10’uncu Nükleer Santraller tepesi İstanbul’da başladı: 3 alanda toplam 12-16 ortası reaktör

Ankara Sanayi Odası (ASO) ve Nükleer Sanayi Derneği (NSD) tarafından Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın takviyeleriyle hayata geçirilen 10’uncu Nükleer Santraller Tepesi – NPPES, 2 Temmuz 2024 tarihinde Hilton Bomonti Konferans Merkezi’nde kapılarını açtı.

İki gün sürecek Zirve’de nükleer güç kesiminin sıfır karbon ekonomisindeki rolü, Türkiye’nin nükleer güç alanındaki gelecek planları, en yeni teknolojiler ve dalın finansmanı üzere başlıklar ele alınacak.

NPPES’in açılışını; Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Memleketler arası Projeler Genel Müdürü Yusuf Ceylan, ASO Lideri Seyit Ardıç, NSD Başkanı Alikaan Çiftçi, Akkuyu Nükleer A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Anton Dedusenko, Yeni Nükleer İzleme Enstitüsü (NNWI) Başkanı Tim Yeo ile Şangay Nükleer Mühendislik Araştırma ve Tasarım Enstitüsü (SNERDI) Uluslararası Projeler Başkanı Min FEI gerçekleştirdi.

“AKKUYU, SİNOP VE TRAKYA DAHİL 3 ALANDA TOPLAM 12 – 16 ORTASI BÜYÜK ÖLÇEKLİ REAKTÖR KURMAYI HEDEFLİYORUZ”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji ve Milletlerarası Projeler Genel Müdürü Yusuf Ceylan, NPPES’te şu bahislere dikkat çekti:

“Akkuyu NGS’nin 4 ünitesi devreye girdiğinde yıllık 35 milyar kWh elektrik üretilecek. Bu sayı ülkemizin mevcut yıllık elektrik talebinin yaklaşık yüzde 10’una, İstanbul’un talebinin ise yüzde 90’ına denk geliyor. Ayrıyeten nükleer güçten elde edilecek bu elektrik üretimi sayesinde, yılda 35 milyon ton karbon-dioksit emisyonu ile 7 milyar metre küp doğalgaz ithalatının da önüne geçilmiş olacak”

Ceylan kelamlarına şöyle devam etti:

“Ülkemizin 2053 yılı net sıfır karbon emisyonu gayesine ulaşmak ve güçte dışa bağımlılığımızı minimuma indirmek gayesiyle yenilenebilir ve yerli güç kaynakları ile nükleer santraller, baz yük olarak güç siyasetlerimizin tam merkezinde yer alıyor. Bakanlığımızın yayımladığı Ulusal Güç Planımıza nazaran; nükleer gücün elektrik üretimindeki hissesini 2035 yılına kadar yüzde 10’un üzerine, 2053 yılına kadar ise yüzde 30 düzeylerine çıkarmayı planlıyoruz. Bunun için en az 20 GW nükleer kapasiteye muhtaçlığımız var. 2053 yılında bu maksadı gerçekleştirdiğimiz takdirde dünyanın önde gelen nükleer güç sahibi ülkelerinden biri olacağız. Bu kapasiteye ulaşmak için Akkuyu, Sinop ve Trakya dahil olmak üzere 3 farklı alanda toplam 12 ile 16 ortası büyük ölçekli reaktör kurmayı hedefliyoruz. Bu santrallere yönelik şu anda Çin, Güney Kore, Rusya üzere teknoloji sahibi ülkelerin şirketleriyle müzakerelerimiz devam ediyor.”

ELEKTRİK GÜCÜ SAĞLIYOR
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç, “Ülkemiz, Akkuyu alanında kazandığı deneyimler ışığında, bilhassa endüstrinin aktif iştirakiyle, memleketler arası nükleer tedarik zincirinde kelam sahibi olma maksadında ilerliyor. Ankara Sanayi Odası olarak, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mızın Kümelenme Dayanak Programıyla desteklenen Nükleer Sanayi Kümelenmesi – NÜKSAK, Türkiye çapında 75 öncü sanayicimize hizmet veriyor. Nükleer güç alanında sanayicilerimizin tedarik zincirine dahil olması için mentörlük hizmeti veren NÜKSAK; bu alandaki teşebbüsçüler, start-up’lar ve teknoloji firmaları için bir arayüz işlevi görmeye devam edecek. Odamız ve Nükleer Sanayi Derneği iş birliğinde, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığımızın takviye ve katkılarıyla düzenlenen Nükleer Santraller Tepesi dünyanın sayılı nükleer aktiflikleri ortasındaki yerini aldı. Ülkemiz ismine bir marka kıymetine sahip bu aktiflik, nükleer teknolojide başkan ülkelerin de iştirakleriyle her geçen yıl daha fazla ilgi görüyor” diye konuştu.

Ardıç kelamlarına şöyle devam etti:

“Avrupa Yeşil Mutabakatı dahil Global İklim Krizi’nin ülkemiz üzerindeki mümkün ticari ve ekonomik etkileridir. Bilhassa elektriği ağır olarak kullanan biz endüstriciler de, nükleer gücün ülkemiz için ne kadar stratejik olduğunun farkındayız. Sürdürülebilir bir gelecek için güç kaynaklarımızı çeşitlendirirken, yenilenebilir güç kaynakları ile birlikte nükleer enerjiyi de faal bir formda kullanacağımıza inanıyorum. Ayrıyeten Nükleer teknoloji, karbonsuz baz elektrik gücü sağlamasının yanında yenilikçi pek çok teknolojinin gelişimine de öncülük ederek ülke iktisadına dolaylı katkı da sunuyor.”

ARZ GÜVENLİĞİ İLGİYİ ARTIRDI
Nükleer Sanayi Derneği Başkanı Alikaan Çiftçi ise şunları söyledi:

“NPPES, global nükleer dalın oyuncuları ile Türk sanayicilerinin yeni nükleer güç yatırım fırsatlarını görüştükleri ve iş birliklerine imza attıkları kıymetli bir platform olmayı başardı. Dünyada gözler yine nükleer güce çevrildi. Bu kapsamda COP28’de, 2050 yılına kadar küresel nükleer güç kapasitesini üç katına çıkarma amacı deklare edildi. Küresel nükleer güç gayeleri, Türk sanayicileri için çok önemli fırsatlar içeriyor. SMR’ler ve mikro reaktörler, modüler yapıları sayesinde sanayi kalkınmasına büyük katkı sağlayabilir. Türkiye, bu noktada küresel bir sanayi ve tedarik üssü olma potansiyeline sahip ve tekrar teknoloji geliştirme konusunda da avantajlı bir konumda. Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığımızın 2050 yılına kadar Türkiye’nin nükleer kapasitesini 20 gigavatın üzerine çıkarma amacı var. Bu kapsamda hem konvansiyonel hem de SMR ve mikro reaktörlerin geliştirilmesi için görüşmelere başlandı ve memleketler arası iş birlikleri sağlamak üzere kararlılıkla atılan adımları NSD olarak yakından takip ediyoruz.”

Akkuyu Nükleer A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı şunları aktardı:

“Nükleer Düzenleme Kurumu, Akkuyu NGS’ye Aralık ayında 1. Ünite için devreye alma müsaadesi verdi ve böylelikle başlatma ve ayar çalışmalarının başlamasına müsaade verildi. Bu, bir NGS inşaatının son etabı olup, daha sonra inançlı çalışması için temel sağlar. Bu çalışmalar şu anda tüm süratiyle devam ediyor. Akkuyu alanında şu anda yüzde 80’i Türk vatandaşı olan 34 binden fazla uzmandan oluşan âlâ koordine edilmiş, profesyonel bir grup istihdam ediliyor. Türkiye’nin Ulusal Güç Planı’nın 2050 yılına kadar Türkiye’nin güç karmasına 20 gigawatt kurulu nükleer kapasite eklemeyi öngördüğünün farkındayız. Bu tezli planlar ve Türkiye’nin bu planları uygulamadaki titiz yaklaşımı, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon amaçlarına ulaşma ve nükleer gücün kilit bir sütun olacağı düşük karbonlu sürdürülebilir bir iktisat yolunda istikrarlı bir biçimde ilerlediğini gösteriyor.”

Şangay Nükleer Mühendislik Araştırma ve Tasarım Enstitüsü (SNERDI) Uluslararası Projeler Başkanı Min FEI ise şunları söyledi:

“Türkiye büyük bir iktisada ve güç muhtaçlığı açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve SPIC verimli görüşmeler yapmış ve yenilenebilir güç ve nükleer güç projelerinde iş birliğini derinleştirme niyetinde olmuştur. Açıklık, iş birliği ve karşılıklı hürmete dayalı çok tesirli bir çalışma alakası geliştireceğiz. SPIC, Türkiye’nin güç dönüşümü için çalışmaya devam edecektir. SPIC dünyanın en büyük güneş gücü üreticisi, en büyük yenilenebilir güç üreticisi ve en büyük pak güç üreticisi pozisyonunda. Şu anda, SPIC’in 238.65 GW toplam kapasitesinin yüzde 70’ini pak kaynaklar oluşturuyor ve SPIC, dünyanın düşük ve sıfır karbon amaçlarına kıymetli katkılarda bulunuyor.

Lisanslı bir geliştirici ve işletmeci olarak, SPIC artık 8 reaktör filosuna sahip ve işletiyor. SPIC’in bir yan kuruluşu olan SNERDI, şu anda EPC müteahhidi olarak 6 Gen-III ileri reaktör inşa ediyor. Bu reaktörler ortasında, 2 CAP1400/Guohe 1 ünitesi 2024 sonunda devreye girmeye hazır olacak. Birebir vakitte, SNERDI bu yıl Güney Çin’de 4 yeni ünite inşaatına başlamayı planlıyor.”

Yeni Nükleer İzleme Enstitüsü (NNWI) Başkanı Tim Yeo açış konuşmasında şunlara dikkat çekti:

“Türkiye, şimdi kendi güç tedarik güvenliğinin keyfini çıkaramıyor. Gücünün büyük bir kısmı için, ithalata bağımlı ve bu ithalat bağımlılığı bazen fiyat artışlarına ve hatta arz kesintilerine maruz kalmasına neden oluyor. Türkiye’nin kendi nükleer reaktörlerini süratle inşa etmeye başlaması şahane bir haber. Türkiye, Fransa, Japonya, Güney Kore, Çin, Kanada ve elbette Rusya üzere potansiyel ortaklarla birlikte 50 yıldır nükleer güç kapasitesini geliştirme planlarına sahip. Türk hükümetinin makul kararı sayesinde, Türkiye önümüzdeki dört yıl içinde devreye girecek yaklaşık beş gigawatt nükleer güç kapasitesine sahip olacak. Türk hükümetinin aldığı bu kararın Güneydoğu Avrupa, Orta Asya ve ötesindeki öbür ülkelere de örnek olmasını dilerim. Böylece jenerasyonları tehlikeli ve geri dönülmez iklim değişikliğinin gerçekleşmesini önlemeye yardımcı olunacak ve gelecekteki kuşaklar Türkiye’ye, hükümetine ve halkına minnettar kalacak.”

INPPES Fuarcılık tarafından hayata geçirilen 10. Nükleer Santraller Doruğu, bu yıl Yeni Nükleer İzleme Enstitüsü (New Nuclear Watch Institute – NNWI), Rusya’nın Nükleer Sanayii İnşaat Kompleksi Kuruluşları Derneği ve Kore Nükleer Derneği tarafından resmi olarak da destekleniyor.