Türkiye’nin dev şirketleri Global Taban Kurumlar Vergisi kapsamına giriyor

Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Başkanı ve Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, Minimum Kurumlar Vergisi’nin global seviyede faaliyet gösteren Türk şirketlerine muhtemel tesirlerini tahlil etti.

Küresel Taban Kurumlar Vergisi (KAKV) uygulamasına nazaran gerek yurtiçi gerekse yurtdışı faaliyetlerinden elde ettikleri yıllık toplam cirosu 750 milyon euroyu (26 milyar 182 milyon Türk Lirası ya da 815 milyon 970 bin ABD Doları) aşan çok uluslu şirketlerin, iştiraklerinin, şubelerinin faaliyette bulundukları ülkelerde efektif vergi oranının %15’ten az olmaması gerekiyor. Türkiye’de faaliyet gösteren büyük ölçekli çok uluslu şirketler, indirim ve istisnalar nedeniyle efektif olarak %15’în altında vergi ödüyorlarsa ortadaki fark alınmaya başlanacak.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamaya nazaran Global Taban Kurumlar Vergisi kapsamına girecek olan çok uluslu firma sayısı 2 bin 134 civarında.

RADARDA OLACAK

Ekonomim’den Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran, Global Taban Kurumlar Vergisi yalnızca Türkiye’de faaliyet gösteren çok uluslu küme şirketlerini ilgilendirmiyor. Ana merkezi Türkiye’de olup yurt dışında faaliyette bulunan ve global ölçekte 750 milyon eurodan fazla cirosu olan büyük ölçekli Türkiye merkezli küme şirketlerini de kapsayacak.

Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından hazırlandığı söz edilen 2024 Yılı Kanun Çalışmaları Cumhurbaşkanlığı Sunumu’na nazaran kesin ana işletmesi Türkiye’de olan 57 kümenin 1.431 şirketinin yurt dışındaki 1.848 işletmesi bulunuyor. Buna nazaran merkezi Türkiye’de olan bir şirketin dış ülkelerdeki iştirakleri, bağlı şirketleri, şubeleri bulundukları ülkelerde %15’ten daha az bir vergi ile vergilendirilmişse Türk Gelir Yönetimi ortadaki farkı Türkiye’de tahsil edecek.

750 MİLYON EURO CİRO HUDUDUNU AŞAN TÜRKİYE MERKEZLİ ŞİRKETLER

İstanbul Sanayi Odası tarafından yayınlanan Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2023 çalışmasında satışları 750 milyon Euro’yu (26 milyar 685 milyon Türk Lirası) aşan firma sayısı 42 olarak gözüküyor. Bu şirketlerden memleketler arası arenada da faaliyeti olanların ilişkin oldukları kümeler global minimum kurumlar vergisi kapsamına girecek. Bilhassa yurt dışı şube yararları olan şirketler başta olmak üzere, yurt dışı iştirak karları ve yurt dışı inşaat onarma, montaj ve teknik hizmetlerden sağlanan global geliri küme olarak 750 milyon Euro (816 milyon AB Doları) olan büyük ölçekli şirketlerin ödeyeceği vergi artacaktır.

Almanya’da yürürlüğe girdi Almanya’da 1 Ocak 2024’ten itibaren yürürlüğe giren Taban Kurumlar Vergisi düzenlemesinin 101 unsurluk bağımsız bir vergi kanunu olduğunu göz önüne aldığımızda ülkemizdeki düzenlemenin daha kompakt bir düzenleme olacağı anlaşılıyor. Öte yandan Hollanda da Minimum Kurumlar Vergisini başka bir kanun olarak maddeleştirmiş durumda.

BÜYÜK TÜRK ŞİRKETLERİ NELERE DİKKAT ETMELİ?

KAKV’nin yürürlüğe girmesi şirketler açısından vergi yükü, mevcut vergi avantajları, transfer fiyatlandırması ve denetim edilen yabancı kurum çıkarı üzere pek çok alanda kıymetli soruları gündeme getiriyor.

Öncelikle şirketlerin yeni düzenleme kapsamına girip girmediklerinin tespit edilmesi gerekiyor. Şirketlerin yeni vergi düzenlemesine ahenk sağlaması ve muhtemel riskleri minimize etmesi için stratejik bir yaklaşım benimsemesi gerekiyor.

Bu noktada, KAKV’nin uygulanması, bir şirketin mevcut vergi yapısının, faaliyet gösterdiği yargı alanlarının vergi kanunlarının ve KAKV’nin potansiyel tesirinin kapsamlı bir tahlilinin yanı sıra, vergi yükü üzerindeki potansiyel tesirinin kapsamlı bir değerlendirmesi, mevcut vergi avantajlarının korunması yahut tekrar yapılandırılması, transfer fiyatlandırma siyasetlerinin gözden geçirilmesi ve denetim edilen yabancı şirket kurallarına ahenk dahil olmak üzere KAKV’nin sunduğu fırsat ve risklerin dikkatli bir formda değerlendirilmesini gerektiriyor.

Buna ek olarak, KAKV’den kaynaklanan gerekli raporlama prosedürlerinin ve yasal yükümlülüklerin tam olarak anlaşılması, meselesiz bir geçiş ve ahenk için değer arz ediyor. Hasebiyle tüm bu zorluklar karşısında her bir firma özelinde butik bir yaklaşım değer kazanıyor.

patronlardunyasi.com