Kentsel dönüşüm tehlikeye girebilir… Çalışanların yevmiyelerindeki artış yüzde 110,73 arttı.

TÜİK datalarına nazaran bina inşaatı maliyet endeksi, Kasım ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 66,06, gereç endeksi yüzde 52,38 yükseldi. Bununla birlikte inşaattaki personellik maliyetleri de artış gösterdi.

Ekonomim’den Sadi Özdemir “Kentsel dönüşüm tehlikeye girebilir” başlığıyla var olan bahisle ilgili yetkili şahıslarla görüştü.

Sadi Özdemir’in bahse ait yazısının tamamı şu halde:

“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran bina inşaatı maliyet endeksi, Kasım ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 66,06, gereç endeksi yüzde 52,38 yükseldi. İnşaatta personellik endeksinde ise yüzde 110,73’lük tırmanış dikkat çekti. İnşaattaki personellik maliyetlerinin enflasyonun neredeyse iki misli yükselişi art planda çok daha büyük sorunlara işaret ediyor. İnşaat personeli kıtlığının kısa vadede tahlili çok da kolay değil.

6 Şubat sarsıntılarından etkilenen vilayetlerimizde 200 binden fazla yeni konutun inşaatı devam ediyor. Toplamda buralarda yaklaşık 800 bin konut üretilmesi gerekiyor. Bir taraftan da Marmara Bölgesi’ndeki beklenen bir zelzeleye karşı İstanbul’da kentsel dönüşümün hızlanması kaide. İstanbul’da da 300 bine yakın riskli konutun bir an evvel kentsel dönüşüm kapsamında yenilenmesi kural. Devlet Yarısı Bizden kampanyası ile dönüşüme önemli mali kaynak da vaat etmiş durumda. Türkiye’nin inşaat bölümü bütün b u operasyonların altından kalkacak güce sahip. Fakat, birçok bölümde olduğu üzere inşaatta da ‘iş gücü yetersizliği ve yüksek maliyet’ sorunu giderek büyüyor. Müteahhitler, finansmana erişimdeki zorluklar, yüksek faiz ve inşaat gereçlerinde yüksek maliyet artışlarıyla uğraşırken artık de her hafta yaklaşık yüzde 10 personel kaybıyla gayret etmek zorunda. Görüşlerini aldığımız önde gelen müteahhitlik firmalarının işverenleri, bilhassa kentsel dönüşüm sürecinin aksamaması için stratejik kararlar alınmasını öneriyor.

2018’DEN BERİ İŞ GÜCÜ KAYBEDİYORUZ STRATEJİK TAHLİLLER BULMAK ZORUNDAYIZ

Sinpaş GYO Lider Vekili Ahmet Çelik, Türkiye’nin sarsıntı ve dönüşüm başlıkları altında çok stratejik projeleri olduğunu belirtiyor ve bu nedenle de stratejik kararlar alınmasını öneriyor. Çelik, şöyle konuşuyor: “Aslında inşaattaki işgücü kaybı son yıllarda oldu. 2018’den beri dalda çok sert durağanlık yaşandı. Önemli küçülme oldu ve işgücümüz diğer alanlara kaydı. Yurt dışına gidenler de çok oldu. Yerlerine yeni işgücü de gelmedi ve açık gitgide büyüdü. Taşeronlar da işini yetiştiremiyor. Kim daha çok verirse oraya gidiyor. Şu anda çalışanlarımız saha mühendisinden iki üç misli daha yüksek fiyat alabiliyor. Zelzele ve dönüşüm kapsamındaki stratejik projeler aksamamalı. Yurt dışı müteahhitlik firmalarımızın deneyimlerinden faydalanalım. Onlar yıllardır yurt dışında personel çalıştırıyor. Bu periyotta yurt dışından personel getirilebilir. Zira hayati stratejik işlerimiz var. Geçmişte İstanbul Hava Limanı yapılırken birtakım iş makineleri operatörleri, kamyon sürücüleri bulunamamıştı. Tahlil olarak yurt dışından getirilmişti.”

YURT DIŞINDAN EMEKÇİ GETİRMEK SÜREKSİZ OLARAK KOLAYLAŞTIRILSIN

TORKAM İnşaat İdare Heyeti Lideri Mahmut Dereli, inşaat dalında emekçi sorununun çok büyük olduğunu söylüyor. Dereli şöyle konuşuyor: “Bence, inşaatta işgücü maliyeti yüzde 110’un da çok üzerinde artmıştır. Bunu hepimiz işlerimizde görüyoruz. Bölüm uzun müddettir dertteydi ve sarsıntılardan sonra canlanma oldu. Zira yıkılanların yerine yenileri yapılması için yüzlerce şantiye kuruldu. Bir yandan da kentsel dönüşüm hızlandı. Bilhassa zelzele bölgesindeki inşaatlarda emekçi ve teknik eleman meşakkati çok büyük. Bence tahlil için yurt dışından süreksiz olarak emekçi getirmenin kolaylaştırılması lazım. Şu anda herkes bir oburunun taşeronunu, personelini ayartmaya çalışıyor. İşgücü talebini dengelemek için yurt dışından uzman takımlar getirmenin önü açılmalı. Cezayir, Özbekistan, Kırgızistan’dan getirilebilir. Evvelce biz oralara götürüyorduk artık buraya getirebiliriz. Zelzele olduğunda devletimiz prefabrik ihracatını nasıl yasaklamıştı? Haklı olarak bu önlemi almıştı. Artık de emekçi desteği gerekiyor ve buna tahlil bulunmalı. Natürel ki buna buna müddet konulsun, 2 ya da 3 sene periyodik emekçi getirilsin. Kesim ve piyasa normalleşince son bulur. Bu süreksiz tahlil maliyetleri istikrarlar, enflasyonu da olumlu etkileyebilir.”

HER HAFTAYA YÜZDE 10 EKSİK PERSONELLE BAŞLIYORUZ

Babacan Holding İdare Konseyi Lideri İbrahim Babacan da sarsıntı bölgesindeki şantiyelere çok ağır emekçi göçü olduğunu söylüyor ve “Şu anda İstanbul’da iki şantiyemiz var. Her hafta işe yüzde 10 eksilen çalışanla başlıyoruz. Ya zelzele bölgesinden çok âlâ fiyat teklifi alıp gidiyorlar ya da ‘yurt dışında iş bulduk abi’ diyorlar. Aslında inşaat dalı sarsıntı projeleri hariç eskiye nazaran çok küçülmüşken farklı biçimde emekçi krizi büyüyor. Artık kentsel dönüşüm nasıl hızlanacak? Ülkemiz ‘beyaz yakalılar ülkesi’ oldu, mavi yaka bulamıyoruz” diyor. Babacan, Türkiye’nin müteahhitlikte dünya çapında savlı olduğunu hatırlatıyor ve işgücü meselesinin orta ve uzun vadede de çözümlenmesi gerektiğini söylüyor. Babacan, şöyle konuşuyor: “Nitelikti mavi yakalı emekçi için meslek okulları ya da kısa periyotlu eğitim kurumları yaygınlaşmalı. Bu mevzuda dayanak ve teşvikler attırılmalı. Mühendis bulmakta pek zorlanmıyoruz. Bu durum kentsel dönüşümü olumsuz tesirler. Biz bile şu anda iki proje yapıyoruz fakat 9-10 projeyi de bekletiyoruz. Esasen finansmana erişimde hem şirket hem vatandaş açısından külfet var. Yabancı satış da çok düştü.”

2 BİN LİRA YEVMİYEYLE PERSONEL BULAMIYORUZ

Nexonya İdare Heyeti Lideri Ali Koray Vural, inşaat maliyetlerindeki artışın konut fiyatlarını direkt etkilediğini, personellik maliyetlerindeki artışın çok yüksek olduğunu söylüyor. Vural, şöyle konuşuyor: “Konut dalında faaliyet gösteren bir firma olarak genel merkezimizde 50 çalışanımız var. Şantiyelerde ise yaklaşık 400 çalışanımız var. Gebze ve Pendik’te iki yeni proje daha hayata geçireceğiz. Bunun için taşeron firmalardan sağlayacağımız istihdamlar dışında firma bünyesinde de en az 30 işçi istihdamına muhtaçlık duyacağız. Şantiyelerimizde ise 300 işçi alımı daha yapacağız. Proje müdürü, şantiye sorumlusu, saha mühendisi, inşaat mühendisi başta olmak üzere yeni istihdam alanlarımız için yakında işçi alımına başlayacağız. Fakat son periyotlarda nitelikli eleman konusunda önemli ıstıraplar yaşıyoruz. Günlük 2 bin TL yevmiyeye dahi çalışan bulmakta zorlanıyoruz.”

YERİNDE GÖRDÜK

Yüksekdağ İnşaat, Çamlıca’yı bitiriyor Beykoz’da 40 villalık projeye başlıyor

Yüksekdağ İnşaat’ın, Çamlıca’daki butik konut projesini Yüksekdağ Group Lider Yardımcısı Cemil Yüksekdağ ile gezdik. Projede satışlar hala devam ediyor, 2021’in sonbaharında başlayan inşaatta son etaba gelinmiş, Mayıs ayında tamamlanacak. 11 dönüm yere inşa edilen bu butik projede 36 adet dubleks daire bulunuyor. Yaklaşık 4 dönümü yeşil alana ayrılmış, konutlar da dubleks oldukları için her biri büyük ve rahat tasarlanmış. Proje yeri yüksek olduğundan daireler İstanbul Boğazı’nı görüyor, inşaatın personellik ve gereç kalitesi çok âlâ. Cemil Yüksekdağ ile sohbetimize şantiyeye yakın şirket merkezinde devam ederken kardeşi Celal Yüksekdağ da bize katılıyor. Şirketin geçmişini merak ediyorum. Celal Yüksekdağ, “Malatyalıyız, şirketlerimizi merhum babamız Bekir Yüksekdağ kurdu. Babamız Sultanhamam kökenli sanayiciydi. Hala de Kupon Örme olarak kumaş imalatı yapıyoruz. ‘Airfile’ denilen polyester kumaş üretiyoruz. Bu kumaş çoklukla Çin’den ithal edilir ki bu açıdan ülkemiz için ithal ikamesi de yapıyoruz. Bu sene 70 milyon lira ciro bekliyoruz. Fabrikamızı büyütme kararı da aldık. Yeni makineler alıyoruz, yeni eserlere gireceğiz. 2 bin metrekare kapalı alanımızı 5 bin metrekareye çıkaracağız” diyor.

Peki, inşaat işleri ne vakit başladı, yeni projeler var mı? Cemil Yüksekdağ şöyle yanıtlıyor: “Yüksekdağ Küme olarak 2010’dan itibaren ihşaata tartı verdik. Evvel 187 dairelik Lemurye projesini teslim ettik. Taahhüt işleri yaptık. 2019’dan itibaren daha nitelikli projelere geçiş yaptık. Bağdat Caddesi’nde projeler teslim ettik. Sonra Yüksekdağ Çamlıca’ya başladık. Biz sanayi tesisleri de inşa ettik. Kapaklı’da Lonca Sanayi Sitesi inşa ediyoruz. Bu proje, 96 ünite, 45 bin metrekarelik inşaat alanına sahip, bu sene eylülde tamamlanacak. İkinci etabı da 46 dönüme yakında başlayacak. Yeniden bu yıl içinde Beykoz’da 40 villalık bir projemize başlamak için hazırlıklarımızı tamamlamak üzereyiz. Göktürk’te de ‘ortaklı bir projemiz’ olacak. 162 konut planlıyoruz, ruhsatı alındı. Kentsel dönüşüm projeleri yapmak için de Acıbadem bölgesine odaklandık. Zira bu bölge çok hoş bir toplumsal dokuya sahip ve binalar da çok eskimiş. Bizce Bağdat Caddesi bölgesinden daha cazip bir bölge.”

patronlardunyasi.com