı mamul ithal etmek durumunda kalıyoruz. Fakat ek gümrük vergileri nedeniyle girdilerimizi dünya ortalamasının çok üzerinde fiyata mal edebiliyoruz. Öte yandan, koleksiyon çeşitliliğimizi artırmak için yurt dışından bitmiş eser almak durumundayız. Bitmiş eserde de referans fiyat uygulaması var. Örneğin 5 dolar ünite fiyatı olan bir eserin maliyeti referans fiyat üzerinden verilen vergilerle 10 dolara çıkıyor. Üstelik referans fiyat üzerinden ödediğimiz KDV’nin de farkını mahsup edemiyoruz. Bu da doğal olarak fiyatlarımıza yansıyor.”

İstisnasız üyelerin tamamı kira artış taleplerinden şikayetçi

Sinan Öncel, girdilerden kaynaklı maliyet artışlarının yanı sıra BMD üyelerinin istisnasız tamamının AVM ve cadde mağazalarında fahiş kira artışı taleplerinden şikâyetçi olduğuna dikkat çekti. Öncel, şunları söyledi:

“Kirasını her yıl zati yüzde 60 civarında artıran markalarımız kontratın uzama müddeti bitiminde 3-6 kat ortasında kira artışı talepleri ile karşı karşıya kalıyor. Referans fiyat uygulaması ve fahiş kira artışı talepleri enflasyonla gayrette de en kıymetli manilerden biri olarak karşımıza çıkıyor.

Astronomik artış talepleri nedeniyle kiranın ünite maliyet içindeki hissesinin her geçen gün yükselmesi fiyatları üst çekerken dalın kârlılığını da olumsuz etkiliyor. Bütün bunlara ek olarak yüksek maliyet artışları nedeniyle alışveriş turizmindeki avantajımızı da büyük ölçüde kaybetmiş bulunuyoruz. Ne yazık ki birçok kategoride Avrupa’dan kıymetli bir ülke durumuna geldik.”

Satışlar birinci çeyrekte düştü

Sinan Öncel, birinci çeyrekte daralan adet satışlarında ramazan bayramı alışverişinin tesiriyle Nisan’da artış olduğunu söyledi. Nisan anketine katılan markaların yüzde 78’sinin Mart ayına nazaran adet satışlarında artış bildirdiğini anlatan Öncel, “Kategorilere baktığımızda adet satışında artış bildiren üyelerimizin oranı hazır giyside yüzde 87’ye, ayakkabıda yüzde 88’e, yemekte yüzde 100’e ulaşıyor. Bu değerli bir gösterge olmakla birlikte bayrama karşın markalarımızın yüzde 22’sinin adet satışının daraldığına da dikkat çekmek istiyorum” diye konuştu.