Doğalgazın LNG olarak pazarlanması için teklif

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan teklifle, Maden Kanunu’nda değişiklik yapılıyor. Buna nazaran, Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Kurulu (UMREK) koduna nazaran raporlama zaruriliği yalnızca “IV. Grup” maden işletme ruhsatları açısından devam edecek. Böylelikle bunun haricindeki maden kümeleri açısından bu mecburilik ve mevcut taksir yaptırımı kaldırılıyor.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Kanun kararlarına nazaran arama ruhsatı alarak bulduğu madenler için UMREK Koduna nazaran rapor hazırlama kuralı aranmaksızın MTA tarafından hazırlanan raporlar ile buluculuk hakkını kazanacak.

Kıyı Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile Kanun kapsamında kalan kıyı ve kıyı şeritleri hariç olmak üzere denizler, baraj gölleri, yapay göller ve doğal göllerin Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığınca yenilenebilir güç kaynak alanı olarak ilan edilen alanlarında imar planı yapılmaksızın yenilenebilir güç üretim santralleri kurulabilecek.

İçme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile yasa kapsamında kalan kıyı ve kıyı şeritleri hariç olmak üzere baraj gölleri, yapay göller ve alışılmış göllerde imar planı yapılmaksızın Elektrik Piyasası Kanunu’na nazaran hidrolik kaynaklara dayalı önlisans yahut üretim lisansı sahibi hukukî bireyler tarafından yenilenebilir güç kaynağına dayalı birden çok kaynaklı üretim tesisi kurulması mümkün olacak.

Ayrıca kelam konusu alanlarda Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yahut sulama birliklerine ilişkin ziraî sulama gayeli tesislerin elektrik gereksinimlerini karşılamak emeliyle Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü yahut Genel Müdürlüğün müsaadesiyle sulama birlikleri tarafından yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim tesisi kurulabilecek.

Doğalgazın sıvılaştırılması tarifi eklendi

Doğal Gaz Piyasası Kanunu’na “doğalgazın sıvılaştırılması” tarifi eklenerek, Türkiye’nin doğalgazda ticaret merkezi olma amaçları çerçevesinde hem yerli üretim doğalgazın hem de farklı kaynaklardan ithal edilen yahut ithal edilecek doğalgazların ülkede sıvılaştırılarak dünya piyasalarına LNG olarak pazarlanabilmesi hedefleniyor.

Yüzen LNG tesislerinin işletilmesi ve yer değişikliği kapsamında sağlanacak istisnalar, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak Güç Piyasası Düzenleme Heyeti (EPDK) tarafından bu düzenleme uyarınca yayımlanan yol ve asıllara nazaran belirlenecek.

Mevcut depolama tesisleri, mevcut tesislerdeki kapasite artışları yahut yeni yapılacak tesisler, kullanım oranları ve/veya rekabet şartları dikkate alınarak düzenlemenin sisteme erişime ait kararlarından Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak Konsey kararı ile muhakkak müddet muaf tutulabilecek. Depolama şirketleri verecekleri hizmetlere ait ünite bedelleri ve tesis kapasitelerini yayımlamak zorunda olacak.

Yurt içinde üretilen ve/veya ithal edilen doğalgazın sıvılaştırılarak yurt dışına ihraç edilmesi ya da yurt içinde yine satışı maksadıyla kurulacak sıvılaştırma tesislerini işletecek hukuksal bireylerin Konseyden lisans almaları gerekecek.

Doğalgaz sıvılaştırma lisansı müracaatında bulunan hükmî bireylerin teknik ve ekonomik güce sahip olmaları ve yönetmeliklerde belirtilen öbür kaideleri taşımaları mecburî olacak. Sıvılaştırma tesislerinde yürütülen faaliyetler depolama faaliyeti olarak sayılmayacak. Sıvılaştırma tesisi işletmecileri faaliyet gösterdikleri tesislerin ilgili standartlara ve teknik kriterlere nazaran yapılması ve işletilmesinden sorumlu olacak. Sıvılaştırma tesislerinde yürütülecek faaliyetlere ait yol ve temeller Bakanlık görüşü alınarak Heyet tarafından belirlenecek.

YEKA yarışları bakanlık tarafından belirlenecek

Yenilenebilir Güç Kaynaklarının Elektrik Gücü Üretimi Gayeli Kullanımına Ait Kanun’da yapılan değişiklikle, Yenilenebilir Güç Kaynak Alanı (YEKA) yarışlarına ait yordam ve temeller, ilgili müsabaka şartnamesinde Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenecek. Yarış sonucunda oluşan fiyat ve/veya bedel, müsabaka şartnamesinde belirlenecek mühlet boyunca YEK Destekleme Sistemi kapsamında pahalandırılacak.

10 yıllık müddetini bitiren lisanssız üretim faaliyeti kapsamındaki tesisler, talep halinde ve lisans alma bedeli ile lisans mühleti boyunca elektrik piyasasında oluşan saatlik piyasa takas fiyatını, tesis tipi bazında uygulanan aktüel YEK Destekleme Düzeneği fiyatından fazla olması halinde ortadaki fiyat farkının YEK Destekleme Sistemine katkı bedeli olarak ödeyerek lisanslı üretim faaliyetine geçebilecek.

Bu kapsamdaki müracaatlar için uygulanacak lisans alma bedeli, lisans mühleti ve lisanslı üretim faaliyetine geçilmesine ait başka konular EPDK tarafından ayrıyeten belirlenecek.

Lisanssız üretime devam edecek üretim tesislerinde üretilecek gereksinim fazlası elektrik gücü için, elektrik piyasasında oluşan piyasa takas fiyatını geçmemek üzere uygulanacak fiyat ve uygulamaya ait tarz ve temeller Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.

Destek bedeli 15 milyon lirayı geçmeyecek

Enerji Verimliliği Kanunu’na “başvuru sahibi”, “spesifik güç tüketimi” ve “karbon yoğunluğu” tarifleri ekleniyor.

Enerji verimliliği projelerinin desteklenmesi, güç ve/veya karbon yoğunluğunun yahut spesifik güç tüketimin azaltılmasıyla ilgili uygulamalara yönelik yöntem ve temeller belirleniyor. Buna nazaran, güç verimliliğini artırmak gayesiyle hazırlanan projeler, Bakanlık tarafından 15 milyon lirayı geçmemek kaydıyla bedellerinin en fazla yüzde 30 oranında desteklenecek. Bu kapsamdaki takviyeler hibe yahut faiz takviyesi halinde verilecek. Takviye bedeli her yıl, bir evvelki yıla ait ilan edilen yine değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.

Enerji ve/veya karbon yoğunluğunu yahut spesifik güç tüketimini Bakanlığın belirlediği kriterler çerçevesinde azaltan müracaat sahiplerine, ödenek imkanları göz önüne alınmak ve 10 milyon lirayı geçmemek kaydıyla, kriterlerde belirlenen yıla ilişkin güç masrafının en fazla yüzde 30’u oranında takviye ödemesi yapılacak. Takviye bedeli her yıl, bir evvelki yıla ait ilan edilen yine değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.

Enerji verimliliği projelerinin ve güç ve/veya karbon yoğunluğunu yahut spesifik güç tüketimini azaltan müracaat sahiplerinin desteklenmesi ile ilgili metot ve temeller Bakanlık tarafından yönetmelikle düzenlenecek. Bakanlık tarafından güç verimliliği takviyelerine ait iş ve süreçlerde mevzuat ile belirlenen kararlara karşıt davranılması, düzmece yahut muhteviyatı prestijiyle aldatıcı doküman düzenlenmesi yahut kullanılması, yanlış ve aldatıcı bilgi verilmesi yahut rastgele bir usulsüzlük tespit edilmesi halinde, müracaat ve/veya proje sahiplerine ödenen dayanaklar, ödeme tarihinden itibaren belirlenen oranda hesaplanarak faiz ile birlikte bir ay içinde ödenmesi istenecek.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, güç verimliliğinin artırılması ile yeni ve yenilenebilir güç kaynaklarından yararlanılmasına yönelik araştırma ve geliştirme projelerini öncelikle destekleyecek. Bu projelerin yönlendirilmesinde ve değerlendirilmesinde Bakanlığın görüşü alınacak.

Kamu kaynaklarının tasarrufuyla yatırımların artırılması hedefleniyor

Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle harikulâde hal kararı alınan yahut genel hayata tesirli afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, elektrik hizmetlerinin kesintisiz olarak karşılanabilmesi için süreksiz periyodik elektrik gücü talepleri Heyet kararı ile belirlenen yordam ve asıllar çerçevesinde karşılanabilecek.

Elektrik dağıtım tesisleri ve/veya nakil sınırlarına ait irtifak alanı, en düşük yaklaşım uzaklığı, iletkenin salınım aralığı ve direkler ortası uzaklık dikkate alınarak ilgili mevzuata nazaran belirlenecek. Böylelikle fahiş kamulaştırma bedelleri belirlenmesinin önüne geçilmesi ve kamu kaynaklarının tasarrufuyla yatırımların artırılması hedefleniyor.

Yenilenebilir güç kaynak alanları yarışları sonucunda imzalanan kontratlar nedeniyle hak kazanılmış olanlar hariç, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel mevcut olan üretim lisanslarını, önlisanslarını, lisans müracaatlarını sonlandırmak ve ya heyeti güç düşümü suretiyle tadil etmek isteyen hukukî şahısların 2 ay içerisinde Kuruma başvurmaları halinde müracaatları sonlandırılarak yahut tadil edilerek Kuruma sundukları teminatları kısmen/tamamen iade edilecek.

Söz konusu müsabakalar sonucunda imzalanmış kontratlarını iptal etmek isteyen hukukî şahısların düzenlemenin yürürlüğe girmesinin akabinde iki ay içerisinde Bakanlığa başvurmaları halinde tüm hak ve yükümlülükleri sona erecek, müracaatları sonlandırılacak, Bakanlığa ve Kuruma sunduğu teminatları iade edilecek.

Nükleer Düzenleme Kanunu’nda yapılan değişiklikle, nükleer husus taşıyan kişinin talebi, nükleer tesis işletenin muvafakati ve Nükleer Düzenleme Kurumunun onay istikametindeki kararıyla taşıyıcının sorumlu olabilmesine imkan tanınıyor. Buna nazaran, işleten, nükleer unsurların taşınmasına ait sigorta yaptırma yahut teminat gösterme yükümlülüğünü Kurumun onaylaması koşuluyla taşıyıcıya devredebilecek. Yükümlülüğü devralan taşıyıcı, düzenleme kapsamında işleten olarak sorumlu olacak.