Türkiye tam 27 yıl ortadan sonra birinci kere direkt yabancı otomotiv yatırımına hazırlanıyor

Çinli marka yatırım için ek gümrük vergisi muafiyeti, şarj edilebilir hibrit modellere ÖTV avantajı ve Manisa’da 4 bin dönümlük arazi olmak üzere 3 kıymetli teşvik alacak.

Hürriyet’ten Taylan Özgür Lisan’ın haberine nazaran, Türkiye’nin en büyük ihracatçı dalı pozisyonundan bulunan otomotiv bölümünde ana üretici yatırımı son olarak 1997 yılında Japon üretici Honda tarafından yapılmış fakat firma 2021 yılında Gebze’deki fabrikasını kapatmıştı. Ortadan geçen 27 yılda birçok üreticinin ismi yatırımla anıldı fakat hiçbiri hayata geçirilmedi. Lakin, Çinlilerin Batı’ya açılma stratejisi kapsamında üretim tesislerini Avrupa’ya taşımak istemesi yeni yatırımların önünü açtı. 2023 yılından beri devam eden görüşmeler sonucunda, 27 yıl sonra Türkiye’ye birinci büyük çaplı otomotiv yatırımının dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD’den gelmesi bekleniyor. Geçtiğimiz hafta Bloomberg’e konuşan Türk yetkililerin verdiği bilgilere nazaran, kelam konusu yatırımın meblağı 1 milyar dolar olurken fabrikanın kurulacağı yer ise Manisa olacak.

ÜÇ DEĞERLİ TEŞVİK

Fabrika haberlerinin duyurulmasından evvel alınan 3 çok kıymetli karar ise Türkiye’nin Çinli BYD’yi yatırıma çekmek için elinden geleni yaptığını gösteriyor:

EK VERGİ MUAFİYETİ: Bugün (8 Temmuz) prestijiyle geçerli olacak düzenlemeye nazaran artık Çin’den gelen tüm yakıt cinslerindeki arabalara yüzde 40 ek gümrük tarifesi uygulanacak. Lakin, resmi olarak yatırım taahhüdü verilirse yatırım yapacağını bildiren Çinli üreticiler teşvik dokümanı alarak bu ek gümrük vergisinden muaf tutulacak.

ÖTV DAYANAĞI: Meclis’e sunulan kanun teklifine nazaran, karbondioksit emisyonu 25 gramın altında olup, elektrikli menzili 70 km ve üstünde olan şarj edilebilir hibrit (Plug-In Hybrid) araçlara ÖTV avantajı gelecek. Motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçmeyen ve ÖTV matrahı 1.350.000TL’yi aşmayan araçlardan yüzde 30 ÖTV alınacak.

MANİSA OSB’DEKİ ARAZİ: 2020 yılında Volkswagen’in yapacağı yatırım için fabrikanın kurulması planlanan, Manisa’nın Yunusemre İlçesindeki 3 bin 364 dönümlük arazi, 5 Kasım 2020 tarihinde Manisa Organize Sanayi Bölgesi’ne (OSB) ek edilerek kamulaştırılmıştı. İşte BYD’ye fabrika için bu arazinin tahsis edileceği iddia ediliyor.

BYD’nin Avrupa’ya açılma stratejisi kapsamında elektrikli arabalarını Macaristan’da şarj edilebilir hibrit motorlu arabalarını ise Türkiye’de üretmesi bekleniyor. Meclis’e sunulan yeni ÖTV yasa teklifi ise; 1.5 litre hacmindeki akaryakıtlı motoru, 80 kilometre elektrikli sürüş menzili ve 20.5 g/km CO2 emisyonu bulunan Seal U DM-i modelinin Türkiye’de üretilebileceğini işaret ediyor.

VARANK: MÜJDELİ HABERİ YAKINDA DUYURACAĞIZ

TBMM Sanayi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Varank ve beraberindeki heyet, geçen hafta Çin’de teknoloji devleriyle kritik görüşmeler yapmıştı. Varank, ziyaretlerin akabinde “Çin ile Türkiye arasında iş birliği ve yatırım gündemi sürat kazanıyor. Yeni iş birliği imkânlarını pahalandırmak için Çin’in daveti üzerine verimli bir ziyaret gerçekleştirdik. Direkt yatırımlar konusunda iki ülke için de müjdeli haberleri yakında duyacağımıza inanıyoruz” dedi.

TÜRKİYE’NİN OTOMOTİV YATIRIMLARI TARİHÇESİ

1960 Ford Otosan: Ford Motor Company ve Koç Holding’in eşit paya sahip oldukları Ford Otosan birinci üretime 1960 yılında başladı. 2023 yılı prestijiyle 746 bin 500 araç, 437 bin 500 adet motor ve 140 bin adet aktarma organı üretim kapasitesi sayesinde Ford Avrupa’nın en büyük ticari araç üretim merkezi.

1967 MAN Türkiye: MAN’ın Almanya dışındaki birinci üretim tesisi olarak 1966 yılında faaliyete geçen ve bir yıl sonra üretime başlayan MAN Türkiye, bugün MAN’ın en büyük ve entegre otobüs fabrikası pozisyonunda.

1968 Mercedes-Benz Türk: 1967 yılında Daimler-Benz AG’nin yüzde 36 iştiraki ile Otomarsan unvanıyla İstanbul Davutpaşa’da kuruldu. Üretime kuruluşundan bir yıl sonra 1968 yılında başladı. 1.4 milyar euroyu aşan yatırım hacmiyle şirket bugün Türkiye’nin en büyük yabancı sermaye yatırımlarından biri.

1971 TOFAŞ: Koç Holding ile Stellantis’in eşit hissedar olduğu Türk Araba Fabrikası AŞ 1968 yılında kuruldu. Birinci üretim 1971 yılında başladı. Bugün 450 bin adetlik üretim kapasitesiyle araba ve hafif ticari araç üretimi yapıyor.

1971 Oyak Renault: 1969 yılında OYAK Holding ile Fransız Renault Kümesi iştirakinde kurulan Oyak Renault Araba Fabrikaları AŞ, 1971 yılında üretime başladı. Günümüzde Renault Grubu’nun dünya çapındaki 40 üretim tesisinin en büyük kapasiteye sahip fabrikalarından biri.

1984 Anadolu Isuzu: Anadolu Kümesi ile Japon Isuzu Motors Limited ve memleketler arası ticaret alanında faaliyet gösteren Japon Itochu’nun iştirakinde kurulan Anadolu Isuzu, günümüzde ticari araç üretimine odaklanıyor.

1994 Toyota: Toyota’nın Avrupa’daki üretim tesislerinden biri olan Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş., bugün Sakarya İli Arifiye İlçesinde Corolla ve Toyota C-HR modellerinin üretimini yapıyor.

1997 Hyundai Assan: Yüzde 70 Hyundai Motor Company ve yüzde 30 Kibar Holding iştirakiyle yönetilen Hyundai Assan, İzmit’te i10, i20 ve Bayon modellerinin üretimini yapıyor.

1997 Honda: 1997 yılından beri Kocaeli’nin Gebze ilçesinde faaliyet gösteren Honda araba fabrikası, 2021 yılında Türkiye ve İngiltere’de fabrikalarını kapattı.

patronlardunyasi.com