Enflasyonda beklenen tepe geldi

Türkiye tüketici enflasyonu yıllık bazda Kasım 2022’den bu yana en yüksek düzeye çıkarak iktisat idaresi ve ekonomistlerin beklediği doruğuna ulaştı.

Mayıs ayında tüketici fiyatları bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 75,45 artış kaydetti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran Mayıs’ta aylık enflasyon ise yüzde 3,37 olarak gerçekleşti.

Çekirdek göstergede ise ölçülü bir geri çekilme dikkat çekti. Nisan ayında yüzde 75,81 olan yıllık çekirdek enflasyon Mayıs ayında yüzde 74,98 oldu. Böylece çekirdek enflasyon 14 ay sonra birinci kere manşet TÜFE’nin altında gerçekleşti.

Mayıs ayında aylık olarak en çok fiyat artışı yaşanan ana harcama kümesi giysi ve ayakkabı oldu. Bu harcama kümesinde Mayıs’ta fiyatlar bir evvelki aya nazaran yüzde 9,6 arttı. Giyim-ayakkabı kümesini doğalgaz faturalarındaki takviyenin sona ermesinin tesiriyle konut takip etti. Konut kümesinde fiyatlar yüzde 7,08 arttı. Konutun çabucak akabinde yüzde 5,63 artışla eğitim geldi.

Yıllık olarak bakıldığında Mayıs’ta en yüksek artış yüzde 104,80 ile eğitimde oldu. Eğitimi yüzde 93,21 ile konut; yüzde 92,94 ile lokanta ve oteller izledi.

Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 6 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 114 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

Politika faiziyle fark 25,5 puan

Son açıklanan bilgi enflasyonla siyaset faizi ortasındaki makasın açıldığına da işaret etti. Son datayla birlikte bu makas 25,5 puan olarak izlendi. Böylece yedi ayın en geniş aralığı görüldü.

Yıllık ÜFE’de yükseliş

Üretici fiyatları tarafında aylık bazda gerileme, yıllık bazda ise artış görüldü. Mayıs ayında üretici fiyatları aylık yüzde 1,96 arttı. Yıllık ÜFE enflasyonu ise yüzde 55,66’dan yüzde 57,68 düzeyine çıktı.

Yıllık ÜFE’de artış görülse de Mayıs ayında da TÜFE’nin arkasında bir seyir izlendi. Mayıs ayıyla birlikte 11 aydır ÜFE, TÜFE’nin altında seyrediyor.

TÜFE’de beklenti yüzde 75 seviyesindeydi

Bloomberg HT anketine katılan kurumların beklentisi yıllık artışın yüzde 75 olması istikametindeydi. Yıllık enflasyon için ise en yüksek tahmin yüzde 77,8; en düşük yüzde 67,1 olmuştu.

Kurumların Mayıs ayı için aylık enflasyon beklentisi ise yüzde 3 olarak belirlenmişti. Mayıs enflasyonu için en düşük aylık beklenti yüzde 2,2; en yüksek beklenti yüzde 5 olarak kaydedilmişti.

Ekonomi idaresinden gelen yönlendirmelerde Mayıs’ta enflasyonda tepe yaşanacağına işaret etmişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan geçen ay yaptığı açıklamada enflasyonun mayıs ayında zirve noktasına ulaşmasının beklendiğini belirtmiş, zirve aralığı için yüzde 75-yüzde 76 düzeylerine işaret etmişti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de Mayıs’ta enflasyonda doruğun görüleceğini belirtmişti. Daha evvel sık sık dezenflasyon sürecinin yılın ikinci yarısında başlayacağını vurgulayan Şimşek de geçen hafta eylül ayında yıllık TÜFE artışında yüzde 40’ların görülebileceğini tabir etmişti. Merkez Bankası son Enflasyon Raporu’nda yıl sonu enflasyon kestirimini yüzde 38 olarak açıklamıştı.

Öncü göstergeler de zirve noktasına işaret etmişti

Enflasyon dataları açısından öncü göstergeler olarak kabul edilen iki büyük vilayetteki fiyatlara ait gösterge olan İTO ve Türk-İş dataları de tepe sinyali vermişti.

İTO datalarına nazaran İstanbul’da perakende fiyatlar Mayıs’ta yıllık olarak yüzde 82,2 ile son 1,5 yılın en yüksek düzeyine çıkmıştı.

Türk-İş’in Ankara besin fiyatları endeksleri ise fiyatların yüzde 79,43 arttığını göstermişti.