İTO: Enflasyonla çaba tek boyutlu olmamalı

Yılın birinci yarısını pahalandıran İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, enflsayonla gayretin tek boyutlu olmaması gerektiğini lisana getirdi.

Enflasyonda Temmuz ve Ağustos’ta baz tesiriyle çok süratli bir düşüş olacağını, bunun dikkatle kıymetlendirilmesi gerektiğini söyleyen ve İTO olarak enflasyonda aylık artış trendini takip ettiklerini belirten Avdagiç, “Aylık ne kadar artıyor ve bunun yıllık kümülatifi ne kadar olacak? Münasebetiyle şu anda enflasyonla çaba devam ediyor. Biz enflasyonla gayretin öbür tüm ögeleri da dikkate alarak devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Enflasyonla çabanın sonunda oluşacak yükü de hasarı da minimize edecek bir yaklaşım sergilememiz gerekiyor” dedi.

Avdagiç, bilhassa Anadolu’da aşikâr yerlerde 6’ncı, 7’nci bölge teşviklerinden faydalanılarak yapılan çok önemli yatırımlar bulunduğunu belirterek, “Burada çok önemli istihdamlar var. Münasebetiyle bu toplumsal barışa da çok önemli katkı sağlıyor. Bu durumun koruma edilmesi gerekiyor. Bu manada enflasyonla çabanın tek boyutlu olmaması gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.

Geçen sene biliyorsunuz enflasyonla uğraş programına karşın EYT üzere birtakım süreçler devreye girdiğini hatırlatan Avdagiç, şunları söyledi:

“Bu kapsamda emekli olanlara ödenen paralarla piyasaya çok önemli bir nakit ve çok önemli bir alım gücü girdi. Şirketlerden rutin dışında birden büyük bir kaynak emekli olanlara aktarıldı. Ana kitle EYT’den emekli oldu lakin Türkiye’nin olağan emekli sayısının iki katı kadar da her ay EYT’den emekli olmaya devam ediyor. EYT süreci şimdi bitmedi. Birkaç sene daha devam edecek. Hasebiyle piyasaya ek bir nakit girişi olarak önümüzde durmaya devam edecek. Burada hane halkının enflasyon beklentisinin Merkez Bankasının enflasyon beklentisiyle örtüştüğü günü yakalamak çok değerli. Kamunun öngörüsüyle halkın öngörüleri örtüştüğü anda biz enflasyonda çok daha süratli adım atabiliriz.”

“Çinli şirketler bekliyoruz”

Doğrudan yabancı yatırımların kıymetine dikkati çeken Avdagiç, bu kapsamda Çin’in elektrikli araç üreticisi BYD’nin 1 milyar dolarlık yatırımının olağanüstü bir iş olduğunu lisana getirdi.

Avdagiç, şöyle devam etti:

“Türkiye’de otomotiv alanında uzun vakittir bir greenfield yatırım yoktu, yeni bir marka yatırımı yoktu. Son 20 yılda sıfır otomotiv yatırımı olarak Togg dışında bir yatırım olmadı. Mevcut firmaların yatırımları oldu ancak birinci sefer bir yabancı yatırımcı otomotiv ana endüstrisinde uzun vakitten sonra bu türlü bir karar aldı. Son devirde ABD’nin de Avrupa’nın da gündeme getirdiği bir yaklaşım var. Birtakım dengeleyici vergilerle Çinli firmaları kendi bölgelerine yatırım yapmaya zorlamak. Türkiye, bu hususta öncü bir süreç yürüttü. BYD’nin kuracağı araba fabrikası kıvanç verici.”

Şekib Avdagiç, birkaç Çin firmasının süratle Türkiye’de direkt yatırıma gelebileceğini düşündüğünü söz etti.

Avdagiç, “Bu otomotiv olabilir, beyaz eşya olabilir, bu bölümlere hizmet eden tedarik sanayi olabilir. Teknolojik, konut ve konut içi elektroniği diyelim, bu bahislerde onların çok kuvvetli markaları var. Hasebiyle bu bahiste Türkiye ve Türkiye üzerinden AB daha cazip bir noktada olabilir. Hasebiyle önümüzdeki devirde Avrupalı firmalardan çok Çinli firmaların direkt yatırım yapma manasında öne çıkacağını düşünüyorum. Çok netleşmediği için isim veremiyorum fakat birkaç yatırım daha öngörüyoruz” diye konuştu.

Yılın birinci 6 ayında kıymetli artılar ve muvaffakiyetler elde edildiğini lisana getiren Avdagiç, bu periyotta geçen yıla nazaran cari açıkta dengelenme olduğunu söyledi.

“Misafir para, her konuk üzere günü geldiğinde gider”

İTO Başkanı Avdagiç, Türkiye’nin, ihracatı gelecek periyotta de en öncelikli mevzu olarak gündemde tutması gerektiğini düşündüklerini lisana getirdi.

Yılın birinci 6 ayında ülkeye dışardan çok önemli ölçüde fon girişi olduğuna dikkati çeken Avdagiç, bunun “misafir para” olduğunu söz etti.

“Dolayısıyla konuk para, her konuk üzere günü geldiğinde kalkar masraf. Halbuki biz konuk para yerine sürdürülebilir ihracata, yani kendi karımıza daha fazla yük vermeliyiz. Biz konuk parayla finansal dengelerimizi belirli bir noktaya getirme konusunda kıymetli muvaffakiyetler elde ettik” diyen Avdagiç, “Bu elbette çok bedelli. CDS’lerde önemli düşüş oldu, artık kalıcı bir biçimde 300’lerin altına geriledik. Doğal bizim beklentimiz 150’lere kadar gerilemesi. Türkiye’nin hak ettiği sayı oralarda, 100-150 bandını çok süratli bulmamız gerekiyor. Yılın ikinci yarısında ise altını çizdiğimiz en kıymetli husus ihracat. Şu anda bize nazaran Türkiye’nin önümüzdeki devirde en üzerinde durması gereken mevzu ihracatın sürdürülebilirliği ve düzeyinin koruması.

Özellikle şu anda konfeksiyon, hazır giysi, ayakkabı, deri üzere süratli tüketim dönemlik eserlerde daralma emareleri görüyoruz. İhracat orta ve uzun vadeli bir iş. Siz çok uzun vadede müşteriyle ilgileniyorsunuz, bununla ilgili üretim bantlarınızı kuruyorsunuz, ihracatınızı devam ettiriyorsunuz. Yıl başında bu makas açılmaya başladığından itibaren söylüyoruz ki döviz kuruyla enflasyon ortasındaki korelasyon kaybolmamalı. Bu birebir korelasyon olacak manasına gelmiyor ve bu korelasyon kaybolmamalı. Bu korelasyonu kaybettiğiniz anda kısa vadede siz burada kuru baskılarsınız, dışarıdan fon getirirsiniz, fotoğraf o anda hoş gözükür” değerlendirmesini yaptı.

“İhracatı önceleyen siyasetlere yük verilmeli”

Avdagiç, ihracatı önceleyen siyasetlere daha fazla yük verilmesi gerektiğini, yılın ikinci yarısı için bu hususta kıymetli beklentileri olduğunu söyledi.

İstanbul’a gelen turist sayısına değinen Avdagiç, kentte bu açıdan birinci 6 ayın uygun geçtiğini kaydetti.

İstanbul’da otel fiyatlarında ve doluluklarında çok rahatsız edici bir durumun kelam konusu olmadığını lisana getiren Avdagiç, “Bütün maliyet artışlarına karşın turistleri koruma etmek için Döviz bazında fiyat düşürmeyle karşı karşıya kaldık. Yılın ikinci yarısına yönelik şayet makro süreçte bir dert yaşamazsak İstanbul’un bu seneyi geçen yılki sayılara emsal bir biçimde kapatılabileceğini öngörüyoruz” dedi.