Global şirket iflasları 10 yılın tepesinde

Türkiye’de faaliyetleri CRIF kümesi bünyesinde yer alan Dun&Bradstreet, “2023
Global İflas Raporu”nu açıkladı. 2021-2023 devri iflas bilgilerini kapsayan rapor, Dun&Bradstreet Worldwide Network (WWN) üyeleri tarafından derlenen ve global GSYİH’nın yaklaşık yüzde 90’ını oluşturan 45 ülkenin iflas dataları, Dun&Bradstreet’in ekonomistleri tarafından tahlil edilerek hazırlandı.

Dun&Bradstreet, “2023 Global İflas Raporu”na nazaran, 2023 yılında bir evvelki yıla kıyasla global manada şirket iflaslarında yüzde 12 oranında artış yaşandı. Rapor, global manada şirket iflaslarının son 10 yılın en yüksek düzeyine çıktığını ortaya koydu. Raporda, 2023 yılında kelam konusu 45 ülkenin yüzde 50’sinden fazlasında bir evvelki yıla kıyasla şirket iflaslarında artış yaşandığına, Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı 11 ülkede ise şirket iflaslarında düşüş yaşandığına dikkat çekildi. Rapora nazaran, geçen yıl global manada yaşanan iflaslardaki artışta; salgın sonrası olağanlaşma süreci, sıkı para siyasetleri ve yüksek faiz oranlarının uzun periyodik baskısı, zayıf global talep üzere olumsuz birçok faktörün tesiri oldu.

ABD, yüzde 79 artışla şirket iflaslarında birinci sırada

Dun&Bradstreet, “2023 Global İflas Raporu”nda, ABD, Kanada, Polonya, Hindistan ve Hollanda başta olmak üzere 20 ülkede, 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran şirket iflaslarının yüzde 12 olan global ortalamanın üzerine çıktığına dikkat çekildi. ABD, 2023 yılında bir evvelki yıla kıyasla şirket iflaslarında yüzde 79 artışla incelenen ülkeler içerisinde birinci sırada yer aldı. 2023 yılında bir evvelki yıla kıyasla şirket iflaslarında yüzde 70 artışla Kanada, incelenen 45 ülke içerisinde ikinci olurken, onu yüzde 56 artışla Polonya izledi. Rapora nazaran, 2023 yılında bir evvelki yıla kıyasla şirket iflaslarında Hindistan ve Hollanda’da yüzde 53, Ukrayna’da yüzde 48, Fransa’da yüzde 36, Avustralya’da yüzde 34, Güney Kore’de 27, Japonya’da yüzde
23, Almanya’da yüzde 21, Endonezya’da yüzde 20 artış yaşandı.

Rapora nazaran, 2023 yılında başta ABD, İngiltere, Fransa, Kanada üzere gelişmiş ülkeler olmak üzere toplamda 14 ülkede iflas eden şirket sayıları pandemi öncesi düzeylerin üzerine çıktı.

Türkiye’de iflas eden şirket sayısında düşüş

Raporda Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı 11 ülkede ise şirket iflaslarında düşüş yaşandığını ortaya koydu. Rapora nazaran, Hırvatistan, şirket iflaslarında 2023 yılında bir evvelki yıla kıyasla yüzde 35 düşüşle en yeterli performans gösteren ülke oldu. Belarus’ta 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran şirket iflasları yüzde 29, İtalya’da yüzde 23, Arjantin’de yüzde 20 düşüş yaşandı. Rapor, Türkiye’de ise 2023 yılında şirket iflaslarında yüzde 19 azalma yaşandığını gösterdi. CRIF İzleme Servisi tarafından, ticari sicil dataları ve Ticaret Sicil Gazetesi’ne yansıyan değişikliklerin ayrıntılı incelenmesiyle oluşturulan tahlile nazaran, Türkiye’de geçen yıl toplamda 343 şirket iflas etti.

“Küresel iktisat 2024’e bir evvelki yıla nazaran daha güçlü bir tabanda başladı”

Dun&Bradstreet COO’su Julian Prower, Global İflas Raporu’na yazdığı önsözde, düşük faiz sürecinde yüksek oranlarda borçlanan, fakat finansman şartlarının sıkılaşması, faizlerin artması ve talepteki daralmayla borçlarını sürdüremeyen şirketlerin iflas riskinin arttığına dikkat çekti. Global enflasyondaki düşüşün sürmesi ve bir istikrar kazanmasının beklendiğine dikkat çeken Prower, “Küresel iktisat 2024’e bir evvelki yıla nazaran daha güçlü bir yerde başladı ve yumuşak iniş olasılıkları arttı. Sıkıntı ekonomik şartlara karşın alacak idaresinin uygun yapılması; nakit akışını güzelleştirme, borçluluk düzeyini düşürme ve risklerin yönetilmesinde yararlı olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Yüksek faizler ve jeopolitik risklerdeki artış şirketler için büyük risk
oluşturuyor

Dun&Bradstreet Başekonomisti Dr. Arun Singh ise “2024 Global İflas Raporu” için yaptığı değerlendirmede, global iktisadın geçen yıl beklenenden daha güzel performans gösterdiğini ve 2024 yılında kademeli olarak güzelleşeceğini vurguladı. 2022 yılında süratle yükselen emtia fiyatlarının talepteki yumuşama ve arzdaki güzelleşmeye bağlı olarak 2023 yılında istikrara kavuştuğunu, enflasyonda da istikrarlı bir düşüş yaşandığını hatırlatan Singh şunlara dikkat çekti;

“Bu durum, şirketler için teşvik edici olmalıydı. Lakin merkez bankalarının dezenflasyon siyasetleriyle gerçekleştirdikleri süratli faiz artışları, finansmana erişimde sorun yaşanmasına ve maliyet artışlarına neden olduğu için şirketler üzerinde baskı yarattı. 2024 yılında da likidite ve ödeme üzerinde bu baskı devam edecek, lakin yılın ilerleyen devrinde bu durumun güzelleşmesi bekleniyor. Global iktisat, 2024’te bir yıl öncesine nazaran beklenenden daha güçlü başladı ve manalı bir sakinlik olmadan daha düşük enflasyonla, büyümede yumuşak iniş talihi arttı.

Ancak yüksek faiz oranlarının tam tesiri şimdi hissedilmedi. Daha geniş bir biçimde düşürülmeye başlandığında bile, para siyaseti uzun bir müddet sıkı kalacaktır. Sürdürülebilir yüksek borçlanma maliyetleri ve düşük piyasa likiditesi, bilhassa sıkıntı durumdaki işletmeler için nakit akışı idaresinde değerli zorluklar oluşturabilir. Borç maliyeti, yeni yüksek oranlarla finansman risk ve mali konsolidasyon karşısında hudutlu kamu harcama takviyesi, zati hali hazırda zorda olan birçok firmayı iflasa sürükleme riski taşıyor. Öteki yandan jeopolitik risklerdeki artışta global iflaslar konusundaki beklentimizi büyük ölçüde etkiliyor. Orta Doğu ve Ukrayna’daki çatışmalar, tedarik zincirlerinin kesintiye uğraması ve dertli finans ve güç piyasaları yoluyla işletmeler için en büyük riski oluşturma eğilimindedir.”