Warren Buffett ‘Kara Pazartesi’yi nasıl bildi?

Mustafa Ali AYKOL

Dünyada yatırım denince akla birinci gelen isimlerin başında, 93 yaşındaki Amerikalı iş adamı ve yatırımcı Warren Buffett gelir.

Berkshire Hathaway yatırım şirketinin CEO’su ve en büyük hissedarı olan Buffett’in piyasalarda attığı her adım ve yaptığı her süreç dünyada gündem olurken piyasalarda da tesiri hissedilir.

Peki kim bu Warren Buffet? Nasıl güçlü oldu? Nasıl en son yaşanan ‘Kara Pazartesi’yi evvelce bilerek büyük şirketlerdeki paylarını sattı ve neden nakde döndü?

HER HAREKETİ PİYASALARDA İLGİYLE İZLENİYOR

Hiçbir yatırımcı Warren Buffett kadar dikkat çekemez. Neredeyse altmış yıldır yönettiği yatırım şirketi Berkshire Hathaway’in işvereni olarak Buffett’ın her hareketi dikkatle izleniyor. O koltuğunda kıpırdandığında, büyük ve küçük yatırımcılar bunun portföyleri için ne manaya gelebileceğini düşünüyor.

TİCARETE 6 YAŞINDA, FİNANS DÜNYASINA 11 YAŞINDA ADIM ATTI

Aslında Buffett’ın borsaya ilgisi ailesinden geliyor. Buffett’ın babası bir periyot kongre üyeliği de yapan borsa simsarı Howard Buffett’ti.

Aileden gelen ticari yatkınlıkla birlikte, daha altı yaşındayken büyükbabasının bakkal dükkânından satın aldığı 6’lı Coca-Cola şişelerinin, adedini 5 cent kârla satarak, para kazanmaya başladı.

Finans dünyasına girdiğinde şimdi 11 yaşındaydı. Babasının yanında çalışıyordu ve pay satın alıp yükseldiğinde satarak kâr ediyordu.

Fakat yalnızca birkaç sene sonra bu payların tavan yaptığını görünce; yeterli şirketlere, uzun periyotlu yatırım yapmak gerektiğinin değerini öğrendi.

YÜKSEK LİSANSTA ÜNLÜ RİSK ANALİSTİ BEN GRAHAM İLE ÇALIŞTI

Pennsylvania Üniversitesi’ne bağlı Wharton Business School’da ve Pennsylvania Üniversitesi’ne bağlı Wharton Business School’daUniversity of Nebraska-Lincoln’de eğitim gördü.

Daha sonra Columbia Business School’a girdi ve ünlü risk analisti Benjamin Graham’ın profesörlüğünde çalışarak, 1951 yılında yüksek lisans derecesini aldı.

Wall Street’te çalışmak istemesine karşın hem babasının hem de Ben Graham’ın itirazlarıyla karşılaştı. Graham’ın yanında ücretsiz çalışmayı teklif etmesine karşın ret yanıtı alınca tekrar Omaha’ya döndü.

Bu periyotta borsa simsarı olarak çalıştı ve birebir vakitte da konuşma kursları alıp, Nebraska Üniversitesi’nde “yatırım ilkeleri” bahisli gece dersleri vermeye başladı.

BERKSHIRE HATHAWAY’IN DOĞUŞU

1954’te Graham, şirketinde kendisine bir iş teklif etti. Burada 2 yıl çalıştıktan sonra Graham’ın emekliye ayrılmasıyla tekrar Omaha’ya döndü ve 1956’da birinci yatırım paydaşlığı olan Buffett Associates Ltd.’yi kurdu.

1962’de Berkshire Hathaway dahilinde Buffett Partnership’in temelini attı. Başlarda dokumacılık dalındaki düşüş yüzünden makus bir fikirmiş üzere görünmesine karşın Berkshire Hathaway, hala dünyanın en büyük holding kuruluşlarından biri.

BUFFETT ‘KARA PAZARTESİ’Yİ NASIL BİLDİ?

Berkshire Hathaway tarafından 3 Ağustos’ta açıklanan sonuçlar, izleyicilere not almak için olağandan daha fazla neden verdi. Şirket Apple’daki paylarını neredeyse yarı yarıya azaltarak 84 milyar dolara indirdiğini açıkladı. Yılın birinci çeyreğinde 189 milyar dolar olan nakit ve Hazine bonosu varlığı Haziran sonunda 277 milyar dolara yükseldi.

Duyurunun art planında kasvetli bir hava vardı. Amerikan istihdamına ait beklenenden daha zayıf bilgilerin dünyanın en büyük iktisadının gücüne ait kaygıları tetiklemesinin akabinde borsalar satış dalgasının ortasındaydı.

LAKABI: OMAHA KAHİNİ

Buffett’ın ünü neredeyse manevî bir öge haline geldi: “Omaha Kahini” olarak bilinmesinin bir nedeni de bu…

2008 KRİZİNDEN EVVEL DE NAKİT BİRİKTİRMİŞTİ

O yüzden kimi şahısların nakit birikimini karanlık bir alamet olarak görmesi şaşırtan değil. Bu bireyler, Buffett’ın 2000’li yılların ortalarında, global mali krizden evvel de nakit biriktirdiğini ve öbür yatırımcıların bilançoları sarsıldığında onu alım yapmak için güçlü bir pozisyonda bıraktığını belirtiyor. Buffett iktisat hakkında onların bilmediği neyi biliyor?

The Economist’te çıkan bir tahlile nazaran bunun yanıtı: Hayal ettiklerinden daha az. Dergiye nazaran Buffett’ın bir yatırımcı olarak inanılmaz yeteneği, geleceği görme kapasitesine dayanmıyor. Aslında, doğaüstü yeteneklerden mahrum olduğu için gösterdiği üstün performans daha da etkileyici.

PROF. DR. EMRE ALKİN: BU STİL İNSANLARIN İSTİHBARATI ÇOK GÜÇLÜDÜR

Fakat zıddı istikamette düşünen de çok sayıda kıymetli isim var. Bunlardan biri, Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin. Alkin, Nasıl Bir İktisat TV’de katıldığı bir yayında büyük piyasa aktörlerinin birtakım gelişmeleri önden haber alabileceğini, bunun için özel istihbarat ağlarının olduğunu ve hatta dünyadaki istihbarat örgütleriyle de bu şahısların bağlantılarının olmasının olağan olduğunu öne sürüyor.

The Economist dergisi ise hem Buffet’ın bir sihirbaz değil, zeki bir yatırımcı olduğunu söylüyor hem de geçtiğimiz hafta büyük oranda paylarını satarak nakite geçen Buffett’ın bu davranışının açıklamasının da kabaca bununla temaslı olduğunu öne sürüyor.

MAYIS AYINDA PAY SATACAĞINI VE REZERV BİRİKTİRECEĞİNİ SÖYLEMİŞTİ

Mayıs ayında Buffett, yatırımcılarının kendisinden iki nedenden dolayı pay satmasını ve rezerv biriktirmesini beklemeleri gerektiğini söyledi. Bunlardan biri, sermaye yararları üzerindeki vergilerin artmasını beklemesi ve bu gerçekleşmeden evvel karlarını realize etmek istemesi. Başkası ise yatırım yapılacak çok az sayıda ucuz ve yüksek kaliteli şirket görmesi. Borsa genel olarak kıymetli.

Buffett’ın yeni nakit yığını elbet çok büyük. Berkshire Hathaway isterse McDonald’s’ı şu anki pay fiyatından satın alabilir ve geriye 80 milyar doları kalabilir ya da Meta’da şirketin işvereni Mark Zuckerberg’in sahip olduğundan daha büyük bir pay alabilir.

ADINI DUYMAYA DEVAM EDECEĞİZ

Buffet son olarak dün elindeki nakit ölçüsünü kısa vadeli Hazine bonosuna yatırdı. Buffett’in elindeki paranın getirisi çeyrek başına yaklaşık 3 milyar dolar.

Piyasalar daha sert bir gerileme sürecine girerse, Buffett kıskanılacak bir pozisyonda olacak ve iskontolu süreç gören firmaları kapabilecek. Yani önümüzdeki haftalarda Buffett’in ismini daha çok duymaya devam edeceğiz üzere görünüyor…

patronlardunyasi.com