100 ve 200’lük banknotların hissesi yüzde 95 düzeyine ulaştı

Ekonomimden Bader Arslan’ın haberine nazaran, değişim yavaş olsa da tesirleri çok bariz. Son 10 yılda tüketici fiyat endeksi 10 katına ulaştı. Yani 10 yıl evvel örneğin 100 lira tutan ortalama harcamamızı bugün 1000 liraya yapabiliyoruz. Harcama sepetimizi oluşturan mal ve hizmetler daha yüksek bedellere satıldığı için piyasadaki en yüksek pahalı banknot olan 200’lüklere olan talep bilhassa 2021’den sonra süratle arttı. 2017’de dolanımdaki banknotların yüzde 25’ini 200’lükler oluşturuyordu.

2021 sonunda bu oran yüzde 40’a, bugün ise yüzde 76’ya ulaştı. Bu, şu ana kadar 200’lüklerin ulaştığı en yüksek seviye. 2021’de dolanımdaki hissesi yüzde 50 olan 100 liralıkların hissesi bugünlerde yüzde 19’a düştü ve bu da 100 liralık banknotların şu ana kadar gördüğü en düşük oran.

En büyük iki banknotun piyasadaki hissesi böylelikle yüzde 95’e ulaşmış oldu. Buna karşılık 50 liralık banknotların hissesi yüzde 3; 20 ve 10 liralıkların hissesi ise yüzde 1’er seviyesine indi. Para taşımanın giderek zorlaşması, 500 ve 1000 TL’lik yeni banknotların ne vakit basılacağı sorusunu sık sık gündeme getiriyor.

Birkaç hafta önce TCMB Başkanı Karahan, bu konudaki gereksinimleri izlediklerini gerektiği vakit daha büyük banknotlar basılabileceğini söyledi. 200’lüklerin ulaştığı yüzde 76 hisse epey yüksek ancak daha evvel bundan daha yüksek hisseye ulaşan banknotlarımız da olmuştu. Örneğin 2004’te en yüksek banknottun hissesi yüzde 85’e kadar çıkmıştı. Şimdi ne vakit olacağını tam olarak bilmiyor olsak da; yakında daha yüksek pahalı banknotlar piyasaya çıkacak. Ben bunun 2025’in ikinci yarısı olacağını varsayım ediyorum.

Yeni banknot basımı için enflasyonda kalıcı bir düşüş görmemiz daha sağlıklı olacaktır. Bundan 19 yıl evvel paradan 6 sıfır atılmadan evvel dünyanın en çok 0’lı parasına sahiptik. Bunun tekrar olmaması için 50 yıldır bitmeyen ve iki yıl evvel yine alevlenen enflasyonu yerin altına gömmemiz gerekiyor.

patronlardunyasi.com